Please use this identifier to cite or link to this item: http://hdl.handle.net/11607/3832
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorOğlak, Sema-
dc.contributor.authorErdoğan, Özge-
dc.date.accessioned2020-07-17T12:57:30Z-
dc.date.available2020-07-17T12:57:30Z-
dc.date.issued2019-
dc.date.submitted2019-
dc.identifier.urihttp://hdl.handle.net/11607/3832-
dc.description.abstractEngelli bireyler için engelsiz ve eşit bir toplum düzeni oluşturabilmek günümüzün devlet politikalarının en önemli konuları arasındadır. Günümüzde engellilik sadece engelli bireyin kendisini ilgilendiren bir konu olmaktan çıkmış toplumun her kesimini ilgilendiren bir konu haline gelmiştir. Engelli bireylerin bedensel olarak farklılıkları dışında diğer bireylerden hiçbir farkı yoktur. Farkı yaratan, engellilere karşı toplumun bakış açısı, algıları ve tutumlarıdır. Toplumsal düzenin her boyutunda engelli bireylere yönelik eşitsizlikler mevcuttur ve engelli bireyler sürekli bu eşitsizlikler ile mücadele etmek durumunda bırakılmaktadır. Eşitsizliklerin en çok mevcut olduğu yer ise eğitim kurumlarıdır. Engelli bireylere yönelik olumsuz tutumlar, mimari yönden engeller, eğitim materyallerinin engel durumuna uygun olmayışı vb. gibi nedenler dolayısıyla engelliler için eğitim sürdürülemez hale gelmektedir. Bu çalışmanın amacı, üniversitelerdeki engelli öğrenci birimlerinin, engelli öğrencilerin eğitimi esnasında karşılaştıkları sorunların çözümünde ne ölçüde destek sağladıklarını engelli öğrenciler yönünden incelemek ve değerlendirmektir. Bu çalışma, genel tarama modelinin tekil tarama türünde bir çalışmadır. Çalışmanın evrenini, Türkiye’deki özel ve devlet üniversiteleri oluşturmaktadır. Bu çerçevede, bütün üniversitelere ulaşılması hedeflenmiştir. Örnekleme katılan 13 Üniversite’de 92 engelli (fiziksel engelli, görme engelli, işitme engelli vb.) öğrenci, örneklem içinde yer almıştır. Çalışmanın verileri; online oluşturulan ve demografik bilgiler ile engelli öğrenci birimleri hakkında görüşleri içeren önceden yapılandırılmış soru formundan elde edilen bilgilerden oluşmaktadır. vi Bu çalışma ile engelli üniversite öğrencilerinin 2006 tarihinde “Yükseköğretim Kurumları Özürlüler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği” ile üniversitelerde kurulması zorunlu hale getirilen engelli öğrenci birimlerinin eğitim hayatında etkinliği incelenmiştir. Ayrıca engelli üniversite öğrencilerin üniversite hayatında karşılaştıkları problemlere yönelik engelli öğrenci birimlerinin faaliyetleri ve çözüm yolları hakkında mevcut durum ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda, yükseköğretim kurumlarında engelli bireylerin eğitim hayatında karşılaştıkları bütün sorunlara yönelik başvurabilecekleri bir birimin olması öğrenciler açısından hem güven duygusu yaratmış hem de karşılaştıkları sorunların çözümleneceğine ilişkin inanç oluşturmuştur. Engelli öğrenci birimleri ile engelli öğrencilerin ihtiyaçları doğrultusunda bilgiye ve bilime erişilebilirliği kısmi olarak sağlanmıştır. Ayrıca engelli öğrenci birimleri üniversitelerde engelliğe yönelik farkındalığın oluşmasına katkı sağlamıştır. Ancak engelli öğrencilerin eğitim hayatında yaşadığı sorunları tamamen ortadan kaldırmadığı ve eğitim hayatını tam anlamıyla kolaylaştırmadığı ortaya çıkmıştır.tr_TR
dc.description.tableofcontentsİÇİNDEKİLER KABUL VE ONAY SAYFASI .................................................................................................... iii BİLİMSEL ETİK BİLDİRİM SAYFASI ..................................................................................... iv ÖZET ............................................................................................................................................. v ABSTRACT ................................................................................................................................ vii ÖNSÖZ ......................................................................................................................................... ix TABLOLAR DİZİNİ .................................................................................................................. xii EKLER DİZİNİ .......................................................................................................................... xiv KISALTMALAR DİZİNİ ........................................................................................................... xv GİRİŞ ............................................................................................................................................. 1 1. BÖLÜM .................................................................................................................................... 4 1. ENGELLİLİĞE İLİŞKİN KAVRAMSAL ÇERÇEVE ............................................................ 4 1.1. Engelliliğe İlişkin Temel Kavramlar ................................................................................. 4 1.1.1. Engel, Engelli ve Engellilik Kavramları ................................................................. 4 1.1.2. Engelliliğin Sınıflandırılması .................................................................................. 6 1.2. Engelli Bireylerin Eğitim Hakkına İlişkin Uluslararası Düzenlemeler ............................. 7 1.2.1. Birleşmiş Milletler Sisteminde Düzenlemeler ........................................................ 7 1.2.2. Avrupa Birliği Sisteminde Düzenlemeler ............................................................. 13 1.3. Engelli Bireylerin Eğitim Hakkına İlişkin Ulusal Düzenlemeler .................................... 15 2. BÖLÜM .................................................................................................................................. 22 2. ENGELLİ BİREYLER VE TOPLUMSAL YAŞAM ............................................................. 22 2.1. Engelli Bireyler ve Toplumsal Yaşama Katılımda Karşılaşılan Sorunlar ....................... 22 2.2. Erişilebilirlik .................................................................................................................... 25 2.3. Sosyal Dışlanma .............................................................................................................. 30 2.4. Ayrımcılık ........................................................................................................................ 32 2.4.1. Sağlık Hizmetlerinde Ayrımcılık .......................................................................... 32 2.4.2. İstihdamda Ayrımcılık .......................................................................................... 34 xi 2.4.3. Eğitimde Ayrımcılık.............................................................................................. 40 3. BÖLÜM .................................................................................................................................. 46 3. ENGELSİZ ÜNİVERSİTE ..................................................................................................... 46 3.1. Engelsiz Üniversite Yaklaşımı ........................................................................................ 46 3.1.1. Engelsiz Üniversite Kavramı ve Kapsamı ............................................................ 46 3.2. Türkiye’de Engelli Öğrenci Birimleri ............................................................................. 47 3.2.1. Engelli Öğrenci Birimlerinin Görev ve Sorumlulukları ........................................ 49 3.3. Türkiye’de Engelli Öğrenci Birimlerinin Uygulamaları ................................................. 49 3.3.1. Engelsiz Üniversiteler İçin Teşvikler .................................................................... 49 3.4. Engelli Öğrencilerin Yükseköğretim Hayatında Karşılaştıkları Sorunlar ....................... 52 4. BÖLÜM .................................................................................................................................. 54 4. ALAN ÇALIŞMASI ............................................................................................................... 54 4.1. Araştırmanın Metodolojisi ............................................................................................... 54 4.1.1. Araştırmanın Modeli ............................................................................................. 54 4.1.2. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi ....................................................................... 54 4.1.3. Veri Toplama Aracı ve Verilerin Toplanması....................................................... 55 4.1.4. Verilerin Analizi.................................................................................................... 56 4.2. Bulgular ........................................................................................................................... 56 4.2.1. Sosyo-demografik Bilgilere İlişkin Bulgular ........................................................ 56 4.2.2. Engelli Öğrenci Birimleri ve Faaliyetlerine İlişkin Bulgular ................................ 58 4.2.3. Üniversitelerin Engelli Öğrencilerin Engel Durumlarına Uygunluğuna İlişkin Bulgular ................................................................................................................. 65 4.2.4. Engelli Öğrencilerin Engelli Öğrenci Birimi Hakkında Görüşlerine İlişkin Bulgular ................................................................................................................. 69 4.3. Tartışma ........................................................................................................................... 76 5. SONUÇ VE ÖNERİLER ...................................................................................................... 79 6. KAYNAKLAR ....................................................................................................................... 82 7. EKLER ................................................................................................................................... 93 ÖZGEÇMİŞ ............................................................................................................................... 99tr_TR
dc.language.isoturtr_TR
dc.publisherAdnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsütr_TR
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccesstr_TR
dc.subjectEngelli Öğrenci Birimi, Engelli Öğrenci, Erişilebilir Üniversite, Sosyal Politika.tr_TR
dc.titleErişilebilir üniversiteler kapsamında engelli öğrenci birimlerinin engelli öğrenciler açısından değerlendirilmesitr_TR
dc.typemasterThesistr_TR
dc.contributor.departmentAydın Adnan Menderes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalıtr_TR
Appears in Collections:Yüksek Lisans

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
590201.pdf1.64 MBAdobe PDFView/Open


Items in DSpace are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.