Please use this identifier to cite or link to this item:
http://hdl.handle.net/11607/4318Full metadata record
| DC Field | Value | Language |
|---|---|---|
| dc.contributor.advisor | Akar Vural, Ruken | - |
| dc.contributor.author | Çelik, Çiğdem | - |
| dc.date.accessioned | 2021-10-13T07:05:43Z | - |
| dc.date.available | 2021-10-13T07:05:43Z | - |
| dc.date.issued | 2020 | - |
| dc.date.submitted | 2020 | - |
| dc.identifier.uri | http://hdl.handle.net/11607/4318 | - |
| dc.description.abstract | İLKOKUL KADEMESİNDE UYGULANAN DEĞERLER EĞİTİMİ PROGRAMININ SINIF ÖĞRETMENLERİ, OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARI VE OKUL YÖNETİCİLERİNİN GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ: TEK DURUMLU BİR ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASI Çiğdem ÇELİK Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Ruken AKAR VURAL 2020, XVII + 165 Sayfa Bu araştırmada ilkokul kademesinde uygulanan değerler eğitimi programının sınıf öğretmenleri, okul psikolojik danışmanları ve okul yöneticileri görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Örneklemini İzmir İli Buca İlçesinde yer alan kamu ilkokulunda görev yapmakta olan 16 sınıf öğretmeni, 5 okul psikolojik danışmanı ve 5 okul yöneticisinin oluşturduğu tek durumlu bir örnek olay çalışması şeklinde desenlenen araştırmada yarı yapılandırılmış görüşme soruları, gözlem ve doküman analizi teknikleriyle veri toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yoluyla çözümlenmiştir. Verilerin analizi sonucunda sınıf öğretmenlerinin, okul psikolojik danışmanlarının ve okul yöneticilerinin değerler eğitimini önemli ve gerekli buldukları, bununla birlikte programlama, planlama ve uygulama aşamalarında eksiklikler olduğu, değer eğitimi programında yer alan etkinliklerin değer yaklaşımlarının tamamını eşit oranda kapsamadığı, değer eğitimi sürecinde aile desteğinin çok önemli olmasına rağmen sağlanamadığı ve öğrencilerin değeri kazanıp kazanamadığını belirleyebilmek için kullanılan ölçme değerlendirme yöntemlerinin yeterli olmadığı sonuçlarına ulaşılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgulara dayanarak öğretmenlere değer eğitimi ile ilgili değer yaklaşımları, kullanılacak yöntem ve teknikler, ölçme ve değerlendirme konularındaki bilgilerini artırıcı hizmet içi eğitimler verilebileceği yönde önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca değerler eğitimi programında yer alan etkinliklerin alan bağımsız biçimde değil de bir öğretim programı ile ilişkilendirilmesinin daha faydalı olabileceği önerisi geliştirilmiştir. | tr_TR |
| dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER ONAY VE KABUL SAYFASI...........................................................................................İİİ BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI......................................................................... İV ÖZET ................................................................................................................................... İV ABSTRACT........................................................................................................................Vİİ ÖNSÖZ ............................................................................................................................. Vİİİ TABLOLAR.................................................................................................................. XVİİİ EKLER ............................................................................................................................XVİİ KISALTMALAR .......................................................................................................... XVİİİ 1.BÖLÜM ...............................................................................................................................1 1.GİRİŞ...................................................................................................................................1 1.1. PROBLEM DURUMU ........................................................................................................3 1.2. ARAŞTIRMANIN AMACI..................................................................................................4 1.3. ARAŞTIRMANIN ÖNEMİ ..................................................................................................6 1.4. SINIRLILIKLAR................................................................................................................7 1.5. TANIMLAR......................................................................................................................7 2. BÖLÜM ..............................................................................................................................8 2.KURAMSAL TEMELLER ...............................................................................................8 2.1. İLGİLİ ALAN YAZIN........................................................................................................8 2.1.1. Değer Kavramı ve Sınıflandırılması.......................................................................8 2.1.1.1. Rokeach’in değerler envanteri.......................................................................10 2.1.1.2. Graves’in değer teorisi...................................................................................11 2.1.1.3. Hofstede’nin değer teorisi..............................................................................12 2.1.1.4. Spranger’in değerler sınıflandırması .............................................................13 2.1.1.5. Schwartz’ın değerler teorisi...........................................................................13 2.1.1.6. Morris’in değerler sınıflandırması.................................................................14 2.1.1.7. Kahle’nin değerler listesi...............................................................................14 ix 2.1.2. Değerler Eğitimi ve Süreci ...................................................................................16 2.1.3. Değerler Eğitiminde Öğretmenin Rolü ................................................................20 2.1.4. Değerleri Kazandırmada Kullanılan Yaklaşımlar................................................22 2.1.4.1. Telkin etmek/aşılamak...................................................................................22 2.1.4.2. Değerleri açıklamak.......................................................................................23 2.1.4.3. Değer analizi..................................................................................................25 2.1.1.4. Ahlaki gelişim yaklaşımı ...............................................................................26 2.2. KONU İLE İLGİLİ YAPILAN ÇALIŞMALAR......................................................................28 2.2.1. Yurt İçinde Yapılan Çalışmalar............................................................................28 2.2.2. Yurt Dışında Yapılan Çalışmalar .........................................................................41 2.2.3. Araştırmaların Genel Olarak Değerlendirilmesi ..................................................46 3. BÖLÜM ............................................................................................................................47 3. YÖNTEM .........................................................................................................................47 3.1. ARAŞTIRMANIN YÖNTEMİ............................................................................................47 3.2. ÇALIŞMA GRUBU..........................................................................................................48 3.3. VERİ TOPLAMA ARAÇLARI...........................................................................................49 3.3.1.Görüşme Formu.....................................................................................................49 3.3.2.Gözlem ..................................................................................................................53 3.3.3. Doküman analizi...................................................................................................54 3.4. VERİLERİN TOPLANMASI VE ANALİZİ...........................................................................54 3.4.1.Görüşme Verilerinin Analizi.................................................................................54 3.4.2. Gözlem Verilerinin Analizi..................................................................................55 3.4.3. Doküman Analizi Süreci ......................................................................................55 4. BÖLÜM ............................................................................................................................57 4.BULGULAR......................................................................................................................57 4.1. GÖRÜŞMELERDEN ELDE EDİLEN BULGULAR................................................................57 4.1.1. İlkokul Kademesinde Uygulanan Değerler Eğitimi Programının Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesine Yönelik Bulgular ..................57 x 4.1.1.1. Öğretmenlerin değerler eğitimi kapsamında öğrencilerine hangi değerleri kazandırmaya çalıştıklarına yönelik bulgular.............................................................57 4.1.1.2. Öğretmenlerin programdaki değerlerin nasıl belirlendiğine dair görüşleri üzerinden çıkarılan bulgular .......................................................................................58 4.1.1.3. Öğretmenlerin programda yer alan değer sayısının yeterliğine ilişkin görüşlerine yönelik bulgular.......................................................................................59 4.1.1.4. Öğretmenlerin programda yer alan değerler dışında öğrencilere kazandırılması gerektiğini düşündükleri başka değerlerin olup olmadığına ilişkin görüşlerine yönelik bulgular.......................................................................................60 4.1.1.5. Öğretmenlerin programda yer alan değerleri öğrencilere kazandırmak için neler yaptıklarına dair görüşlerine yönelik bulgular...................................................61 4.1.1.6. Öğretmenlerin programda yer alan değerleri öğrencilere kazandırmak için kaç etkinlik yaptıkları ve bu etkinlik sayısının yeterliğine ilişkin görüşlerine yönelik bulgular.......................................................................................................................62 4.1.1.7. Öğretmenlerin programda yer alan etkinlikler dışında başka etkinlikler de kullanıp kullanmadıklarına yönelik bulgular..............................................................63 4.1.1.8. Öğretmenlerin programda yer alan etkinliklerin uygunluğu hakkındaki görüşlerine yönelik bulgular.......................................................................................64 4.1.1.9. Öğretmenlerin programda yer alan etkinlikleri uygularken ne gibi zorluklarla karşılaştıklarına yönelik bulgular ...............................................................................65 4.1.1.10. Öğretmenlerin programda yer alan etkinlikleri uygularken hangi yöntemleri kullandıklarına yönelik bulgular.................................................................................67 4.1.1.11. Öğretmenlerin programda yer alan etkinlikleri uygularken hangi araç gereçleri kullandıklarına yönelik bulgular..................................................................67 4.1.1.12. Öğretmenlerin görüşlerine göre programda yer alan etkinlikleri uygulamak için ayrılan sürenin yeterliliğine yönelik bulgular......................................................68 4.1.1.13. Öğretmenlerin programda yer alan değerleri öğrencilere kazandırırken ailelerle işbirliği yapma imkanı bulup bulmadıklarına yönelik bulgular....................69 4.1.1.14. Öğretmenlerin programda yer alan değerleri öğrencilerinin ne düzeyde kazandıklarını nasıl belirlediklerine yönelik bulgular ................................................69 4.1.2. İlkokul Kademesinde Uygulanan Değerler Eğitimi Programının Okul Psikolojik Danışmanlarının Görüşlerine Göre Değerlendirilmesine Yönelik Bulgular..................70 4.1.2.1.Okul psikolojik danışmanlarının okullarda uygulanan değerler eğitimi ile ilgili genel düşüncelerine yönelik bulgular.................................................................70 4.1.2.2.Okul psikolojik danışmanlarının okul öğrencilerine kazandırılacak değerleri neye göre ve nasıl belirlediklerine yönelik bulgular...................................................71 xi 4.1.2.3.Okul psikolojik danışmanlarının değerler eğitimi uygulamalarında öğretmenlere sağladıkları destek ile ilgili bulgular ....................................................72 4.1.2.4. Okul psikolojik danışmanlarının okul öğrencilerinin değerleri daha iyi kazanabilmeleri için neler yapılması gerektiğini düşündüklerine yönelik bulgular...73 4.1.2.5. Okul psikolojik danışmanlarına göre değerler eğitiminde karşılaşılan güçlüklerin neler olduğuna yönelik bulgular..............................................................74 4.1.3. İlkokul Kademesinde Uygulanan Değerler Eğitimi Programının Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Göre Değerlendirilmesine Yönelik Bulgular ....................75 4.1.3.1. Okul yöneticilerinin okullarda uygulanan değerler eğitimi ile ilgili genel düşüncelerine yönelik bulgular...................................................................................75 4.1.3.2. Okul yöneticilerinin okulda uygulanacak değerlerin nasıl belirlendiği ile ilgili düşüncelerine yönelik bulgular...................................................................................75 4.1.3.3.Okul yöneticilerinin değerler eğitimi uygulamalarında öğretmenlere sağladıkları destek ile ilgili bulgular...........................................................................76 4.1.3.4.Okul yöneticilerinin, okul öğrencilerinin değerleri daha iyi kazanabilmeleri için neler yapılması gerektiğini düşündüklerine yönelik bulgular .............................76 4.1.3.5. Okul yöneticilerine göre değerler eğitiminde karşılaşılan güçlüklerin neler olduğuna yönelik bulgular..........................................................................................77 4.2. GÖZLEMLERDEN ELDE EDİLEN BULGULAR..................................................................78 4.2.1. Değer Eğitimi Uygulamalarında Öğretmenlerin Sınıf İçerisinde Neler Yaptıklarına Yönelik Bulgular.......................................................................................78 4.2.2. Değer Eğitimi Uygulamalarında Öğretmenlerin Kullandıkları Etkinliklerin Sınıf Seviyelerine Uygunluğuna Yönelik Bulgular ................................................................78 4.2.3. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değer Kazandırma Sürecinde Öğretmenlerin Karşılaştıkları Güçlüklere Yönelik Bulgular..................................................................79 4.2.4. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değerleri Kazandırabilmek İçin Öğretmenlerin Kullandıkları Yöntem ve Teknikler, Öğrenme Öğretme Araçlarına Yönelik Bulgular.80 4.2.5. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değerleri Kazandırabilmek İçin Yapılan Etkinliklerin Süresinin Yeterliğine Yönelik Bulgular....................................................80 4.2.6. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değerlerin Kazanılıp Kazanılmadığını Belirlemek İçin Öğretmenlerin Kullandıkları Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerine Yönelik Bulgular............................................................................................................81 4.3. DOKÜMAN ANALİZİNDEN ELDE EDİLEN BULGULAR....................................................81 4.3.1. Seçilen Etkinliklerin Hangi Değer Eğitimi Yaklaşımına Uygun Olarak Hazırlandığına Yönelik Bulgular ...................................................................................82 xii 4.3.2. Seçilen Etkinliklerde Kullanılan Yöntem ve Tekniklere Yönelik Bulgular.........84 5. BÖLÜM ............................................................................................................................85 5. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER.........................................................................85 5.1. GÖRÜŞMELERDEN ELDE EDİLEN SONUÇLAR VE TARTIŞMALAR ...................................85 5.1.1. Sınıf Öğretmenleriyle Yapılan Görüşmelerden Elde Edilen Sonuçlar ve Tartışmalar......................................................................................................................85 5.1.1.1.Öğretmenler değerler eğitimi kapsamında öğrencilerine hangi değerleri kazandırmaya çalışmaktadır?......................................................................................85 5.1.1.2. Öğretmen görüşlerine göre programdaki değerler nasıl belirlenmektedir? ...85 5.1.1.3. Öğretmenlerin programda yer alan değer sayısının yeterliğine ilişkin görüşleri nelerdir?.......................................................................................................86 5.1.1.4.Öğretmenlerin programda yer alan değerler dışında öğrencilere kazandırılması gerektiğini düşündükleri başka değerler var mıdır?...........................86 5.1.1.5. Öğretmenler programda yer alan değerleri öğrencilere kazandırmak için neler yapmaktadır?...............................................................................................................87 5.1.1.6. Öğretmenlerin programda yer alan değerleri öğrencilere kazandırmak için yaptıkları etkinliklerin sayısının yeterliğine ilişkin görüşleri nelerdir?......................87 5.1.1.7. Öğretmenler programda yer alan etkinlikler dışında başka etkinlikler kullanmakta mıdır? .....................................................................................................88 5.1.1.8. Öğretmenlerin programda yer alan etkinliklerin uygunluğu hakkındaki görüşleri nelerdir?.......................................................................................................88 5.1.1.9.Öğretmenlerin programda yer alan etkinlikleri uygularken karşılaştıkları zorluklar nelerdir?.......................................................................................................88 5.1.1.10. Öğretmenler programda yer alan etkinlikleri uygularken hangi yöntem ve teknikleri kullanmaktadır? ..........................................................................................89 5.1.1.11.Öğretmenler programda yer alan etkinlikleri uygularken hangi öğrenme öğretme araçlarını kullanmaktadır? ............................................................................90 5.1.1.12. Öğretmenlerin programda yer alan etkinlikleri uygulamak için ayrılan sürenin yeterliliğine ilişkin görüşleri nelerdir?...........................................................90 5.1.1.13. Öğretmenler programda yer alan değerleri öğrencilere kazandırırken ailelerle işbirliği yapma imkanı bulabilmekte midir?.................................................90 5.1.1.14. Öğretmenler programda yer alan değerleri öğrencilerinin ne düzeyde kazandıklarını nasıl belirlemektedir?..........................................................................91 xiii 5.1.2. Okul Psikolojik Danışmanlarıyla Yapılan Görüşmelerden Elde Edilen Sonuçlar ve Tartışmalar.................................................................................................................91 5.1.2.1.Okul psikolojik danışmanlarının okullarda uygulanan değerler eğitimi ile ilgili genel düşünceleri nedir?.....................................................................................91 5.1.2.2.Okul psikolojik danışmanları okul öğrencilerine kazandırılacak değerleri neye göre ve nasıl belirlemektedir?.....................................................................................92 5.1.2.3.Okul psikolojik danışmanları değerler eğitimi uygulamalarında öğretmenlere nasıl destek sağlamaktadır? ........................................................................................93 5.1.2.4. Okul psikolojik danışmanları öğrencilerinin değerleri daha iyi kazanabilmeleri için neler yapılması gerektiğini düşünmektedir? .............................93 5.1.2.5.Okul psikolojik danışmanları değerler eğitiminde karşılaşılan güçlüklerin neler olduğunu düşünmektedir?..................................................................................94 5.1.3. Okul Yöneticileriyle Yapılan Görüşmelerden Elde Edilen Sonuçlar ve Tartışmalar......................................................................................................................94 5.1.3.1. Okul yöneticilerinin okullarda uygulanan değerler eğitimi ile ilgili genel düşünceleri nedir?.......................................................................................................94 5.1.3.2. Okul yöneticileri okulda uygulanacak olan değerler eğitimi kapsamındaki değerlerin nasıl belirlendiğini düşünmektedir? ..........................................................95 5.1.3.3.Okul yöneticileri değerler eğitimi uygulamalarında öğretmenlere nasıl destek sağlamaktadır? ............................................................................................................95 5.1.3.4.Okul yöneticileri öğrencilerin değerleri daha iyi kazanabilmeleri için neler yapılması gerektiğini düşünmektedir?........................................................................96 5.1.3.5. Okul yöneticileri değerler eğitiminde karşılaşılan güçlüklerin neler olduğunu düşünmektedir?...........................................................................................................96 5.2. GÖZLEMLERDEN ELDE EDİLEN SONUÇLAR VE TARTIŞMALAR .....................................97 5.2.1. Değer Eğitimi Uygulamalarında Öğretmenler Sınıf İçerisinde Neler Yapmaktadır? .................................................................................................................97 5.2.2. Değer Eğitimi Uygulamalarında Öğretmenlerin Kullandıkları Etkinlikler Sınıf Seviyelerine Uygun mudur?...........................................................................................97 5.2.3. Değer Eğitimi Uygulama Sürecinde Öğretmenlerin Karşılaştıkları Güçlükler Nelerdir?.........................................................................................................................98 5.2.4. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değerleri Kazandırabilmek İçin Öğretmenler Hangi Yöntem ve Teknikleri, Hangi Öğrenme Öğretme Araçlarını Kullanmaktadır? ..98 5.2.5.. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değerleri Kazandırabilmek İçin Yapılan Etkinliklerin Süresi Yeterli midir? .................................................................................99 xiv 5.2.6. Değer Eğitimi Uygulamalarında Değerlerin Kazanılıp Kazanılmadığını Belirlemek İçin Öğretmenler Hangi Ölçme ve Değerlendirme Yöntemlerini Kullanmaktadır? .............................................................................................................99 5.3. DOKÜMAN ANALİZİNDEN ELDE EDİLEN SONUÇLAR VE TARTIŞMALAR .....................100 5.3.1. Seçilen Etkinlikler Hangi Değer Eğitimi Yaklaşımına Uygun Olarak Hazırlanmıştır? .............................................................................................................100 5.3.2. Seçilen Etkinlikler Hangi Yöntem ve Teknikleri İçermektedir?........................101 5.4. ÖNERİLER...................................................................................................................102 KAYNAKLAR ...................................................................................................................104 EKLER ...............................................................................................................................114 ÖZGEÇMİŞ .......................................................................................................................165 | tr_TR |
| dc.language.iso | tur | tr_TR |
| dc.publisher | AYDIN ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ | tr_TR |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | tr_TR |
| dc.subject | Değer, Değer Eğitimi, İlkokul, Program Değerlendirme | tr_TR |
| dc.title | İLKOKUL KADEMESİNDE UYGULANAN DEĞERLER EĞİTİMİ PROGRAMININ SINIF ÖĞRETMENLERİ, OKUL PSİKOLOJİK DANIŞMANLARI VE OKUL YÖNETİCİLERİNİN GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ: TEK DURUMLU BİR ÖRNEK OLAY ÇALIŞMASI | tr_TR |
| dc.type | masterThesis | tr_TR |
| dc.contributor.department | ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ EĞİTİM PROGRAMLARI VE ÖĞRETİM ANABİLİM DALI | tr_TR |
| Appears in Collections: | Yüksek Lisans | |
Files in This Item:
| File | Description | Size | Format | |
|---|---|---|---|---|
| 638912.pdf | 3.45 MB | Adobe PDF | View/Open |
Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.