Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/3839
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorKöroğlu, Çağrı-
dc.contributor.authorErli, Uğur-
dc.date.accessioned2020-07-22T11:47:14Z-
dc.date.available2020-07-22T11:47:14Z-
dc.date.issued2019-
dc.date.submitted2019-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/3839-
dc.description.abstract“Stratejik Maliyet Yönetimi Kapsamında Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Analizi ve Bir Sağlık ĠĢletmesinde Uygulama ” isimli bu çalıĢma, Nazilli‟de yıllık faaliyet gösteren özel bir hastane iĢletmesinde uygulanmıĢtır. Bu çalıĢmanın amacı, adı gizli tutulan bu hastane iĢletmesinin faaliyette bulunduğu yıl içerisindeki bir ay göz önünde bulundurularak katlandığı maliyetlerin faaliyet tabanlı maliyet yöntemiyle hesaplanmasının, geleneksel maliyet muhasebesine, üstün ve zayıf yönlerini ortaya koymaktır. Bu amaçla ilk önce, faaliyet tabanlı maliyetleme yöntemi, güncel literatür kapsamında incelenmiĢtir. ÇalıĢmanın temel hipotezi, “faaliyet tabanlı maliyet yönteminin, geleneksel maliyet muhasebesine göre, daha doğru maliyet bilgisi sağladığı”, oluĢturmaktadır. Bu hipotezin analizi, seçilen hastane iĢletmesinde test edilmiĢtir. Yapılan çalıĢmada yöntem olarak, örnek olay yöntemi seçilmiĢtir. Bu yöntemin seçilmesindeki en temel amaç, araĢtırma uygulamasının yapıldığı hastane iĢletmesinde konuyu analiz edebilme, gözlemleme ve sonuçların uygun bir biçimde değerlendirmeye uygun olmasıdır. ÇalıĢmada birincil ve ikincil verilerden yararlanılmıĢtır. Birincil veriler; hastane iĢletmesi yöneticilerinden alınan bilgiler olup, ikincil veriler ise, konu ile ilgili literatürde yer alan yerli ve yabancı kaynaklardan oluĢmaktadır.tr_TR
dc.description.tableofcontentsĠÇĠNDEKĠLER KABUL VE ONAY SAYFASI .............................................................................................. iii BĠLĠMSEL ETĠK BĠLDĠRĠM SAYFASI ............................................................................... iv ÖZET ....................................................................................................................................... v ABSTRACT ........................................................................................................................... vi ÖNSÖZ .................................................................................................................................. vii ġEKĠLLER DĠZĠNĠ ............................................................................................................... xii TABLOLAR DĠZĠNĠ ............................................................................................................ xiii KISALTMALAR DĠZĠNĠ ..................................................................................................... xv GĠRĠġ ....................................................................................................................................... 1 1. BÖLÜM .............................................................................................................................. 3 1. MALĠYET MUHASEBESĠ ve MALĠYET MUHASEBESĠNDEN STRATEJĠK MALĠYET YÖNETĠMĠNE DÖNÜġÜM SÜRECĠ ....................................................... 3 1.1. Maliyet Muhasebesi ile Ġlgili Genel Kavramlar .......................................................... 3 1.1.1. Maliyet Muhasebesi ile Ġlgili Temel Tanımlar .................................................. 3 1.1.1.1. Maliyet kavramı .................................................................................... 3 1.1.1.2. Gider kavramı ........................................................................................ 3 1.1.1.3. Harcama kavramı .................................................................................. 4 1.1.2. Maliyet Muhasebesinde Dağıtımlar ................................................................... 4 1.1.2.1. Genel üretim giderlerinin birinci dağıtımı ............................................ 6 1.1.2.2. Genel üretim giderlerinin ikinci dağıtımı .............................................. 6 1.1.2.3. Genel üretim giderlerinin üçüncü dağıtımı ........................................... 7 1.1.3. Maliyet Muhasebesine Dayanan Hesaplama Sistemleri .................................... 7 1.1.3.1. Maliyetlerin hesaplama Ģeklini belirleyen sistemler ............................. 7 1.1.3.2. Maliyetlerin hesaplama zamanını belirleyen sistemler ......................... 8 1.1.3.3. Maliyetlerin kapsamanı belirleyen sistemler ......................................... 9 1.1.4. Maliyet Muhasebesine Dayanan Sistemlerin Uygulanmasına Yönelik EleĢtiriler .......................................................................................................... 10 ix 1.2. Maliyet Yönetimi ....................................................................................................... 11 1.2.1. Maliyet Yönetiminin Tanımı ........................................................................... 11 1.2.2. Maliyet Yönetiminin Amacı ve Önemi ........................................................... 12 1.2.3. Maliyet Yönetim Sistemi ................................................................................. 12 1.2.3.1. Maliyet yönetim sisteminin amaçları .................................................. 13 1.2.3.2. Maliyet yönetim sisteminin yararları .................................................. 13 1.2.4. Maliyet Yönetiminden Stratejik Maliyet Yönetimine DönüĢüm Süreci ......... 14 1.3. Stratejik Maliyet Yönetimi ........................................................................................ 15 1.3.1. Stratejik Maliyet Yönetiminde Kullanılan Teknikler ...................................... 15 1.3.1.1. Değer zinciri analizi ............................................................................ 15 1.3.1.2. Stratejik konumlandırma analizi ......................................................... 16 1.3.1.3. Maliyet etkenleri analizi ...................................................................... 18 1.3.2. Stratejik Maliyet Yönetimi YaklaĢımları ......................................................... 19 1.3.2.1. Hedef maliyetleme .............................................................................. 19 1.3.2.2. Kaizen maliyetleme ............................................................................. 20 1.3.2.3. Mamul yaĢam seyri maliyetleme ......................................................... 20 1.3.2.4. Geriye dönük maliyetleme .................................................................. 21 1.3.2.5. Faaliyet tabanlı maliyetleme ............................................................... 21 2. BÖLÜM ............................................................................................................................ 23 2. STRATEJĠK MALĠYET YÖNETĠMĠNDEN FAALĠYET TABANLI MALĠYETLEMEYE YÖNTEMĠNE GEÇĠġ SÜRECĠ ............................................... 23 2.1. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin GeliĢimi ................................................. 23 2.2. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Tanımı ve Amaçları ............................... 24 2.2.1. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Tanımı ......................................... 24 2.2.2. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Amaçları ...................................... 25 2.3. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemi ile Ġlgili Temel Kavramlar .......................... 25 2.3.1. Kaynak ............................................................................................................. 25 2.3.2. Faaliyet ............................................................................................................ 26 x 2.3.3. Maliyet Havuzu ............................................................................................... 27 2.3.4. Maliyet Sürücüsü ............................................................................................. 27 2.3.5. Maliyet Öznesi ................................................................................................. 28 2.4. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönetminin ĠĢleyiĢi ................................................... 28 2.4.1. Faaliyetlerin Belirlenmesi ................................................................................ 28 2.4.2. Faaliyetlerin Gruplandırılması ......................................................................... 31 2.4.3. Faaliyetlerin Maliyetlendirilmesi ..................................................................... 32 2.4.4. Maliyet Sürücülerinin Seçimi .......................................................................... 33 2.4.5. Maliyetlerin Mamullere Yüklenmesi ............................................................... 35 2.5. FTM ile Geleneksel Maliyet Muhasebesine Dayanan Sistemlerin KarĢılaĢtırılması 35 2.6. Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Üstün Yönleri ....................................................... 37 2.7. Faaliyet Tabanlı Maliyetlemenin Zayıf Yönleri ........................................................ 37 3. BÖLÜM ............................................................................................................................ 39 3. STRATEJĠK MALĠYET YÖNTEMĠ KAPSAMINDA FAALĠYET TABANLI MALĠYETLEME YÖNTEMĠNĠN ANALĠZĠ ve BĠR HASTANE ĠġLETMESĠNDE UYGULAMA ................................................................................. 39 3.1. AraĢtırmanın Amacı ................................................................................................... 39 3.2. AraĢtırmanın Yöntemi ............................................................................................... 39 3.3. X Özel Hastane ĠĢletmesine Ait Bilgiler .................................................................... 40 3.3.1. MüĢteri Gruplarının Belirlenmesi .................................................................... 40 3.3.2. ĠĢletmenin Nisan Ayına Ait Gider Kalemleri .................................................. 41 3.4. X Özel Hastahane ĠĢletmesinde Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminin Uygulanması ............................................................................................................ 41 3.4.1. ĠĢletmedeki Faaliyetlerin ve Faaliyet Merkezlerinin Belirlenmesi .................. 42 3.4.2. ĠĢletmede katlanılan Giderlerin Dağıtım Anahtarları Vasıtasıyla Faaliyet Merkezlerine Yüklenmesi ................................................................................ 42 3.4.2.1. Katlanılan personel ücretlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi .... 43 3.4.2.2. Katlanılan yiyecek-içecek giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi .............................................................................................. 44 xi 3.4.2.3. Katlanılan çamaĢırhane giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi .............................................................................................. 45 3.4.2.4. Katlanılan pazarlama giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi . 46 3.4.2.5. Katlanılan temizlik giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi .... 46 3.4.2.6. Katlanılan bakım-onarım giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi .............................................................................................. 47 3.4.2.7. Katlanılan bakım-onarım giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi .............................................................................................. 47 3.4.2.8. Katlanılan telefon giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi ...... 49 3.4.2.9. Katlanılan kırtasiye giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi ... 49 3.4.2.10. Katlanılan diğer giderlerinin faaliyet merkezlerine yüklenmesi ....... 50 3.4.3. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminde Faaliyet Maliyetlerinin, Maliyet Sürücüleri (Dağıtım Anahtarları) ve Maliyet Yükleme Oranlarının Tespit Edilmesi ............................................................................................................ 52 3.4.4. Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yönteminde Faaliyet Maliyetlerinin Maliyet Öznelerine Yüklenmesi .................................................................................... 53 3.4.4.1. Dahiliye faaliyet merkezine ait faaliyet maliyetlerinin maliyet öznelerine (hasta grup sayısı) yüklenmesi .............................................. 54 3.4.4.2. Cerrahiye faaliyet merkezine ait faaliyet maliyetlerinin maliyet öznelerine (hasta grup sayısı) yüklenmesi .............................................. 54 3.4.4.3. Yoğun bakım faaliyet merkezine ait faaliyet maliyetlerinin maliyet öznelerine (hasta grup sayısı) yüklenmesi .............................................. 55 3.4.4.4. Kadın doğum faaliyet merkezine ait faaliyet maliyetlerinin maliyet öznelerine (hasta grup sayısı) yüklenmesi .............................................. 56 3.4.5. Faaliyet tabanlı Maliyetleme Yönteminde Maliyet Öznelerinin Birim Maliyetlerinin Hesaplanması ............................................................................ 57 4. TARTIġMA VE SONUÇ ................................................................................................ 58 5. KAYNAKLAR ................................................................................................................. 60 ÖZGEÇMĠġ ......................................................................................................................... 67tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAdnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectMaliyet, Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Yöntemi, Stratejik Maliyet Yöntemi, Hastane ĠĢletmesi, Maliyet Dağıtımıtr_TR
dc.titleStratejik maliyet yönetimi kapsamında faaliyet tabanlı maliyetleme yönteminin analizi ve bir sağlık işletmesinde uygulamatr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İşletme Anabilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Yüksek Lisans

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
552309.pdf1.47 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.