IŞID terör örgütünün doğmasında ve gelişmesinde etkili olan faktörler

Abstract

IRAK ŞAM İSLAM DEVLETİ (IŞİD) TERÖR ÖRGÜTÜNÜN DOĞMASINDA VE GELİŞMESİNDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER ÖZET Bu yüksek lisans tezinin amacı sınırında bulunması nedeniyle başta Türkiye olmak üzere tüm dünya devletleri için tehdit haline gelen Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) doğmasını ve gelişmesini sağlayan dinamiklerin tarihi bağlarıyla birlikte ortaya çıkarılarak incelenmesidir. Temel varsayım, kapitalizmin gelişimiyle bölgesel olmaktan çıkıp küresel ölçekte etkiye sahip olan kültürel ve politik dinamiklerin oluşturduğu iç içe geçmiş ilişkiler sarmalının terörizmin gölgesinde dönüşümüne devam ediyor olmasıdır. Üç bölümden oluşan bu tezin ilk bölümünde terör ve terörizm kavramlarının tanımı yapılmış, tarihsel yörüngede terörün motivasyonundaki değişimler incelenmiş ve kapitalizmin yapısal gelişiminin bölgesel ve küresel ölçekte ürettiği politik dönüşümlerdeki radikal terörizmin tarihi bağları deşifre edilmiştir. Tezin ikinci bölümünde ise kapitalizmin tarihi kökenindeki din gerçeği anlatılmıştır. Böylece küreselleşme süreciyle yeniden anlam kazanan Doğu-Batı temasında dinlerin politik düzlemdeki etkisi ortaya çıkartılmıştır. Tezin son bölümünde ise IŞİD’in, tarihsel süreçte bölgesel ve küresel ölçekte politik, ekonomik, kültürel alanda yaşanan gelişmelerin diyalektiğinde kök salıp serpildiği anlatılmıştır. Tezin katkısı ile kapitalizmin sistemsel bileşenlerinin başta ekonomik krizler aracılığıyla olmak üzere öngörülemeyen politik gelişmelere zemin hazırladığı saptanmıştır. Bu bağlamda IŞİD, Orta Doğu’nun sosyolojik yapısından yükselen radikal terörizmin küreselleşme sürecinin katkısıyla devlet kurma yoluna giderek uluslararası sistemde kendisine meşru zemin yaratma girişimi olarak karşımıza çıkmaktadır.