Karl Popper'in siyaset felsefesi'nin etik temeli üzerinebir çalışma

Abstract

Popper‟in bilim ve siyaset felsefesine iliĢkin görüĢleri epistemolojik bağlamda ele alınmıĢ ve felsefi görüĢü yorumlanırken etiğe iliĢkin düĢünceleri neredeyse hiç hesaba katılmamıĢtır. Bu çalıĢmada özellikle Türkçe literatürde eksik olduğunu düĢündüğümüz bu nokta tartıĢıldı ve Popper‟in siyaset felsefesinin etik bağlamda okunabileceği ve böyle bir okumanın önemi gösterilmeye çalıĢıldı. Tezimizde, „Popper‟in siyaset felsefesinin temelinde insan ve değer görüĢü yatmaktadır‟ düĢüncesini ana kabul alarak hareket ettik. Bu düĢünceyi göstermek amacıyla, Tezimizin birinci bölümünde Popper‟in siyaset felsefesi bağlamında ortaya koyduğu kavramlar ele alındı. SözgeliĢi açık toplum, kapalı toplum, entelektüel sorumluluk, özgürlük, akılcı tutum, eleĢtirel akılcılık, tarihsicilik, ulus devlet gibi kavramlar tek tek ele alınarak, bunların etikle olan bağlantısı gösterilmeye çalıĢıldı. Ġkinci bölümde Popper‟in siyaset felsefesinde etiğin yeri değerlendirildi. Bu yapılırken, siyaset felsefesinde Popper‟in insan görüĢü ve değer görüĢünün önemli bir yere sahip olduğu görüldü. Ġnsanın kendi aklını kullanarak iyiyi seçebilme yeteneğinin önemini gösteren Popper‟in; insanın rasyonelliğini, baĢka bir deyiĢle eleĢtirel rasyonalizmi özgürlük, sorumluluk, hoĢgörü, saygı, dürüstlük gibi insani değerler (genel olarak kiĢi değerleri diyebileceğimiz değerler) bağlamında siyaset felsefesinin temeline nasıl yerleĢtirdiği tartıĢıldı. TartıĢma ve Sonuç kısmında ise Popper‟in siyaset felsefesinin etik temeli görülmezse, onun epistemolojinin, bilim ve siyaset felsefesinin doğru anlaĢılamayacağı ortaya koyulmaya çalıĢılmıĢtır. Siyaset görüĢünün temelinde etik bir anlayıĢ olduğunda, bu anlayıĢ, insana yaraĢır olanı söylemesi bakımından önem arzetmektedir. Bu yanıyla siyaset felsefesi, ancak geleceğe iliĢkin bir „etik bir kaygı‟yla, kendini insanlığa karĢı sorumlu vi hissetmeyle yapılabilir, sonucu çıkarılabilir. Çünkü “insana yaraĢır olan”ı bize ancak normatif de olmayan- bir etik söyleyebilir.