Aydın ve İzmir'de suç mağduru kadınlara sosyal hizmet ekseninde sunulan psiko-sosyal rehabilitasyon hizmetlerinin değerlendirilmesi

Abstract

Kadına yönelik şiddet en temelinde insan hakları ihlali ve suçtur. Suç mağduru kadının şiddetten uzak bir hayat kurabilmesi için devletin sunduğu kurumsal desteklere ihtiyaç duyduğu kabulü ve kadın hakları hareketi yeni sosyal hizmet kuruluşlarının açılması sürecini başlatmıştır. Türkiye’de kadın konukevleri 1990’lı yıllardan beri hizmet vermektedir. ŞÖNİM birimleriyse 2012 yılından itibaren hizmet vermeye başlayan kuruluşlardır. Sosyal hizmet kurumlarından destek alan mağdur kadının kendisini güçlü/yapabilir hissetmesi, psiko-sosyal destek ve hukuki danışmanlık alması, sosyal yardımlardan faydalanması, istihdam edilmesi gibi konular hizmetlerin değerlendirilmesinde önemli yer tutmaktadır. Bu çalışmayla sosyal hizmetler ekseninde suç mağduru kadınlara sunulan hizmetlerin belirlenmesi, hizmetlerin mağdur kadınların güçlenme ve iyileşme süreçlerine ilişkin katkısının tespit edilmesi ve uygulama önerileri geliştirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma ile sosyal hizmet kuruluşlarına başvuran ya da yönlendirilen suç mağduru kadınların hizmetleri algılama biçimlerine, güçlenme süreçleri ve psiko-sosyal rehabilitasyon süreçlerine dair bilgiler elde edilmesi hedeflenmiştir. Bu araştırmada suç mağduru kadınların tecrübelerinin anlaşılabilmesi için nitel veri toplama tekniklerinden biri olan derinlemesine görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi 2018 yılı Ocak ayından 2019 yılı Mart ayına kadar kuruluşlardan hizmet alan suç mağduru kadınlardan oluşturulmuştur. Tezin hedeflerinden hareketle gerçekleştirilen argümanlara göre, konukevlerinde sunulan hizmetler gelişime açık olmakla birlikte, mağdur kadınların güçlenmesine katkı sunmakta ve farklı kuruluşlarda çoğunlukla benzerlik göstermektedir. Yaklaşık 30 yıldır hizmet veren sosyal hizmet kuruluşu olan konukevlerinde verilecek hizmetler yasal mevzuat ile belirlenmiştir. Bakanlık ve Belediye konukevlerinde benzer donanıma sahip meslek

vi

elemanlarıyla, birbirine çok yakın hizmetler üretilmektedir. ŞÖNİM’in, yeni bir kuruluş olması nedeniyle, hizmet içeriği, yöntemi ve takip edilecek süreçlerin standartlaştırılabilmesi için zamana ihtiyaç duyulmaktadır.