Türkiye'de boşanma olgusunun toplumsal gerçekliği ve kitle iletişim araçlarında temsili: Evli ve Öfkeli dizisi örneği

Abstract

“Türkiye‟de BoĢanma Olgusunun Toplumsal Gerçekliği ve Kitle ĠletiĢim Araçlarında Temsili: Evli ve Öfkeli Dizisi Örneği” baĢlıklı bu tez çalıĢması, günümüz Türkiye‟sinde “boĢanma” olgusunun kitle iletiĢim araçlarından biri olan televizyonda yer alan popüler bir dizi üzerinden temsilinin ve bu temsilin toplumsal gerçeklik ile karĢılaĢtırılarak incelenmesini amaçlamaktadır. Bu amaçla Evli ve Öfkeli dizisi incelemenin örneği olarak seçilmiĢtir. Söz konusu dizinin seçilmesindeki ana neden, dizinin boĢanma olgusunu sosyo-ekonomik statü bakımından birbirinden farklı karakterler eĢliğinde ve boĢanma olgusununun üç aĢamasını da (boĢanma öncesi, boĢanma süreci ve boĢanma sonrası) ayrıntılı bir Ģekilde kapsayarak yansıtmaya çalıĢmasıdır. Tezde, Gerbner‟ın Kültürel Göstergeler ve Ekme Kuramı ve Herman ile Chomsky‟in geliĢtirdiği Propaganda Modeli çerçevesinden hareketle dizinin tüm bölümlerinin karakterler üzerinden içerik, ileti çözümlemesi yapılmıĢtır. Kuramların yardımı ile gerçek yaĢamda boĢanma sürecinden geçen kiĢilerin konu olduğu literatür araĢtırmaları ile gazete, dergi ve internet haberlerindeki örnekleri üzerinden dizideki karakter ve olay temsilleri karĢılaĢtırmalı olarak incelenmiĢtir. Son olarak da, örneklem kapsamındaki dizinin senaryo metnindeki içerik ve ileti çözümlemesi yapılmıĢ, dizi Eleştirel Söylem Analizi perspektifinden de incelenmiĢtir. Tüm bu çözümlemeler Evli ve Öfkeli dizisindeki temsillerin boĢanmanın toplumsal gerçekliğine zaman yaklaĢtığına, zaman zaman cinsiyet iliĢkilerine eleĢtirel bir bakıĢ açısı sunduğuna, zaman zaman da geleneksel ataerkil kültürü yeniden üreten mesajlar ilettiğine iĢaret etmektedir.