Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/4434
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorGündoğdu, Kerim-
dc.contributor.authorKızılkaya, Ayşegül-
dc.date.accessioned2021-11-25T10:44:39Z-
dc.date.available2021-11-25T10:44:39Z-
dc.date.issued2021-11-09-
dc.date.submitted2021-05-26-
dc.identifier.citationKızılkaya, A. (2021) Türkı̇ye Amerı̇ka ve Fı̇nlandı̇ya okul öncesı̇ eğı̇tı̇m sı̇stemlerı̇nı̇n karşılaştırılması (yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydıntr_TR
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/4434-
dc.description.abstractTürkiye, ABD ve Finlandiya okul öncesi eğitim sistemlerinin incelenerek karşılaştırılaştırmasının amaçlandığı bu çalışmada, öncelikle ülkelerin eğitim sistemlerinin amaç, politika ve ilkeleri araştırılmıştır. Ülkelerin okul öncesi eğitim sistemlerine ilişkin benzerlik ve farklılıklar; okul öncesi eğitimin amaç, politika ve ilkeleri, eğitim ortamları, eğitim programları, aile katılımı, ölçme ve değerlendirme sistemleri ve okul öncesi öğretmeni yetiştirme sistemleri üzerinden tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın son bölümünde tartışma ve öneriler başlığı adı altında Türkiye okul öncesi eğitim sisteminin eksiklikleri ve sorunlarına değinilerek okul öncesi eğitimin daha nitelikli hale getirilebilmesine yönelik önerilerde bulunulmuştur. Nitel araştırma yaklaşımına dayalı olarak belge analizi yoluyla gerçeklerştirilen bu çalışmada öncelikle araştırmanın amacı belirlenmiş ve bu amaca yönelik kaynaklar elde edilmiştir. Derleme kapsamında araştırma sorularına yönelik veriler doğrultusunda analiz yapılmıştır. Çalışmada karşılaştırmalı eğitim araştırmalarında en sık kullanınan “yatay” yöntem uygulanmıştır. Ülkelerin okul öncesi eğitim sistemlerine yönelik veriler alt başlıklar halinde paralel olarak incelenmiştir. Araştırmada yurt içi ve yurt dışında yayımlanmış makaleler, Eğitim Bakanlıklarının resmi siteleri, yurt içi ve yurt dışında yayımlanmış kitaplar, üniversitelerin resmi web siteleri, OECD, UNICEF, UNESCO ve WHO gibi pek çok resmi siteden veriler elde edilmiştir. Sayısal verilere ulaşmak amacıyla Milli Eğitim İstatistikleri, UNICEF, OECD, Eurostat, Eurydice ve NCES’nin (National Center for Education Statistics) istatistik verilerinden faydalanılmıştır. Elde edilen istatistik veriler gruplandırılmış ve alt başlıklar halinde ayrı ayrı karşılaştırılmıştır. Bu karşılaştırmalardan elde edilen bulgular neticesinde; Türkiye’de okul öncesi kurum sayısının Finlandiya ve ABD’nin oldukça gerisinde olduğu, öğretmen eğitimi vi sisteminde ve aile katılım seviyelerinde farklılıklar olduğu gibi sonuçlar elde edilmiştir. Türkiye’de uygulanan okul öncesi eğitim sisteminin sorunları ve eksikliklerinin belirlendiği bu çalışmada; öğretmen yetiştirme sistemi, okul öncesi eğitime finansal kaynak sağlanması, okul öncesi eğitimin zorunlu hale getirilmesi ve okul öncesi eğitim programının daha esnek bir yapıda olması gerektiği gibi önerilerde bulunulmuştur.tr_TR
dc.description.abstractIn this research, early childhood education and care (ECEC) systems of Turkey, USA and Finland were analyzed comparatively according to their ECEC policies and principles, ECEC teacher education systems, physical environment, ECEC curriculum, assessment and evaluation systems and parent involvement strategies. Before that, the researcher was mentioned the aims, policies and principles of the education systems of the coutries. In order to obtain more detailed information about ECEC systems of the countries, different elements are examined under sub-headings. With the comprehensive data obtained, similar and different aspects of ECEC systems of the countries are given in detail under sub-headings. In the last part of the study, under the title of “Discussion and Suggestions” the deficiencies and problems in the preschool education system of our country were mentioned and suggestions were given to contribute to the solution of these problems and to make the preschool education system more qualified. This study was carried out through document analysis based on the qualitative approach with the most commonly used “horizantal” method in comparative education researches. In order to determine the similarities and differences between ECEC systems of the countries, the ECEC systems have been examined in paralled under sub-headings. Data were obtained from rich sources such as articles and books published in Turkey and abroad, official web sites of the Ministries of Education, official websites of universities, OECD, UNICEF, UNESCO and WHO. Statistical data were obtained from Ministry of Education of Turkey, UNICEF, OECD, Eurostat and NCES (National Center for Education Statistics). The statistical data obtained were grouped and compared separately under sub-headings. The results of the research showed that the number of ECEC centers in Turkey was far behind of the US and Finland. In addition, differences in family participation level and teacher training viii systems were found. After comparation of the countries ECEC systems, the researcher made some suggestions such as providing financial resources to ECEC, improving the qualifications of teachers, making preschool education compulsory and making the ECEC curriculum more flexible.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI...............................................................................iv ÖZET.......................................................................................................................................v ABSTRACT ..........................................................................................................................vii ÖNSÖZ ve TEŞEKKÜR ........................................................................................................ix ŞEKİLLER DİZİNİ.............................................................................................................xvii TABLOLAR DİZİNİ..........................................................................................................xviii KISALTMALAR DİZİNİ .....................................................................................................xx GİRİŞ.......................................................................................................................................1 1. BÖLÜM...............................................................................................................................5 1. OKUL ÖNCESİ EĞİTİMİN TANIMI VE ÖNEMİ ...........................................................5 1.1. Okul Öncesi Eğitimi.........................................................................................................5 1.2. Okul Öncesi Eğitiminin Önemi ........................................................................................6 2. BÖLÜM...............................................................................................................................9 2. KARŞILAŞTIRMALI EĞİTİM..........................................................................................9 2.1. Karşılaştırmalı Eğitim Nedir?...........................................................................................9 2.2. Karşılaştırmalı Eğitimin Amaçları .................................................................................10 2.3. Karşılaştırmalı Eğitimin Faydaları .................................................................................10 2.4. Karşılaştırmalı Eğitimin Tarihsel Gelişimi ....................................................................11 2.5. Karşılaştırmalı Eğitim Yöntemleri .................................................................................12 xi 2.6. Türkiye’de Karşılaştırmalı Eğitim..................................................................................14 2.7. Okul Öncesi Eğitim Alanında Karşılaştırmalı Eğitim Araştırmaları..............................16 3. YÖNTEM..........................................................................................................................18 3.1. Araştırma Modeli............................................................................................................18 3.2. Verilerin Toplanması......................................................................................................18 3.3. Verilerin Çözümü ve Yorumlanması..............................................................................19 4. BÖLÜM.............................................................................................................................20 4. BULGULAR .....................................................................................................................20 4.1. Türkiye, Abd ve Finlandiya Eğitim Sistemlerinin Amaç, Politika ve İlkeleri ...............20 4.1.1. Eğitimin Evrensel Amaç, Politika ve İlkeleri..............................................................20 4.1.2. Türk Eğitim Sisteminin Amaç, Politika ve İlkeleri .....................................................21 4.1.3. ABD Eğitim Sisteminin Amaç, Politika ve İlkeleri (Iowa Eyaleti Örneği ile) ...........25 4.14. Finlandiya Eğitim Sisteminin Amaç, Politika ve İlkeleri.............................................29 4.2. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Sisteminin Amaç, Politika ve İlkeleri ...................................................................................................................................31 4.2.1. Okul Öncesi Eğitimin Evrensel Amaç, Politika ve İlkeleri.........................................31 4.2.2. Türkiye Okul Öncesi Eğitiminin Amaç, Politika ve İlkeleri.......................................32 4.2.3. ABD Okul Öncesi Eğitiminin Amaç, Politika ve İlkeleri ...........................................35 4.2.4. Finlandiya Okul Öncesi Eğitiminin Amaç, Politika ve İlkeleri...................................38 4.3. Okul Öncesi Eğitim Programları ....................................................................................41 4.3.1. Eğitim Programı ..........................................................................................................41 xii 4.3.2. Okul Öncesi Eğitim Programı .....................................................................................43 4.3.3. Dünyada Okul Öncesi Eğitimde Uygulanan Yaklaşımlar...........................................45 4.3.3.1. High scope okul öncesi eğitimi programı.................................................................45 4.3.3.2. Montessorri Okul Öncesi Eğitim Programı..............................................................46 4.3.3.3. Reggio Emilia Yaklaşımı .........................................................................................47 4.3.3.4. Waldorf Yaklaşımı ...................................................................................................49 4.3.3.5. Bank Street Yaklaşımı..............................................................................................51 4.3.3.6. Proje Yaklaşımı ........................................................................................................53 4.3.4. Türkiye’de Uygulanan Okul Öncesi Eğitim Programları............................................56 4.3.5. ABD’de Uygulanan Okul Öncesi Eğitim Programları (Iowa Eyaleti Örneği)............59 4.3.6. Finlandiya’da Uygulanan Okul Öncesi Eğitim Programları (Helsinki Eğitim Programı Örneği ile)..................................................................................................................64 4.4. Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı ..............................................................................68 4.4.1. Aile Katılımı................................................................................................................68 4.4.2. Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımının Önemi Nedir? ..............................................69 4.4.3. Aile Katılımının Yararları ...........................................................................................70 4.4.4. Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılım Stratejileri ..........................................................71 4.4.5. Türkiye Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı .............................................................72 4.4.6. ABD Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı (Iowa Eyaleti Örneği)..............................73 4.4.7. Finlandiya Okul Öncesi Eğitimde Aile Katılımı .........................................................77 4.5. Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Eğitim Ortamı ........................................................79 xiii 4.5.1. Türkiye Okul Öncesi Eğitim Programlarında Eğitim Ortamı .....................................81 4.5.2. ABD Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Eğitim Ortamları (Iowa Eyaleti Örneği)....84 4.5.3. Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Eğitim Ortamları (Helsinki EÇEB Eğitim Programı Örneği) ...........................................................................................88 4.6. Okul Öncesi Eğitim Programlarında Ölçme ve Değerlendirme Sistemleri....................90 4.6.1. Türkiye Okul Öncesi Eğitim Programlarında Ölçme ve Değerlendirme Sistemi .......92 4.6.1.1. Çocukların Değerlendirilmesi...................................................................................92 4.6.1.2. Programın Değerlendirilmesi ...................................................................................93 4.6.1.3. Öğretmenin Kendini Değerlendirmesi......................................................................94 4.6.1.4. ABD Okul Öncesi Eğitim Programlarında Ölçme ve Değerlendirme Sistemleri (Iowa Eyaleti Örneği)...........................................................................................................94 4.6.1.5. Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Programlarında Ölçme ve Değerlendirme Sistemleri (Helsinki EÇEB Eğitim Programı Örneği)................................................................96 4.7. Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemleri...............................................................98 4.7.1. Türkiye’de Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemleri .........................................98 4.7.1.1. Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Politikaları .......................................................98 4.7.1.2. Kabul Şartları............................................................................................................99 4.7.1.3. Öğretmen Eğitimi Programı ...................................................................................100 4.7.1.4. Atama Kriterleri......................................................................................................102 4.7.1.5. Mesleki Gelişim......................................................................................................102 4.7.1.6. Öğretmenlerin Değerlendirilmesi...........................................................................103 xiv 4.7.2. ABD Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemleri (Iowa State Üniversitesi Örneği) .................................................................................................................................104 4.7.2.1. Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Politikaları .....................................................105 4.7.2.2. Kabul Şartları..........................................................................................................105 4.7.2.3. Öğretmen Eğitimi Programı ...................................................................................106 4.7.2.4. Atama Kriterleri......................................................................................................107 4.7.2.5. Mesleki Gelişim......................................................................................................108 4.7.2.6. Öğretmenlerin Değerlendirilmesi...........................................................................109 4.7.3. Finlandiya’da Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemleri...................................110 4.7.3.1. Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Politikaları .....................................................110 4.7.3.2. Kabul Şartları..........................................................................................................111 4.7.3.3. Öğretmen Eğitimi Programı ...................................................................................111 4.7.3.4. Öğretmen Atamaları ...............................................................................................114 4.7.3.5. Mesleki Gelişim......................................................................................................114 5. SONUÇ VE KARŞILAŞTIRMA....................................................................................116 5.1. Türkiye, ABD ve Finlandiya Eğitim Sistemlerinin Yapı, Amaç, Politika ve İlkeleri Açısından Karşılaştırılması......................................................................................116 5.2. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Siteminin Yapı, Amaç, Politika ve İlkeleri Açısından Karşılaştırılması .........................................................................119 5.3. Türkiye, ABD ve Finlandiya’da Uygulanan Okul Öncesi Eğitim Sisteminin Eğitim Programları Açısından Karşılaştırılması..................................................................122 5.4. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Sisteminin Aile Katılım Çalışmaları Açısından Karşılaştırılması......................................................................................124 xv 5.5. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Ortamlarının Karşılaştırılması (Helsinki EÇEB Eğitim Programı Örneği ile).........................................................126 5.6. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Eğitim Programlarında Uygulanan Ölçme ve Değerlendirme Sistemlerinin Karşılaştırılması (ABD-Iowa Eyaleti)......................128 5.7. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Öğretmeni Yetiştirme Sistemlerinin Karşılaştırılması (Iowa Eyaleti Örneği ile)..............................................................131 5.7.1. Öğretmen Eğitimi Politikaları Açısından Karşılaştırılması.......................................131 5.7.2. Kabul Şartları Açısından Karşılaştırılması................................................................132 5.7.3. Öğretmen Eğitimi Programları Açısından Karşılaştırılması .....................................133 5.7.4. Atama Kriterleri Açısından Karşılaştırılması............................................................136 5.7.5. Mesleki Gelişim Açısından Karşılaştırılması............................................................137 5.7.6. Öğretmenlerin Değerlendirilmesi Açısından Karşılaştırılması .................................138 5.8. Türkiye, ABD ve Finlandiya Okul Öncesi Eğitiminin Bazı Veriler Açısından Karşılaştırılması (Iowa Eyaleti)...............................................................................139 6. TARTIŞMA VE ÖNERİLER..........................................................................................145 6.1. Öneriler.........................................................................................................................145 7. KAYNAKLAR................................................................................................................152 8. EKLER ............................................................................................................................184 Ek 1. Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı Gelişim Gözlem Formu ......184 Ek 2. Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı Gelişim Raporu...................185 Ek 3. Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitimi Programı Aylık Eğitim Planı Formatı 186 Ek 4 Hacettepe Üniversitesi Okul Öncesi Öğretmenliği Programı (Hacettepe Üniversitesi, 2020). .......................................................................................................................187 xvi Ek 5. Iowa State Üniversitesi Erken Çocukluk Eğitimi Öğretmenliği Lisans Programı (Iowa State Universitesi, 2020b)........................................................................................189 Ek 6. Iowa State Üniversitesi Erken Çocukluk Eğitimi Lisans Programı (Iowa State Universitesi, 2020b).................................................................................................190 Ek 7. Iowa State Üniversitesi Erken Çocukluk Eğitimi Birleşik Program (Unified)..........192 Ek 8. Turku Üniversitesi Erken Çocukluk Eğitimi Öğretmenliği Lisans Programı (3 yıl) (UTU, 2020). ...........................................................................................................193 Ek 9. Turku Üniversitesi Erken Çocukluk Eğitimi Öğretmenliği Lisans Programı (3 yıl) (UTU, 2020). ...........................................................................................................194 ÖZGEÇMİŞ.........................................................................................................................195tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectKarşılaştırmalı eğitim, Okul öncesi eğitim programları, Okul öncesi eğitim sistemtr_TR
dc.subjectComparative education, Early childhood education curriculum, Early childhood education systemtr_TR
dc.titleTürkı̇ye Amerı̇ka ve Fı̇nlandı̇ya okul öncesı̇ eğı̇tı̇m sı̇stemlerı̇nı̇n karşılaştırılmasıtr_TR
dc.title.alternativeComparison of early childhood education systems in Turkey, the United States and Finlandtr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Yüksek Lisans

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
3295.pdfAyşegül Kızılkaya Yüksek Lisans Tez Dosyası1.96 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.