2014 UKRAYNA KRİZİ SONRASI UKRAYNA-RUSYA İLİŞKİLERİ

Abstract

2014 UKRAYNA KRİZİ SONRASI UKRAYNA-RUSYA İLİŞKİLERİ Emrah SOYDAN Yüksek Lisans Tezi, Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Merve İrem YAPICI 2019, XI + 83 sayfa Slav kökenli olan Ukraynalılar ve Ruslar, ortak tarihe sahip olsalar da kültürel ve mezhepsel farklılıklara sahiptirler. Bu farklılıklar, Sovyet dönemi ve sonrasında ikili ilişkilerde belli başlı sorunların ortaya çıkmasına yol açmıştır. 1991 yılında SSCB’nin dağılmasıyla birlikte bağımsızlığını kazanan Ukrayna’nın kendi yolunu çizme isteğine karşın Rusya Ukrayna’yı çeşitli yollarla kontrolünde tutmaya çalışmıştır. Bu kontrol, Ukrayna’nın yönetimlerinde değişimler yaratmıştır. İki ülke arasında farklı boyutlarda yaşanan gerilimler Rusya’nın Kırım’ı ilhakı sonrasında ortaya çıkan halk protestolarıyla derinleşmiş ve Ukrayna Krizi olarak bilinen çözümsüz bir soruna dönüşmüştür. Bu çalışmada, 2014 Ukrayna Krizi’nin, Ukrayna-Rusya ilişkilerinde hangi değişimlere sebep olduğu araştırılmıştır. Çalışmada seçilen konu; ortak bir geçmişe sahip olan Rusya ile Ukrayna’nın, 1990’lı yıllardan bu yana ikili ilişkilerinde yaşadıkları kırılmaların ortaya çıkarılması ve bu kırılmaların dış politikalarında yol açtığı değişimler hakkında değerlendirmelerin yapılabilmesi için ele alınmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde araştırma sorusunun cevaplanması sürecinde tarihsel bir arka plan oluşturmak için Ukrayna-Rusya ilişkilerinin tarihine odaklanılmıştır. İkinci bölümde, SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazanan Ukrayna’nın Rusya Federasyonu ile ilişkileri ele alınarak değişimler çözümlenmiştir. Son bölümde ise Ukrayna Krizi ile beraber ilişkilerde oluşan kırılma süreci irdelenmiştir. Ukrayna Krizi başlığı altında “Turuncu Devrim”, Euromeydan olayları, Kırım’ın ilhakı, Ukrayna’nın Donbas bölgesinde ortaya çıkan savaş, sürecin önemli olayları olarak saptanmış ve incelenmiştir. Sonuç kısmında, devam etmekte olan krizin çözümü doğrultusunda taraflar arasında yaşanan gelişmeler ele alınmış ve krizin, ilişkilerin genel seyri içindeki konumu saptanmıştır.