Yaşlılarda influenza enfeksiyonu gelişimini etkileyen faktörler

Abstract

Amaç: Yaşlılık dönemi kronik hastalıklar ve immün sistem ilişkili sorunlar nedeniyle enfeksiyonlar açısından risk taşımaktadır. Başta influenza olmak üzere solunum yolu viral enfeksiyonları, yakın temas ve kişiden kişiye bulaş nedeniyle önem arz etmektedir. Bu açıdan araştırmamızda yaşlılarda akut solunum yolu enfeksiyonu gelişiminde rol oynayan kişisel özellikler, yaşam tarzı ve alışkanlıkları ile yaşam koşulları değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmamız gözlemsel, analitik, olgu-kontrol çalışması olarak planlanmıştır. Araştırmamızın evrenini Aydın Adnan Menderes Üniversitesi (ADÜ) Hastanesi Göğüs Hastalıkları polikliniğine başvuran 65 yaş ve üzeri akut solunum yolu enfeksiyonu semptomu taşıyanlar ile 65 yaş ve üzeri sağlıklı yaşlılar (kontrol grubu) oluşturmaktadır. 2019-2021 influenza sezonunda ADÜ Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü’nde akut solunum yolu enfeksiyonu ile başvuran 65 hasta ve 65 sağlıklı kontrol olgulardan nazal sürüntü alınarak moleküler yöntemle PCR testi yapılmıştır. Veriler araştırmacılar tarafından enfeksiyon için risk oluşturabilecek özellikler hedeflenerek oluşturulan standart anket formuna işlenmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, ki-kare, Mann-Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır. Bulgular: Ortalama yaşı 73,59 olan çalışma evreninde olguların yaş ortalaması kontrol grubuna göre daha yüksek saptandı (p=0,001). Solunum semptomu bildiren olgu grubunun nazal örneklerinde influenza saptanma oranı %26,15 olup gruplar arasında yaş dağılımları benzer bulundu. İnfluenza saptanan ve saptanmayan olgular arasında araştırmanın kapsamındaki özellikler açısından evin mülkiyeti, kronik hastalık varlığı, karaciğer hastalıkları, beslenme takviyesi alma durumu dışındaki faktörler açısından fark bulunmadı. Akut solunum semptomu gelişiminde etkili olabilecek ve anlamlılık saptanmış faktörler lojistik regresyon analizi ile ix değerlendirilmiştir. Akut solunumsal enfeksiyon gelişiminde, ileri yaşın risk oranı (OR:1,069) nispeten düşük olmakla beraber iken kronik solunum yolu hastalığının riski 10,308 olarak saptanmıştır. Ayrıca akut solunumsal enfeksiyon gelişiminde etkili bulunan diğer faktörler için risk oranları gelir yetersizliği için 3,269, ve şehir ve ilçe yaşamının 3,170, ve evde okul çağında çocuk varlığının 3,709 olduğu ve kalabalıkta yapılan hobiler için ise risk oranı 4,124 olarak saptanmıştır. Sonuç: Yaşlılarda akut solunum yolu enfeksiyonu gelişiminde, yaş dışında eşlik eden kronik solunum yolu hastalığı olması ve bazı sosyodemografik özelliklerin de rol oynayabileceği saptandı. Ayrıca yaşam tarzı, beslenme ve hijyen alışkanlıklarının da solunum enfeksiyonu gelişiminde farklı boyutta etkiler oluşturabileceği sonucuna ulaşılmıştır.