Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/4325
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorKaderli, Yusuf
dc.contributor.authorDendeş, Erkan
dc.date.accessioned2021-10-13T07:10:11Z
dc.date.available2021-10-13T07:10:11Z
dc.date.issued2020
dc.date.submitted2020
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/4325
dc.description.abstractKÂR PAYI DAĞITIM POLİTİKASINI ETKİLEYEN MİKRO VE MAKRO ETKENLER: BİST 100 FİRMALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA Erkan DENDEŞ Doktora Tezi, İşletme Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof Dr. Yusuf KADERLİ 2020, XXİİ + 175 sayfa Şirketlerin kuruluş amaçlarından biri hiç şüphesiz kâr elde etmektir. Hissedarlar şirketlere yaptıkları yatırımların karşılığı olarak kâr payı geliri veya sermaye kazancı elde ederek kişisel servetlerini artırmak isterler. Şirketlerde yöneticiler şirket amaçları ile hissedarların amaçlarını dengelemeye çalışır. Kâr payı kararlarının hem şirket değerini hem de hissedarların servetini artırıcı etki yapması nedeniyle kâr payı politikasını etkileyen faktörlerin bilinmesi ve kararların buna göre alınması son derece önemlidir. Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul (BİST) 100’de listelenen şirketlerin 2009-2018 yılları arasında kâr payı dağıtım politikasını etkileyen mikro ve makro faktörleri tespit etmektir. Bu amaçla literatürde bugüne kadar yapılan çalışmalar incelenerek mikro ve makro faktörler belirlenmiş ve oluşturulan hipotezler panel veri analiz yöntemi kullanılarak test edilmiştir. Araştırmada bu amacı gerçekleştirmek için iki model geliştirilmiştir. Her iki modelin bağımlı değişkeni kâr payı dağıtım oranı olup, bağımsız değişkenler ise kârlılık, hisse başına kâr, yatırım fırsatı, büyüklük, likidite, borçluluk oranı, halka açıklık oranı, şirket yaşı, maddi varlık yapısı, ekonomik büyüme, enflasyon, faiz oranı ve döviz kuru olarak belirlenmiştir. Analiz sonucunda şirketlerin kâr payı dağıtım politikası ile kârlılık, büyüklük, borçluluk oranı, halka açıklık oranı ve enflasyon arasında negatif yönlü, hisse başına kâr, yatırım fırsatı, şirket yaşı, döviz kuru arasında pozitif yönlü bir ilişki tespit edilmiştir. Diğer yandan, şirketlerin kâr payı dağıtım politikası ile likidite, maddi varlık yapısı, ekonomik büyüme ve faiz oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI..............................................................................................iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI................................................................................v ÖZET .....................................................................................................................................vii ABSTRACT ...........................................................................................................................ix ÖNSÖZ...................................................................................................................................xi İÇİNDEKİLER.....................................................................................................................xiii SİMGELER DİZİNİ............................................................................................................xvii ŞEKİLLER DİZİNİ ..............................................................................................................xix ÇİZELGELER DİZİNİ.........................................................................................................xxi EKLER DİZİNİ ..................................................................................................................xxiii GİRİŞ.......................................................................................................................................1 1. BÖLÜM ..............................................................................................................................6 1. KÂR PAYI DAĞITIM POLİTİKASI .................................................................................6 1.1. Kâr ve Kâr Payı Kavramı.............................................................................................6 1.2. Kâr Payı Politikası ve Önemi.......................................................................................7 1.3. Kâr Payı Politikası Teorileri ........................................................................................9 1.3.1. Kâr Payı İlgisizliği Teorisi ............................................................................10 1.3.2. Eldeki Kuş Teorisi.........................................................................................17 1.3.3. Vergi Tercihi Teorisi .....................................................................................20 1.3.4. Asimetrik Bilgi ve Sinyalizasyon Teorisi......................................................23 1.3.5. Temsil Maliyetleri ve Serbest Nakit Akışı Teorisi........................................27 1.3.6. Müşteri Etkisi Teorisi....................................................................................31 1.3.7. Yaşam Döngüsü Teorisi ................................................................................34 1.3.8. Davranışsal Finans Teorisi ............................................................................36 1.3.9. Aktarma Teorisi.............................................................................................42 xiv 1.3.10. Artık Fonlar Teorisi.....................................................................................45 1.4. Kâr Payı Dağıtım Türleri ...........................................................................................48 1.4.1. Sabit Miktarda Kâr Payı Dağıtımı.................................................................48 1.4.2. Sabit Oranlı Kâr Payı Dağıtımı .......................................................................4 1.4.3. Düşük Tutarlı Düzenli Kâr Payına İlave Olarak yapılan Ekstra Kâr Payı Dağıtımı .......................................................................................................50 1.4.4. Her Yıl Artan Oranlarda Kâr Payı Dağıtımı..................................................50 1.4.5. Artık Kâr Payı Dağıtımı ................................................................................51 1.4.6. Kâr Payı Avansı Ödemeleri...........................................................................52 1.5. Kâr Payı Ödeme Yöntemleri......................................................................................53 1.5.1. Nakit Kâr Payı Ödemesi................................................................................54 1.5.2. Hisse Senedi Şeklinde Kâr Payı Ödemesi (Stock dividend) .........................55 1.5.3. Hisse Senedi Bölünmesi Şeklinde Kâr Payı Ödemesi (Stock Split) .............60 1.5.4. Hisse Senetlerini Geri Satın Alma Şeklinde Kâr Payı Ödemesi ...................65 1.5.5. Melez Kâr Payı Ödemesi...............................................................................69 1.5.6. Diğer Kâr Payı Ödeme Yöntemleri ...............................................................69 1.5.6.1. Seçmeli kâr payı ödemesi ...............................................................69 1.5.6.2. Bono şeklinde kâr payı ödemesi.....................................................69 1.5.6.3. Ayni kâr payı ödemesi....................................................................70 1.5.6.4. Tasfiyeden kâr payı ödemesi ..........................................................70 1.5.6.5. İntifa senedi şeklinde kâr payı ödemesi..........................................70 1.6. Kâr Payı Dağıtım Politikasını Etki Eden Faktörler....................................................71 1.6.1. Yasal Faktörler ..............................................................................................71 1.6.2. Likidite ..........................................................................................................73 1.6.3. Kârlılık...........................................................................................................74 1.6.4. Borçlanma Yeteneği ve Borç Ödeme Gereği ................................................74 xv 1.6.5. Büyüme..........................................................................................................75 1.6.6. Yeni Yatırımların Planlanması ......................................................................75 1.6.7. Hissedarların Vergilendirilmesi.....................................................................76 1.6.8. Sermaye Piyasasına Başvurma Olanağı ........................................................76 1.6.9. İşletmelerin Kredi Sözleşmelerinde Yer Alan Hükümler..............................77 1.6.10. Hissedarların Tercihi ...................................................................................77 1.6.11. Büyüklük .....................................................................................................78 1.6.12. Yönetimin Kontrol İsteği.............................................................................79 1.6.13. Faaliyet Riski...............................................................................................80 1.6.14. Gelecekle İlgili Belirsizlikler ......................................................................81 1.6.15. Halka Açıklık Oranı ....................................................................................81 1.6.16. İştirak ve Bağlı Kuruluş Niteliği .................................................................82 1.6.17. Benzer İşletmelerin Kâr Payı Politikaları....................................................82 1.6.18. Yöneticilerin Kâr Payı Politikalarına Bakışı ...............................................83 1.6.19. Makro Ekonomik Faktörler.........................................................................83 2. BÖLÜM ............................................................................................................................86 2. LİTERATÜR ARAŞTIRMASI.........................................................................................86 2.1. Gelişmiş Ülkelerde Yapılan Çalışmalar.....................................................................86 2.2. Gelişmekte Olan Ülkelerde yapılan Çalışmalar.........................................................94 2.3. Türkiye’de Yapılan Çalışmalar................................................................................107 3. BÖLÜM ..........................................................................................................................118 3. KÂR PAYI DAĞITIM POLİTİKASINI ETKİLEYEN MİKRO VE MAKRO ETKENLER: BİST 100 FİRMALARI ÜZERİNE BİR UYGULAMA.......................118 3.1. Araştırmanın Amacı ve Önemi ................................................................................118 3.2. Araştırmanın Veri Seti ve Yöntemi .........................................................................119 3.3. Araştırma Değişkenleri ve Test Edilecek Hipotezler...............................................121 xvi 3.4. Model ve Bulguların Yorumlanması........................................................................129 4. SONUÇ ...........................................................................................................................142 5. KAYNAKLAR ...............................................................................................................151 ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................................................175tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectKâr, Kâr Payı, Kâr Payı Politikası, BİST 100, Panel Veri Analizitr_TR
dc.titleKâr Payı Dağıtım Politikasını Etkileyen Mikro Ve Makro Etkenler: Bist 100 Firmaları Üzerine Bir Uygulamatr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Doktora

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
649419.pdf1.87 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.