Halk Oyunu Oynayan ve Oynamayan Lise Öğrencilerinin Günlük Fiziksel Aktivite Davranış Düzeyi ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı ile İlişkili Faktörler

Abstract

Halk Oyunu Oynayan Ve Oynamayan Lise Öğrencilerinin Günlük Fiziksel Aktivite Davranış Düzeyi Ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışı İle İlişkili Faktörler Şimşek E., Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2020. Bu çalışma; Halk oyunu oynayan ve oynamayan lise öğrencilerinin günlük fiziksel aktivite davranış düzeyi ve sağlıklı yaşam biçimi davranışı ile ilişkili faktörleri incelemeyi amaçlayan kesitsel tipte bir çalışmadır. Araştırma Eylül 2018-Ocak 2020 tarihleri arasında yürütülmüş bir tez çalışmasıdır. Araştırmanın verileri Eylül 2019-Kasım 2019 tarihleri arasında Aydın il merkezinde bulunan beş lisenin öğrencilerinden toplanmıştır. Araştırmanın evrenini 6993’ü erkek, 5614’ü kız öğrenci olmak üzere toplam 12607 öğrenci, örneklemi ise 926 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak 15 soruluk anket formu ve Bahar (2008) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II (SYBDÖ II) , Öztürk(2005) tarafından Türkçe’ ye uyarlanan Fiziksel Aktivite Değerlendirme Ölçeği (FADA) kullanılmıştır. Araştırma öncesi Aydın İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nden kurum izni, Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu’ndan etik onay, araştırmada kullanılan ölçekler ile ilgili yazarlarından gerekli izinler alınmıştır. Veriler SPSS 24 programı ile bilgisayar ortamında değerlendirilmiştir.. Sürekli değişkenlerin normal dağılıma uygunluğu Kolmogrov Smirnov ve ShapiroWilks testleri, histogram grafikleri ile incelenmiştir. Tanımlayıcı analizlerde sürekli değişkenler ortalama ve standart sapma (SS) olarak, kategorik değişkenler sayı ve yüzdeler olarak verilmiştir. İki bağımsız grup karşılaştırılmasında t-testi, ikiden fazla bağımsız grup karşılaştırılmasında Tek yönlü (One way) Anova testi kullanılmıştır. Anova testi sonrasında farklılıkları belirlemek üzere tamamlayıcı post-hoc analizi olarak Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmanın sürekli değişkenleri arasında pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Tüm analizlerde p<0,05 anlamlılık seviyesi olarak kabul edilmiştir. Araştırmanın bağımlı değişkenleri SYBDÖ II ve FADA puan ortalaması, bağımsız değişkenleri katılımcıların sosyodemografik özellikleridir. Araştırma sonucunda elde edilen bulgulara göre araştırmaya katılan lise öğrencilerinin % 39’u kız, %61’i erkektir. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 18’dir, %45,4 halk oyunu oynamakta, %54,6 halk oyunu oynamamaktadır. Lise öğrencilerin sağlığın geliştirilmesiyle ilgili sağlık davranışlarının genel olarak orta düzeyde olduğu saptanmıştır. SYBDÖ II toplam puan ortalaması ile sosyodemografik özellikler arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki saptanmıştır. SYBDO II alt ölçek puanları ile sosyodemografik özellikler arasında ilişki bulunmuştur. Sağlık sorumluluğu, fiziksel aktivite, beslenme ve SYBD ile Toplam Met (fiziksel aktivite düzeyi) düzeyi arasında pozitif yönlü ve zayıf bir ilişki bulunmuştur. Kişilerarası ilişkiler ile Toplam Met düzeyi arasında ise pozitif yönlü orta seviyede bir ilişki saptanmıştır. Lise öğrencilerinin sağlıklarını korumak ve geliştirmek amacıyla sağlıklı yaşam biçimi davranışları bilimsel araştırmalarla ortaya konularak, gereksinimleri saptanmalı, başta halk oyunları olmak üzere fiziksel aktivite faaliyetleri desteklenmeli, sağlıklı yaşam biçimi ve fiziksel aktivite ile ilgili konularda eğitim programları oluşturulmalıdır. Anahtar Kelimeler: folklor, günlük yaşam aktiviteleri, halk sağlığı, okul sağlık hizmetleri, sağlıklı yaşam tarzı