ÖZ DÜZENLEYİCİ ÖĞRENMEYİ TEŞVİK ETME İLE YARATICI VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN GELİŞİMİNE KATKI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Abstract

ÖZ DÜZENLEYİCİ ÖĞRENMEYİ TEŞVİK ETME İLE YARATICI VE ELEŞTİREL DÜŞÜNME BECERİLERİNİN GELİŞİMİNE KATKI ARASINDAKİ İLİŞKİ Soner ARPAT Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Kerim GÜNDOĞDU 2020, XVII + 100 sayfa Nicel yaklaşıma sahip ilişkisel tama modeline sahip bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin öğrencilerin öz düzenleyici öğrenmelerini ne düzeyde teşvik ettiklerinin ve bu teşvik düzeylerinin öğrencilerde yaratıcı ve eleştirel düşünme becerilerine katkısı arasındaki ilişkinin belirlenmesidir. Araştırmanın çalışma evrenini Aydın ili, Efeler İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı ilkokullarda çalışan ve gönüllü olarak araştırmaya katılan 480 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Ercoşkun ve Gündoğdu (2017) tarafından geliştirilen Öz Düzenleyici Öğrenmeyi Teşvik Ölçeği, Yenilmez ve Yolcu (2007) tarafından geliştirilen Öğretmen Davranışlarının Yaratıcı Düşünme Becerilerinin Gelişimine Katkısı Anketi ve Semerci (1998) tarafından geliştirilen Kritik Düşünme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin analizi için frekans, yüzde, aritmetik ortalama, t testi, ANOVA, Kruskal-Wallis H testi, Mann-Whitney U testi, Spearman Sıra Farkları korelasyon testi ve regresyon testleri kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre sınıf öğretmenlerinin öz düzenleyici öğrenmeyi teşvik etme durumları öğrenim türü değişkenine göre anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Bunun yanında, öğrencilerde yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkı durumları mesleki deneyim değişkenine bağlı olarak anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Bu teşvik mesleki deneyim, mezun olunan kurum ve öğrenim türü değişkenine göre eleştirel düşünme becerilerinin gelişimi bağlamında anlamlı olarak farklılaşmaktadır. Bunun yanı sıra öz düzenleyici öğrenmenin alt boyutları arasındaki ilişkinin yüksek; eleştirel düşünme ile öz düzenleyici öğrenme ve alt boyutları arasındaki ilişkinin orta; eleştirel düşünme ve yaratıcı düşünme arasındaki ilişkinin orta, yaratıcı düşünme ile öz düzenleyici öğrenme ve alt boyutları arasındaki ilişkinin ise zayıf olduğu görülmektedir. Ayrıca regresyon testi sonuçlarına göre öz düzenleyici öğrenmenin eleştirel düşünmeyi anlamlı bir biçimde yordadığı da tespit edilmiştir