1. Earsiv@Adu
  2. Tez
  3. Yüksek Lisans
Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/3878
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorKıral, Erkan-
dc.contributor.authorGünay Süle, Gizem-
dc.date.accessioned2020-08-11T12:36:55Z-
dc.date.available2020-08-11T12:36:55Z-
dc.date.issued2019-
dc.date.submitted2019-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/3878-
dc.description.abstractAraĢtırma okul yöneticilerinin kiĢilik özellikleri ile ruhsal liderlik düzeylerini çeĢitli değiĢkenlere göre belirlemek ve aralarındaki iliĢkiyi açığa çıkarmak amacıyla iliĢkisel ve nedensel iliĢkisel tarama modelinde desenlenmiĢtir. AraĢtırmanın hedef evrenini; 2017-2018 eğitim öğretim yılında, Aydın ilindeki kamu ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticileri oluĢturmaktadır. AraĢtırma tabakalı ve tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilen ve araĢtırmaya gönüllü olarak katılan 160 okul yöneticisi ile yürütülmüĢtür. AraĢtırma verilerinin toplanmasında KiĢisel Bilgi Formu, Ruhsal Liderlik Ölçeği ve BeĢ Faktör Envanteri kullanılmıĢtır. Verilerin analizinde; betimsel ve kanıtlamasal istatistik teknikleri kullanılmıĢtır. AraĢtırma sonucunda okul yöneticilerinin; en yüksek sorumluluk, sonra sırası ile uyumluluk, geliĢime açıklık, dıĢa dönüklük ve duygusal dengesizlik kiĢilik özellikleri gösterdikleri tespit edilmiĢtir. Okul yöneticilerinin kiĢilik özelliklerinin araĢtırma kapsamında ele alınan cinsiyet değiĢkenine göre farklılık göstermediği tespit edilmiĢtir. Okul yöneticilerinin ruhsal liderlik düzeyleri genel ve boyutlar bazında görece çok yüksek bulunmuĢtur. Okul yöneticilerinin ruhsal liderlik düzeylerinin, okul yöneticilerinin cinsiyetine, yaĢına, eğitim durumuna, yöneticilerin çalıĢtığı okuldaki öğretmen sayısına ve okul türüne göre değiĢmediği ancak vizyon ve inanç boyutunda kıdeme ve yöneticilik görevine göre değiĢtiği görülmüĢtür. Vizyon ve inanç boyutunda kıdemi 26 ve üzeri olan yöneticilerin ruhsal liderlik düzeyleri kıdemi 16 – 25 yıl arasında olanlardan; okul müdürlerinin söz konusu boyuttaki puanları müdür yardımcılarından daha yüksek bulunmuĢtur. Okul yöneticilerine göre kiĢiliğin dıĢa dönüklük, uyumluluk, sorumluluk ve geliĢime açıklık alt boyutları arasında pozitif orta düzeylerde; duygusal dengesizlik ile dıĢa dönüklük, vi uyumluluk, sorumluluk ve geliĢime açıklık arasında negatif orta ve düĢük düzeylerde iliĢkiler olduğu bulunmuĢtur. Okul yöneticilerinin dıĢa dönüklük, uyumluluk, sorumluluk, geliĢime açıklık kiĢilik özellikleri ile genel ruhsal liderlik düzeyleri arasında pozitif düĢük ve orta düzeylerde iliĢkiler saptanırken; duygusal dengesizlik ile ruhsal liderlik düzeyi arasında negatif düĢük düzeyde iliĢki saptanmıĢtır. Okul yöneticilerinin beĢ faktörlü kiĢilik özellikleri modelinin bütün boyutlarının doğrusal kombinasyonunun; vizyon ve inanç, özgeci sevgi ve genel ruhsal liderliği anlamlı düzeyde etkilediği tespit edilmiĢtir.tr_TR
dc.description.tableofcontentsĠÇĠNDEKĠLER KABUL VE ONAY SAYFASI.................................................................................... iii BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI.................................................................... iv ÖZET ......................................................................................................................... v ABSTRACT ........................................................................................................... vii ÖNSÖZ ..................................................................................................................... ix SĠMGELER DĠZĠNĠ................................................................................................... xiv TABLOLAR DĠZĠNĠ.................................................................................................. xv ġEKĠLLER DĠZĠNĠ................................................................................................... xvii EKLER DĠZĠNĠ........................................................................................................ xviii KISALTMALAR DĠZĠNĠ.......................................................................................... xix GĠRĠġ ........................................................................................................................ 1 1. BÖLÜM ................................................................................................................ 4 1. ARAġTIRMA HAKKINDA AÇIKLAMALAR ..................................................... 4 1.1. AraĢtırmanın Konusu ....................................................................................... 4 1.2. AraĢtırmanın Amacı ........................................................................................ 5 1.3. AraĢtırmanın Önemi ........................................................................................ 6 1.4. AraĢtırmanın Varsayımları............................................................................... 7 2. BÖLÜM ................................................................................................................ 8 2. KURAMSAL VE KAVRAMSAL ÇERÇEVE ....................................................... 8 2.1. Ruhsal Liderliğe ĠliĢkin Kuramsal ve Kavramsal Çerçeve ................................ 8 2.1.1. Ruhsallık Kavramı .................................................................................... 8 2.1.2. Din ve Ruhsallık Arasındaki ĠliĢki .......................................................... 12 2.1.3. ĠĢyeri Ruhsallığı ...................................................................................... 13 2.1.3.1. ĠĢyeri ruhsallığının felsefi temelleri .................................................. 13 2.1.3.2. ĠĢyeri ruhsallığı kavramı ................................................................... 14 2.1.3.3. ĠĢyeri ruhsallığının göstergeleri ........................................................ 15 2.1.4. Ruhsal Liderlik Modelleri ....................................................................... 16 xi 2.1.4.1. Fry‟ın Ruhsal Liderlik Modeli .......................................................... 16 2.1.4.2. Fairholm Ruhsal Liderlik Modeli ..................................................... 21 2.1.4.3. Benefiel‟in Ruhsal Liderlik YaklaĢımı ............................................. 23 2.2. KiĢiliğe ĠliĢkin Kuramsal ve Kavramsal Çerçeve ........................................... 23 2.2.1. KiĢilik Kavramı ve Tanımı ...................................................................... 24 2.2.2. KiĢiliği OluĢturan Etmenler .................................................................... 25 2.2.3. KiĢilik Tipleri ......................................................................................... 27 2.2.3.1. Jung‟un psikolojik tipleri.................................................................. 27 2.2.3.2. Kretschmer‟ in kiĢilik tipolojisi ........................................................ 28 2.2.3.3. A ve B tipi kiĢilik ............................................................................. 29 2.2.4. Özellik Kuramları ................................................................................... 30 2.2.4.1. Ayırıcı özellik kuramı ...................................................................... 30 2.2.4.2. Faktör analitik ayırıcı özellik kuramı ................................................ 31 2.2.4.3. Biyoloji temelli faktör analitik ayırıcı özellik kuramı ....................... 32 2.2.4.4. BeĢ faktör kuramı ............................................................................. 34 2.3. Tanımlar ........................................................................................................ 38 3. BÖLÜM .............................................................................................................. 39 3. MATERYAL VE YÖNTEM ................................................................................ 39 3.1. AraĢtırma Modeli .......................................................................................... 39 3.2. Evren ve Örneklem ........................................................................................ 39 3.3. Veri Toplama Araçları ................................................................................... 42 3.3.1. KiĢisel Bilgi Formu ................................................................................. 42 3.3.2. Ruhsal Liderlik Ölçeği ............................................................................ 42 3.3.2.1.Ruhsal Liderlik Ölçeği‟nin Türkçe‟ ye uyarlanması........................... 42 3.3.3. BeĢ Faktör Envanteri .............................................................................. 48 3.4. Veri Analizi ................................................................................................... 50 3.5. Kaynak Özetleri ............................................................................................. 51 3.5.1. Yurt Ġçinde YapılmıĢ AraĢtırmalar .......................................................... 51 3.5.1.1. Ruhsal liderlik ile ilgili yurt içinde yapılmıĢ araĢtırmalar.................. 51 3.5.1.2. KiĢilik ile ilgili yurt içinde yapılmıĢ araĢtırmalar .............................. 54 3.5.2. Yurt DıĢında YapılmıĢ AraĢtırmalar ........................................................ 57 3.5.2.1. Ruhsal liderlik ile ilgili yurt dıĢında yapılmıĢ araĢtırmalar ................ 57 3.5.2.2. KiĢilik ile ilgili yurt dıĢında yapılmıĢ araĢtırmalar ............................ 58 xii 3.6. Kapsam ve Sınırlılıklar .................................................................................. 59 4. BÖLÜM............................................................................................................... 60 4. BULGULAR ........................................................................................................ 60 4.1. Okul Yöneticilerinin KiĢilik Özelliklerine ĠliĢkin Bulgular ............................ 60 4.1.1.Okul Yöneticilerinin BeĢ Faktör KiĢilik Özelliklerinin Ġncelenmesi ......... 60 4.1.1.1. Okul yöneticilerinin dıĢa dönüklük düzeyinin incelenmesi ............... 60 4.1.1.2. Okul yöneticilerinin uyumluluk düzeyinin incelenmesi .................... 61 4.1.1.3. Okul yöneticilerinin sorumluluk düzeyinin incelenmesi ................... 62 4.1.1.4. Okul yöneticilerinin duygusal dengesizlik düzeyinin incelenmesi ..... 62 4.1.1.5. Okul yöneticilerinin geliĢime açıklık düzeyinin incelenmesi ............ 63 4.1.1.6. Okul yöneticilerinin kiĢilik özellikleri düzeylerinin boyutlara iliĢkin incelenmesi ............................................................................................................ 63 4.1.2. Okul Yöneticilerinin KiĢilik Özelliklerinin Cinsiyet DeğiĢkenine Göre Ġncelenmesi ............................................................................................................... 64 4.2. Okul Yöneticilerinin Ruhsal Liderlik Düzeylerine ĠliĢkin Bulgular ................ 65 4.2.1. Okul Yöneticilerinin Ruhsal Liderlik Düzeylerinin Boyutlar Bazında Ġncelenmesi ............................................................................................................... 65 4.2.1.1. Okul yöneticilerinin vizyon ve inanç düzeylerinin incelenmesi......... 65 4.2.1.2. Okul yöneticilerinin özgeci sevgi düzeylerinin incelenmesi .............. 66 4.2.1.3. Okul yöneticilerinin ruhsal liderlik düzeylerinin boyutlara iliĢkin incelenmesi ............................................................................................................ 66 4.2.2. Okul Yöneticilerinin Ruhsal Liderlik Düzeylerinin ÇeĢitli DeğiĢkenlere Göre Ġncelenmesi ....................................................................................................... 67 4.2.2.1. Cinsiyet değiĢkenine göre incelenmesi ............................................. 67 4.2.2.2. YaĢ değiĢkenine göre incelenmesi .................................................... 67 4.2.2.3.Kıdem değiĢkenine göre incelenmesi ................................................ 68 4.2.2.4. Eğitim durumu değiĢkenine göre incelenmesi................................... 69 4.2.2.5.Okuldaki öğretmen sayısı değiĢkenine göre incelenmesi ................... 69 4.2.2.6.Yöneticilik görevi değiĢkenine göre incelenmesi ............................... 70 4.2.2.7. Okul türü değiĢkenine göre incelenmesi ........................................... 71 4.3. Okul Yöneticilerinin KiĢilik Özellikleri Ġle Ruhsal Liderlik Düzeyleri Arasındaki ĠliĢkiye Yönelik Bulgular............................................................................. 71 4.4. Okul Yöneticilerinin KiĢilik Özelliklerinin Ruhsal Liderlik Düzeylerini xiii Yordanmasına ĠliĢkin Bulgular ...................................................................................... 73 4.4.1. Vizyon ve Ġnanç Boyutuna Ait Bulgular.................................................. 73 4.4.2. Özgeci Sevgi Boyutuna Ait Bulgular ...................................................... 74 4.4.3. Ruhsal Liderlik Düzeyine Ait Bulgular ................................................... 76 5. TARTIġMA VE SONUÇ ................................................................................... 78 6. KAYNAKLAR ................................................................................................... 89 7. EKLER ............................................................................................................. 103tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAdnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectYönetici, liderlik, kiĢilik, ruhsal.tr_TR
dc.titleOkul yöneticilerinin kişilik özellikleri ile ruhsal liderlik düzeyleri arasindaki ilişkitr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eğitim Bilimleri Anabilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Yüksek Lisans

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
590569.pdf2.02 MBAdobe PDFView/Open
Show simple item record


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.