Aydın koşullarında farklı kişniş (Coriandrum sativum L.) Genotiplerinin bazı tarımsal özellikleri ile uçucu yağ kalitesinin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmada, Aydın koşullarında farklı kişniş (Coriandrum sativum L.) genotiplerinin tarımsal ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve Yöntem: Çalışmada, 9 kişniş genotipi (Burdur, Erbaa, Erzurum, Gamze, Hatay, Mardin, Rus, Suriye ve Yusufeli) tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak Kasım ayında ekilmiştir. Araştırmada; çıkış, çiçeklenme ve vejetasyon süresi, bitki boyu, sap kalınlığı, bitkide dal sayısı, bitki başına şemsiye sayısı, şemsiyede tane sayısı, bin tane ağırlığı, biyolojik verim, tane verimi, uçucu yağ oranı, uçucu yağ verimi ve uçucu yağ bileşenleri incelenmiştir. Bulgular: Araştırmada; çıkış süresi 52-75 gün, çiçeklenme süresi 167-182 gün, vejetasyon süresi 216,3-226,3 gün, bitki boyu 63,4-99,4 cm, sap kalınlığı 2,83-4,17 mm, dal sayısı 3,20-5,15 adet, bitki başına şemsiye sayısı 8,4-15,6 adet, şemsiyede tane sayısı 53,3-135,7 adet, bin tane ağırlığı 4,75-12,08 g, biyolojik verim 147,3-248,9 kg/da, tane verimi 18,2- 75,0 kg/da, uçucu yağ oranı %0,53-1,18 ve uçucu yağ verimi 0,10-0,77 l/da arasında değişmiştir. Uçucu yağın en önemli bileşeni linalool (%74,33-90,79) olarak belirlenmiştir. Sonuç: Aydın koşullarında, morfolojik özellikler açısından Yusufeli ve Burdur, tane veriminde Erbaa, uçucu yağ oranı, verimi ve bileşenine göre ise Yusufeli ve Rus genotipi öne çıkmıştır

Objective: This study was carried out to determine some agricultural and quality characteristics of different coriander (Coriandrum sativum L.) genotypes in Aydın conditions. Materials and Methods: In the study, 9 coriander genotypes (Burdur, Erbaa, Erzurum, Gamze, Hatay, Mardin, Rus, Syria and Yusufeli) were sown according to Rrandomized Complete Block Design with four replications in November. In the experiment; emergence, flowering and vegetation period, plant height, stem thickness, number of branches per plant, number of umbel per plant, number of seeds per umbel, thousand seed weight, biological yield, grain yield, essential oil ratio, essential oil yield and essential oil components were investigated. Results: In the research; emergence time 52-75 days, flowering period 167-182 days, vegetation period 216,3-226,3 days, plant height 63,4-99,4 cm, stem thickness 2,83-4,17 mm, number of branches 3,20-5,15 pieces, the number of umbrellas per plant 8,4-15,6 pieces, the number of seeds in the umbrella 53,3-135,7 pieces, thousand seed weight 4,75- 12,08 g, the biological yield 1473 -2489 kg ha-1 , seed yield 182-750 kg ha-1 , essential oil rate 0,53-1,18%, essential oil yield 0,10-0,77 l/da were found. The most important component of the essential oil was determined as linalool (74.33-90.79%). Conclusion: In Aydın conditions, Yusufeli and Burdur were prominent in terms of morphological characteristics, Erbaa in seed yield, Yusufeli and Russian genotypes in terms of essential oil ratio, yield and component.