Postbürokratik kamu yönetimi anlayışının 2000'lerden günümüze kamu yönetimi reformlarına etkisi

Abstract

Türk kamu yönetiminde reform, Tanzimat döneminden bu yana hiçbir zaman gündemden düşmeyen bir konudur. Bununla birlikte son dönemde birçok ülkeyle birlikte Türkiye‟de de kamu yönetiminde reform arayışları yeni bir ivme kazanmıştır. Özellikle 2000 sonrası dönemde Türk kamu yönetiminin yapılanma ve çalışma ilkelerinin düzenlendiği yasal mevzuatın köklü bir değişime girdiği görülmektedir. Yönetim anlayışında farklı bir dönemin habercisi olan bu arayışların nedenlerine bakıldığında; toplumların gerek düşünce yapısında gerekse gündelik hayatında ortaya çıkan farklılıkların beraberinde getirdiği yeni ihtiyaçlar ve bu ihtiyaçlarla aynı doğrultuda artan beklentiler, geleneksel yönetim anlayışının yetersiz kalmasına neden olmuş, bunun neticesinde yönetim sisteminin yeniden yapılandırılması bir zorunluluk halini almıştır. 2000 sonrası değişimin niteliğine bakıldığında bir reformun çok ötesinde köklü bir anlayış değişikliğinin yaşandığı görülmektedir. Bu kapsamda yerelleşme, katılım, şeffaflık, hesap verebilirlik, sonuç odaklılık, performans yönetimi, stratejik yönetim ve etik gibi daha önce ya hiç değinilmeyen ya da arka planda bırakılan kavramların ön plana çıkarıldığı ve örgütsel yapılanmanın da bu doğrultuda dönüştürülmeye çalışıldığı görülmektedir. Bu değişim sürecinde katı kuralcılığı, dikey ve çok katmanlı hiyerarşik yapısı, hızlı değişim süreci karşısında yavaş kalmasına neden olan hantal yapısı, dikey ve tek yönlü (yukarıdan aşağı) iletişim şekli ve kırtasiyeciliği gibi olumsuz örnekleri nedeniyle verimsizliğin ve kaynak israfının nedeni olarak görülen geleneksel yönetimin en belirgin örgüt formu olan bürokrasi, yerini değişen koşullar paralelinde kendini yeniden yapılandırabilen ve belirsizleşen örgüt sınırları ile daha esnek ve geçirgen bir yapıya sahip post-bürokratik yapılara bırakmaktadır. Bu post-bürokratik yapılar sayesinde bürokrasinin sebep olduğu olumsuz sonuçlar azaltılacak ve yönetimin etkinliği artırılarak maksimum fayda sağlanabilecektir.