Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğasına ve öğretimine ilişkin öz-yeterlik inançları

Abstract

Bu araştırmanın amacı fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğasına ve öğretimine ilişkin öz-yeterlik inanç düzeylerini belirlemek ve bu inançların çeşitli değişkenlere göre değişip değişmediğini tespit etmektir. Araştırmada betimsel türde tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma örneklemini 2013-2014 eğitim-öğretim yılında Adnan Menderes, Dokuz Eylül, Muğla Sıtkı Koçman ve Uşak Üniversitesi'ndeki Fen ve Teknoloji Anabilim Dalının birinci ve dördüncü sınıfında öğrenim gören 547 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu çalışma kapsamında tüm branşlarda öğrenim gören öğretmen adayları ve öğretmenler için geliştirilen 30 madde ve iki faktörden oluşan 5'li Likert tipi Bilimin Doğasına ve Öğretimine İlişkin Öz-yeterlik Ölçeği ve 7 maddelik Kişisel Bilgi Formu araştırmanın veri toplama araçlarıdır. Güvenirlik analizi sonucunda ölçeğin güvenirlik katsayısı 0.75 olarak bulunmuştur. Ölçeğin yapı geçerliğini ve faktörlerini belirlemek için faktör analizi KMO ve Barlett Testi kullanılmıştır. Yapılan faktör analizi sonucunda ölçeğin "Bilimin Doğasına İlişkin Öz-yeterlik İnancı" ve "Bilimin Doğasının Öğretimine İlişkin Öz-yeterlik İnancı" olmak üzere iki faktörden oluştuğu bulunmuştur. Araştırmanın sonucunda, fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimin doğasına ve öğretimine ilişkin öz-yeterlik inançlarının öğrenim gördükleri sınıf düzeylerine, mezun oldukları lise türüne, bölümlerini isteyerek seçip seçmemelerine, "Bilimin Doğası ve Bilim Tarihi" dersini görüp görmemelerine ve bilimin doğasına ilişkin bilgisinin yeterliğine göre anlamlı farklılık gösterdiği fakat cinsiyete göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir.

The aim of this study is to detect the level of self effiacy beliefs towards the nature and teaching of science of science teacher candidates and whether these beliefs change according to various independent variables. Descriptive type Scannig model is used in the study. 547 teacher candidates of the first and fourth grade attending the Department of Science and Technology in 2013/2014 Educational year in Adnan Menderes, Dokuz Eylül, Muğla Sıtkı Koçman and Uşak University constitute the sapmling of study. The quintet Likert type The Self-effiacy Scale for the Nature and Teaching of Science (SNTS) consisting of 30 item and two factors and a seven item Personal Iınformation Form are the data gathering tools of the study. The reliability parameter of the scale is 0.75 according to the reliability analysis result. Factor analysis to detect the structural validity of the scale and factors is made with KMO and Barlett test. The scale is found to be consisting of two factors as "the self efffiacy belief towards the nature of science" and "the self effiacy belief towards the teaching of science nature" as a result of the factor analysis made. It is identified that the self effiacy beliefs towards the nature and teaching of science of science teacher candidates show meaningful differences according to grade levels, the high school types they graduate, whether they choose the department intentionaly, whether they have The Nature of Science and The History of Science lessons and the adequacy of their knowledge related to the nature of science as a result of the study.