Cerîde-i Askeriyye Gazetesi'nin Tasnîfi (1864-1870)

Abstract

Osmanlı Devleti’nde Tanzîmât Dönemi’nde yayın hayatına baĢlayan gazetelerden biri de Cerîde-i Askeriyye Gazetesi’dir. Ġlk olarak Sultan Abdülmecid döneminde 1859 tarihinde askerî haberleri içeren bir gazetenin çıkarılması düĢünülmüĢ fakat bu gazete Sultan Abdülaziz’in saltanatının ilk yıllarında 16 Ocak 1864 tarihinde yayın hayatına baĢlayabilmiĢtir. Mekteb-i Harbiye Matbaasında haftada bir cumartesi günleri dört sayfa halinde neĢredilen Cerîde-i Askeriyye Gazetesi, Osmanlı kara ordusu ve donanması ile ilgili çeĢitli haber ve yazılardan oluĢmaktadır. Yerli ve yabancı gazetelerde görülen çeĢitli sosyal içerikli haberler de yayınlanmıĢtır. Cerîde-i Askeriyye Gazetesi 16 Ocak 1864’ten 15 Kasım 1922 tarihine kadar bazı aksamalara rağmen 58 yıl boyunca yayın hayatını devam ettirmiĢtir. Günümüzde ise Cerîde-i Askeriyye Gazetesi’nin devamı niteliğinde Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından altı ayda bir Silahlı Kuvvetler Dergisi çıkarılmaktadır. ÇalıĢmamızda ilk olarak matbaanın Osmanlı Devleti’ne giriĢi, Türkler tarafından kullanılmaya baĢlanması ile ilk gazetelerin ortaya çıkıĢından bahsedilmiĢtir. BaĢbakanlık Osmanlı ArĢivindeki belgelerden de yararlanarak Cerîde-i Askeriyye Gazetesi hakkında detaylı bilgilere yer vermeye çalıĢılmıĢtır. Son bölümde ise Cerîde-i Askeriyye Gazetesi’nin ilk 322 sayısındaki haberler içerik bakımından konularına göre tasnîf edilerek dokuz ana baĢlık altında ele alınmıĢtır. Hazırladığımız bu çalıĢma ile Osmanlı askerî basın tarihi araĢtırmalarına katkı sağlamak amaçlanmıĢtır.