II. Meşrutiyet dönemi bilimsel dergilerinden "Fen" mecmuasının analizi

Abstract

II. Meşrutiyet dönemi bilimsel nitelikli "Fen" adlı derginin transkripsiyonu bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. Dergi içerik olarak matematiksel işleme dayalı sorular ve çözümlerden ve bilimsel makalelerden oluşmaktadır. "Fen" dergisi adından da anlaşılacağı üzere i'dâdî ve rüşdiyye seviyesindeki öğrencilerin fen derslerine yönelik çıkarılmış bilimsel içerikli bir dergidir. 21 Mart 1911 - 16 Haziran 1911 arasında 13 sayı olarak basılan bu dergi ile aritmetik (hisâb), geometri (hendese), cebir (cebr), üçgenler (müsellesât) ve fizik (hikmet) derslerine yönelik soru ve cevaplar ile öğrencilere yardımcı olmak hedeflenmiştir. Okura ödüllü sorular yöneltmenin yanı sıra bilimsel makaleler ile fen bilimleri teşvik edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada bu dergiyi kaynak olarak kullanmak isteyen araştırmacılara derginin transkripsiyonu sunulmaktadır. Ayrıca bu çalışmada rüşdiyye ve i'dâdîler için hazırlanmış olan soruların da transkripsiyonu yapılarak dönemin orta öğretim seviyesindeki aritmetik (hisâb), geometri (hendese), cebir (cebr), üçgenler (müsellesât) ve fizik (hikmet) dersleri hakkında önemli veriler sunulacaktır. "Fen" dergisi incelenirken verilerin toplanmasında doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır ve tüm sayıları eksiksiz olarak günümüz Türkçesine çevrilmiştir. Bu derginin tüm sayıları belli başlı süreli yayın koleksiyonları (İstanbul Büyükşehir Belediyesinin yayın kataloğu, Hakkı Tarık Us, Milli kütüphane …) incelenerek eksiksiz ve net bir şekilde temin edilmiştir.