1. Earsiv@Adu
  2. Tez
  3. Yüksek Lisans
Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/4330
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorPetek, Ali
dc.contributor.authorÖznur, Seda
dc.date.accessioned2021-10-13T07:10:45Z
dc.date.available2021-10-13T07:10:45Z
dc.date.issued2020
dc.date.submitted2020
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/4330
dc.description.abstractDOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN CARİ AÇIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİ (2000-2018): TÜRKİYE ÖRNEĞİ Seda ÖZNUR Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç.Dr. Ali PETEK 2020, XIV + 86 sayfa Bu çalışmada doğrudan yabancı yatırımların cari açık üzerindeki etkisi 2000-2018 yılları baz alınarak araştırılmıştır. Türkiye’nin 2000:Q1- 2018:Q4 dönemi verileri kullanılarak doğrudan yabancı yatırım ile cari açık arasındaki ilişki, Granger Nedensellik analizi ile uzun ve kısa dönem analizleri yardımıyla test edilmiştir. 2000 sonrası uygulanan Güçlü Ekonomiye Geçiş programının da etkisiyle ülke ekonomisindeki cari açık seyri günümüze yakın yılların verileri kullanılarak analiz edilmiş ve literatüre güncel bir çalışmanın eklenmesi amaçlanmıştır. Yapılan analiz bulgularına göre, cari açıktan doğrudan yabancı yatırımlara tek yönlü bir nedensellik bağı tespit edilmiştir. Ayrıca cari açığı etkileyen ve dış ticaret kalemlerinden olan ihracat ve ithalat değişkenleri de analize dahil edilmiş olup her ikisinin de cari açığı etkilediği ve bu değişkenlerden cari açığa bir nedensellik bağının olduğu ampirik olarak desteklenmiştir. Bu analizinde sonuçlarına paralel olarak; cari açık, doğrudan yabancı yatırımlar, ithalat ve ihracat verileri arasında iki eşbütünleşme ilişkisi bulunmuş olup, cari açık ile doğrudan yabancı yatırımlar ve ihracat arasında pozitif, ithalat arasında negatif ilişkiye ulaşılmıştır. Uzun ve kısa dönem analizleri sonucu literatürü destekler nitelikte bulunmuş ve sapmaların 2,5 ( ortalama 6 ay) dönemde ortadan kalkarak uzun dönem dengesine ulaşacağı tespit edilmiştir.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ...............................................................................iv ÖZET .......................................................................................................................................v ABSTRACT ...........................................................................................................................vi ÖNSÖZ ..................................................................................................................................vii TABLOLAR DİZİNİ ..............................................................................................................xi GRAFİKLER DİZİNİ ...........................................................................................................xii EKLER DİZİNİ ....................................................................................................................xiii KISALTMALAR DİZİNİ ....................................................................................................xiv GİRİŞ.......................................................................................................................................1 1.BÖLÜM ...............................................................................................................................3 1.1.DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR ...................................................................3 1.1.1.Yabancı Sermaye Kavramı......................................................................................3 1.1.2. Yabancı Yatırım Türleri .........................................................................................4 1.1.2.1. Dolaylı (Portföy) yabancı yatırımlar ...............................................................4 1.1.2.2. Doğrudan yabancı yatırımlar...........................................................................4 1.1.2.3.Diğer yatırımlar ................................................................................................6 1.1.3. Doğrudan Yabancı Yatırımlar ile İlgili Kavramlar................................................7 1.1.3.1. Ev sahibi ülke ..................................................................................................7 1.1.3.2. Ana ülke...........................................................................................................7 1.1.3.3. Çok uluslu şirketler..........................................................................................7 1.1.4. Yatırım Türlerine Göre Doğrudan Yabancı Yatırım..............................................9 1.1.5. Doğrudan Yabancı Yatırımların Nedenleri ............................................................9 1.1.6. Doğrudan Yabancı Yatırım Kanalları ..................................................................10 1.1.6.1. Ortak girişim ve tam mülkiyete dayalı bağlı şirket .......................................10 1.1.6.2. Şirket Evlilikleri.............................................................................................11 1.1.6.3. Stratejik Birleşmeler......................................................................................11 1.2. Ödemeler Bilançosu ve Cari Denge............................................................................12 1.2.1. Ödemeler Bilançosu Tanımı ve Kalemleri...........................................................12 1.2.2. Cari İşlemler Hesabı ve Cari İşlemler Dengesi....................................................12 1.2.3. Cari Açık Kavramı ve Nedenleri..........................................................................13 1.2.3.1. Dış ticaret açığı..............................................................................................14 1.2.3.2. Bütçe açığı .....................................................................................................15 1.2.3.3. Tasarruf yatırım eşitsizliği.............................................................................15 1.2.3.4. Faiz oranı ve döviz kuru ................................................................................17 1.3.Doğrudan Yabancı Yatırımların Cari Açık Üzerindeki Etkisi.....................................17 1.3.1.Doğrudan Etkileri..................................................................................................18 1.3.2. Dolaylı Etkileri.....................................................................................................18 1.3.2.1. İhracat yoluyla etkisi......................................................................................19 1.3.2.2. İthalat yoluyla etkisi ......................................................................................19 1.3.2.3. Kar transferi yoluyla etkisi ............................................................................20 2.BÖLÜM .............................................................................................................................21 2. DÜNYA’DA VE TÜRKİYE’DE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR VE CARİ AÇIK (2000-2018).................................................................................................................21 2.1. Dünya’da Doğrudan Yabancı Yatırımlar....................................................................21 2.1.1.Gelişmiş Ülkelerdeki Doğrudan Yabancı Yatırımlar............................................25 2.1.1. Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Doğrudan Yabancı Yatırımlar ..............................28 2.2. Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımlar..................................................................31 2.2.1. Türkiye’ de Doğrudan Yabancı Yatırım Sektörel Dağılımı.................................39 2.2.2. Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırımın Ülkelere Göre Dağılımı .....................42 2.3.Dünya’da ve Türkiye’de Cari Açık Gelişimi...............................................................45 2.3.1.Gelişmiş ve Gelişmekte olan Ülkelerde Cari Açık ...............................................45 2.3.2.Türkiye’de Cari Açık Gelişimi..............................................................................47 2.4. Dünya’da ve Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırım ve Cari Açık İlişkisi ...............51 2.4.1. Seçilmiş Ülkelerde Doğrudan Yabancı Yatırım ve Cari açık ..............................52 2.4.2. Türkiye’de Doğrudan Yabancı Yatırım ve Cari Açık İlişkisi ..............................55 3.BÖLÜM .............................................................................................................................57 3.TÜRKİYE’DE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN CARİ AÇIK ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN EKONOMETRİK ANALİZİ............................................................................57 3.1.Ampirik Literatür.........................................................................................................57 3.2. Ampirik Analiz ...........................................................................................................61 3.2.1. Veri Seti ve Model ...............................................................................................61 3.2.2. Yöntem.................................................................................................................62 3.2.3. Metodoloji ve Uygulama......................................................................................63 3.2.3.1. Birim kök analizi ...........................................................................................63 3.2.3.2. Granger nedensellik analizi ...........................................................................66 3.2.3.3. Uzun dönem analizi .......................................................................................69 3.2.3.4. Kısa dönem analizi ........................................................................................71 4.SONUÇ ..............................................................................................................................72 5.KAYNAKLAR ..................................................................................................................75 6.EKLER ..............................................................................................................................84 ÖZGEÇMİŞ .........................................................................................................................86tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAdnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectDoğrudan Yabancı Yatırımlar, Cari Açık, Granger Nedensellik Analizitr_TR
dc.titleDoğrudan Yabancı Yatırımların Cari Açık Üzerindeki Etkisi (2000-2018): Türkiye Örneğitr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentAdnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İktisat Anabilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Yüksek Lisans

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
639066.pdf2.04 MBAdobe PDFView/Open
Show simple item record


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.