Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programının Eisner’ın eğitsel eleştiri modeline göre değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı Ortaokul Bilişim Teknolojileri ve Yazılım (BTY) Dersi Öğretim Programını Eisner’ın Eğitsel Eleştiri Modeli’ne göre değerlendirmektir. Araştırma konusuna nitel ve nicel verilerle ulaşılması amaçlanmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda durum çalışması, nicel boyutunda ise genel tarama modeli kullanılmıştır. Programın değerlendirilmesinde Eisner’ın Eğitsel Eleştiri Modeli kullanılmış ve bulgular, modelde yer alan betimleme, yorumlama, değerlendirme ve temalaştırma boyutları temele alınarak sunulmuştur. Araştırmanın nitel boyutu için çalışma alanını, Burdur il merkezinde görev yapan BT öğretmenleri ve okul yöneticileri ile il merkezindeki bir ortaokulda eğitim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Araştırmada nitel boyutunda tipik durum örneklemesi kullanılmıştır. Araştırmanın nicel örneklemini ise tabakalı örnekleme yöntemine göre belirlenen 434 (5. sınıf N=226, 6. sınıf N=208) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın nitel boyutunda veriler, 12 bilişim teknolojileri öğretmeni ve 13 okul yöneticisiyle yapılan görüşmeler, 16 öğrenci ile yapılan iki odak grup görüşmesi ve araştırmacı tarafından yapılan gözlemler ile toplanmıştır. Nicel veriler ise araştırmacı tarafından geliştirilen 30 maddelik Bilişim Teknolojileri ve Yazılım Dersi Akademik Başarı Testi ile toplanmıştır. Nitel verilerin çözümlenmesinde betimsel ve içerik analizden yararlanılmıştır. Nicel verilerin analizinde ise bağımsız gruplar t-testi, varyans analizi kullanılmıştır. Akademik başarı testi puanlarının, bağımsız değişkenlere göre farklılaşma düzeyini karşılaştırmak amacıyla; v bağımsız iki grup ortalamalarının karşılaştırmalarda t-testi, ikiden fazla grubun ortalamalarının karılaştırılmasında tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Fark çıkan durumlarda ise farkın kaynağını bulmak için Least Significant Difference (LSD) testi uygulanmıştır. Araştırma sonucunda BTY dersi öğretim programında yapısal bir takım sorunların olduğu ancak asıl sorunların uygulama sürecinde ortaya çıktığı ve programın mevcut koşullarda uygulanabilir olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda ise öğrencilerin bilişim teknolojileri ve yazılım dersi akademik başarı düzeylerinin orta düzeyde olduğu ortaya çıkmış ve bu sonuçların araştırmanın nitel boyutunda ortaya konulan sonuçları destekler nitelikte olduğu görülmüştür. Araştırma sonucunda elde edilen sonuçlar kuramsal çerçeve doğrultusunda tartışılarak programın etkili bir şekilde uygulanmasına ve yapılacak araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur

The main purpose of this study is to evaluate the Secondary School Information Technologies and Software Course Curriculum in accordance with the Educational Criticism Model of Eisner. It is aimed to reach the research data with qualitative and quantitative methods. Case study was used for the qualitative aspect of the research and general survey model was used for the quantitative aspect. In the evaluation of the program, Eisner's Educational Criticism model was used and the findings were presented on the basis of the dimensions of the description, interpretation, evaluation and thematization of the model. The study scope for the qualitative aspect of the research consists of IT teachers and school administrators working in the city center of Burdur and students in a secondary school in the city center. In the study, typical case sampling was used for qualitative aspect. The quantitative sample of the study consists of 434 (5th grade N=226, 6th grade N=208) students determined in accordance with the stratified sampling method. Qualitative data of the research were collected through interviews conducted with 12 information technology teachers and 13 school administrators, two focus group interviews with 16 students and through observations of researcher. Quantitative data were collected applying 30-item Information Technologies and Software Course Academic Achievement Test developed by the researcher. Descriptive and content analysis were used in the analysis of qualitative data. In the analysis of quantitative data, independent groups t-test and variance analysis were used. In order to compare the level of differentiation of academic achievement test scores in accordance with vii independent variables; t-test was used to compare the means of two independent groups, and one-way analysis of variance was used to compare the means of more than two groups. In cases where there is a difference, Least Significant Difference (LSD) test was applied to find the source of the difference. As a result of the research, it was concluded that there are some structural problems in the Information Technologies and Software Course curriculum, but the main problems arise during the implementation process and the program is not practicable in the current conditions. For the quantitative aspect of the research, it was revealed that students’ academic achievement levels of the information technologies and software course were average and these results were found to be similar with the results revealed in the qualitative aspect of the research. The results obtained from the research were discussed in line with the theoretical framework and suggestions were made for the effective implementation of the program and the further researches.