Farklı Kuşaklarda Akılcı İlaç Kullanımı ve Sağlık Algısının İncelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırma farklı kuşakların akılcı ilaç kullanımı bilgi düzeyleri ve sağlık algılarını belirlemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma analitik, kesitsel tipte bir araştırmadır. Aydın İl’inde bulunan Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’ nde Şubat 2020- Ağustos 2020 tarihleri arasında yapılmıştır. Örnekleme %49,9’u Y kuşağı, %29’u X kuşağı, %21,1’i BB kuşağı olmak üzere toplam 407 birey dahil edilmiştir. Veriler, “Tanıtıcı Bilgi Formu”, “Akılcı İlaç Kullanımı Ölçeği” ve “Sağlık Algısı Ölçeği” kullanılarak toplanmıştır. Grupların demografik özelliklerinin derlenmesi ve özetlenmesi için betimleyici analiz, iki ortalamanın hipotez testi için Mann Whitney U testi, Ki kare testi ve 3 farklı gruptaki farklar karşılaştırıldığı için Kruskal Wallis testi yapılmıştır. İstatistiksel değerlendirmede anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak alınmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaşı, medeni hali, eğitim durumu, düzenli egzersiz yapması, sosyal güvence durumu, farklı kuşaklara mensup olması, ilaç kullanımı bilgisine sahip olması akılcı ilaç kullanımı bilgi düzeylerini etkilemektedir. Yaş, medeni durum, eğitim durumu, kronik hastalık varlığı, düzenli ilaç kullanımı, alkol tüketimi, gelir düzeyi, farklı kuşaklara mensup olma durumu, ilaç kullanımı bilgisine sahip olması sağlık algısını etkilemektedir. Akılcı ilaç kullanımı bilgi düzeyi ve sağlık algısı en yüksek kuşak Y kuşağı olarak bulunmuştur. BB kuşağı en fazla kronik hastalığı olan kuşak iken kronik hastalık oranı en az olan grup Y kuşağı olmuştur. Düzenli kullanılan ilaç sayısının ve polifarmasi varlığının en fazla BB kuşağında, ardından X kuşağında, son olarak da Y kuşağında olduğu görülmektedir. Sağlık algıları ve akılcı ilaç kullanımı düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönde bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Bu çalışmada akılcı olmayan ilaç kullanımı davranışlarının var olduğu, ilaç kullanımı konusunda bilgilendirmelere önem verilmesi gerektiği, sağlık algısı ile akılcı ilaç kullanımı bilgi düzeyinin ilişkili olduğu, farklı kuşaklara mensup olmanın bu durumu etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır.