Okullarda örgütsel adaletin tükenmişlik, iş doyumu, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık ile ilişkisi: Bir meta-analiz çalışması

Abstract

Bu tez okullarda örgütsel adalet algısının öğretmenlerin tükenmişlik, iş doyumu, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık algıları üzerine etkisini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır. Araştırma meta-analiz yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Eğitim-öğretim alanında örgütsel adalet ile tükenmişlik, iş doyumu, örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık arasında yapılmış olan korelasyonel çalışmalar araştırmanın kapsamına alınmıştır. Tarama sürecinde tükenmişlik kapsamında 4 adet çalışma araştırmaya dahil edilmiş ve toplam 885 kişilik, iş doyumu değişkeni kapsamında 19 çalışma dahil edilmiş ve 6727 kişilik, örgütsel bağlılık değişkeni kapsamında 17 çalışma dahil edilmiş ve 6875 kişilik, örgütsel vatandaşlık değişkeni kapsamında 10 çalışma dahil edilmiş ve 6316 kişilik örnekleme ulaşılmıştır. Toplamda 46 çalışma ve 20.803 kişilik örneklem sayısına ulaşılmıştır. Aynı zamanda okul kademesi, yayın türü, çalışmanın yapıldığı bölge, çalışma alanı ve örneklem büyüklükleri kapsamında moderatör analizi yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda; örgütsel adalet algısının öğretmenlerin tükenmişlik algılarına negatif yönlü ve düşük düzeyde, iş doyumu algılarına ve örgütsel bağlılık algılarına pozitif yönlü ve orta düzeyde, örgütsel vatandaşlık algılarına ise pozitif yönlü ve düşük düzeyde etkide bulunduğu tespit edilmiştir. Örneklem büyüklüğü ve bölgenin ilişkilerde moderatör değişken olduğu ancak okul türü, yayın türü ve çalışma alanının büyük ölçüde moderatör etki göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak bulgular kapsamında uygulayıcılar ve araştırmacılar için çeşitli öneriler sunulmuştur.

This thesis was prepared to determine the effect of organizational justice perception in schools on teachers' burnout, job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship perceptions. The research was conducted using the meta-analysis method. In order to reach the aim of the research, correlational studies conducted between organizational justice and burnout, job satisfaction, organizational commitment and organizational citizenship in the field of education. During the screening process, 4 studies were included in the scope of burnout and a total of 885 people were included in the scope of the job satisfaction variable, 19 studies were included in the scope of the variable of job satisfaction, 17 studies were included in the scope of the organizational commitment variable and 6875 people were included in the scope of the organizational citizenship variable and 6316 people were included. sample has been reached. At the same time, moderator analysis was conducted within the scope of school level, publication type, region of study, study area and sample sizes. As a result of the research; It has been determined that organizational justice perception has a negative and low effect on teachers' burnout perceptions, a positive and moderate effect on their perceptions of job satisfaction and organizational commitment, and a positive and low effect on organizational citizenship perceptions. It has been concluded that the sample size and region are moderator variables in the relations, but the type of school, publication type and field of study do not have a moderator effect to a large extent. Finally, various suggestions were presented for practitioners and researchers within the scope of the findings.