Türkiye'de ticari ve finansal dışa açıklığın büyümeye etkisi

Abstract

TÜRKİYE’DE TİCARİ VE FİNANSAL DIŞA AÇIKLIĞIN BÜYÜMEYE ETKİSİ Nuran CANDAŞ Yüksek Lisans Tezi, Ekonomi ve Finans Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Prof. Dr. Ahmet Can BAKKALCI 2019, XXIII + 107 sayfa Dışa açıklığın ulusal refah üzerinde pozitif etkisi olduğunu iddia eden teoriler klasik iktisatçılardan bu yana tartışılmaktadır. Ülkeler dışa açılarak, yerli piyasalarda üretemeyecekleri ve tüketemeyecekleri mal, hizmet ve sermayeye ulaşabilmekte, bu da ülkelerin büyüme ve kalkınmasını hızlandırmaktadır. Ancak bu süreçte ticari ve finansal açıklığın sonuçları yakından takip edilmelidir. Çünkü etkin ve doğru şekilde yönlendirilmeyen dışa açıklık, ülkelerin refahını artırmak yerine, ülkeleri dışa bağımlı hale getirerek küreselleşmeden olumsuz etkilenmesine sebep olabilir. Bu çalışmada Türkiye’de ticari ve finansal dışa açıklığın ekonomik büyüme üzerindeki etkileri, 1994:Q1-2018:Q3 dönemi için analiz edilmiştir. Analiz sürecinde öncelikle serilerin durağanlıkları test edilmiş ve tüm serilerin düzey değerlerinde durağan oldukları görülmüştür. Sonrasında Toda-Yamamoto nedensellik testi yapılmış, ticari dışa açıklıktan ve finansal dışa açıklıktan ekonomik büyümeye doğru tek yönlü, ticari dışa açıklık ile finansal dışa açıklık arasında iki yönlü nedensellik ilişkileri tespit edilmiştir. Son olarak ticari ve finansal dışa açıklığın ekonomik büyüme üzerindeki etkileri DOLS yöntemi ile tahmin edilmiş, ticari açıklığın Türkiye’de büyümeyi artırdığı, finansal dışa açıklığın ise büyümeyi azalttığı bulgusuna ulaşılmıştır.