Altın fiyatlarının yapay sinir ağları ve ARMA modelleri ile tahminlenmesi

Abstract

Tarih boyunca önemini koruyan altın madeni günümüz finansal yatırım araçları arasında son yıllarda sürekli artan getirileriyle, değer koruma aracı, yatırım aracı ve saklama aracı olarak gözde bir finansal seçenek pozisyonunda varlığını devam ettirmektedir. Bununla ilişkili olarak merkez bankalarının, altını finansal rezerv aracı olarak kullanmaları yanında ekonomilerde belirsizlik ve istikrarsızlık dönemlerinde altının yatırımcı tarafından güvenli liman olarak algılanması altın fiyatlarının tahmin edilmesini önemli ve gerekli hale getirmektedir. Altın fiyatlarının tahmin ihtiyacı çerçevesinde klasik zaman serisi metotları finansal yatırım araçlarının fiyat ve getiri tahminlerinde kullanılmaya devam edilmektedir. Yakın dönemlerde veri ve istatistik bilimleri alanında oldukça rağbet gören yapay sinir ağı uygulamaları tahmin performansları nedeniyle birçok farklı alanda kullanılmaya başlanmıştır. Günümüz gelişen teknolojileri içerisinde popülerlik kazanan yapay sinir ağı uygulamaları tahmin performansları sebebiyle birçok farklı alanda kullanılmaya başlanmıştır. Zaman serisi analizlerinde son zamanlarda başarısı ile dikkat çeken yapay sinir ağları ile olarak özellikle kısa dönemde başarısı ile öne çıkan geleneksel yaklaşımlardan Box Jenkins yaklaşımının tahmin performansları karşılaştırılmak istenmiştir. Bu amaçla 01/07/2009 - 28/06/2019 tarihleri arası 2608 işgünü altın fiyatı (dolar/ons) çalışmaya dahil edilmiştir. Karşılaştırmalarda örneklemiçi ve örneklem dışı olmak üzere iki farklı yaklaşım benimsenmiş tahmin performansları ölçülmüştür. Elde edilen sonuçlar ARIMA (27,1,27)* modeli ile YSA (2-4-1) modelinin altın fiyatlarının tahminlenmesinde birbirine yakın sonuçlar ürettiği ve başarılı oldukları yönündedir.