The effects of body dirtiness scores and teat profile on milk yield and quality in holstein-friesian cows raised in some dairy cattle farms in Aydın province

Abstract

AYDIN İLİNDE BAZI SÜT SIĞIRI İŞLETMELERİNDE YETİŞTİRİLEN SİYAH-ALACA İNEKLERDE VÜCUT KİRLİLİK PUANLARI İLE MEME BAŞI PROFİLİNİN SÜT VERİM VE KALİTESİ ÜZERİNE ETKİLERİ Frederic NDIHOKUBWAYO Yüksek Lisans Tezi, Zootekni Tez Danışmanı: Prof. Dr. Atakan KOÇ 2020, 62 Sayfa Bu çalışmanın amacı, Aydın ilinde farklı süt sığırı işletmelerinde yetiştirilen Siyah-Alacaların vücut kirlilik puanları ile meme başı profilinin süt verim ve kalitesi üzerine etkilerini araştırmaktır. Çalışmada, 8 farklı işletmede yetiştirilen toplam 265 baş ineğin sabah süt verimi (SSV, kg) ile 9 işletmedeki 432 ineğin vücut kirlilik puanı (VKP), meme başı puanı (MBP), yağ oranı (YO, %), yağsız kuru madde oranı (YKMO, %) ve somatik hücre sayısı (SHS, hücre/ml) kullanılmıştır. SSV ile ilgili olarak, işletme ve laktasyon dönemi etkileri önemli (P<0.01) ve en küçük kareler ortalaması 13.92±0.315 kg olarak hesaplanmıştır. VKP için işletme ve laktasyon sırası (P<0.01) etkileri istatistiksel olarak önemli bulunurken, MBP için işletme (P<0.01), laktasyon sırası (P<0.05) ve laktasyon dönemi (P<0.01) ve ortalamaları sırasıyla 3.30±0.048 ve 2.17±0.038 olarak hesaplanmıştır. YO üzerine işletme ve YKMO üzerine işletme, laktasyon sırası, buzağılama mevsimi ve laktasyon dönemi etkileri önemli (P<0.01), diğer etkiler önemsizdir (P>0.05). YO ve YKMO ortalamaları sırasıyla %3.58±0.039 ve %10.14±0.032 olarak hesaplanmıştır. SHS üzerine işletme, laktasyon sırası ve MBP etkileri önemli (P<0.01) ve ortalaması (165.958 hücre/ml) olarak hesaplanmıştır. Çalışma sonunda VKP’nin süt kalitesi üzerine önemli bir etkisi elde edilmemişken, makinalı sağım ve bakım-yönetimin etkisi altında olan MBP’nin işletmelerde azaltılmasının çiğ sütteki SHS düzeyini düşürerek süt kalitesinin artışına katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır.