Uluslararası göç hareketleri ile doğrudan yabancı yatırımlar arasındaki ilişki: Türkiye örneği

Abstract

ULUSLARARASI GÖÇ HAREKETLERİ İLE DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ Sercan YAVAN Doktora Tezi, Maliye Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Hakan HOTUNLUOĞLU 2019, XXIV + 181 sayfa Sınır ötesi insan göçünün artması, iş dünyasında çalışan yabancı işçi sayısında ve ülkelerin yabancı nüfusunda önemli bir artışa neden olmuştur. Yeni dönemde göç ve doğrudan yabancı yatırım (DYY) akışları arasındaki ilişkiyi inceleyen ve hızla genişleyen bir literatür bulunmaktadır. Hızla genişleyen literatür göçün doğrudan yabancı yatırımlar üzerinde pozitif etkisi olduğunu göstermektedir. Göçmen ağlarının varlığı, uluslararası sınırlar boyunca bilgi akışını teşvik ederek ve göçmenler ile ev sahibi ülkeler arasında uyum sağlama mekanizması olarak DYY’leri etkilemektedir. Göçmen ağların uluslararası ticaret için önemini gösteren çok sayıda çalışma varken, göçmen ağlarının DYY üzerindeki etkilerinin incelenmesine çok daha az dikkat çekilmiştir. Bu çalışmada, göç-DYY ilişkisi Türkiye açısından değerlendirilerek ayrıntılı olarak analiz edilmiştir.Bu çalışmanın amacı göçmen ağları teorisinin Türkiye’nin iç ve dış DYY’leri üzerine etkisini incelemektir. Bu çalışmada farklı modeller oluşturularak uluslararası göç ve DYY ilişkisi kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Bu kapsamda, Türkiye’deki göçmenler ile yurtdışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı göçmenlerin, Türkiye’ye gelen DYY ve Türkiye’den diğer ülkelere giden DYY üzerindeki etkisi ampirik olarak incelenmiştir. Ampirik analiz uygulamasında yer çekimi modellemesiyle çeşitli regresyon denklemleri oluşturulmuştur. Oluşturulan modeller panel veri yöntemiyle tahmin edilmiştir. Modellerden elde edilen sonuçlar, göçmen ağları teorisinin içe ve dışa doğru DYY’yi arttırıcı etkisinin Türkiye için geçerli olduğunu göstermiştir.