ENTEROBIUS VERMICULARIS SAPTANAN OLGULARIN DIŞKILARINDA PZR YÖNTEMİ İLE DIENTAMOEBA FRAGILIS VARLIĞININ ARAŞTIRILMASI

Abstract

Bu çalışmanın amacı Aydın Adnan Menderes Üniversitesi, Uygulama ve Araştırma Hastanesi, Parazitoloji Laboratuvarı’na çeşitli kliniklerden selofan bant ve dışkı örnekleri gönderilen olgularda Enterobius vermicularis (E. vermicularis) ve Dientamoeba fragilis (D. fragilis) birlikteliğini araştırmak ve bulunan D. fragilis’lerin genotiplerini belirlemektir. Ayrıca D. fragilis tanısında kullanılan trikrom boyama ve polimeraz zincir reaksiyonu (PZR) yöntemlerinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla laboratuvarımıza gönderilen selofan bant örneklerinde E. vermicularis yumurtası saptanan 74 olgunun dışkı örneği ile yumurta saptanmayan 74 olguya ait toplam 148 dışkı örneği çalışmaya dahil edilmiştir. Tüm örneklere trikrom boyama ve PZR yöntemleri uygulanarak D. fragilis araştırılmıştır. Dientamoeba fragilis izolatlarının alt tiplerinin belirlenmesi için 18S ribozomal RNA gen bölgesi sekanslanmıştır. Ayrıca D. fragilis saptanan olguların demografik özellikleri ve klinik bulguları değerlendirilmiştir. Çalışmamızda E. vermicularis pozitif 74 olgunun trikrom boyama yöntemi ile üçünde (%4,05), PZR yöntemiyle ise 28’inde (%37,8) D. fragilis varlığı saptanmıştır. Kontrol grubunu oluşturan E. vermicularis negatif 74 olgunun ise trikrom boyama yöntemi ile birinde (%1,35) PZR yöntemi ile ise 14’ünde (%18,91) D. fragilis saptanmıştır. Enterobius vermicularis ile D. fragilis’in birlikte görülme olasılığı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0,05). Sekans analizi yapılan 26 D. fragilis izolatının tamamı genotip 1 olarak belirlenmiştir. Dientamoeba fragilis varlığı ile klinik bulgular arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Cinsiyet ve yaşanan bölge ile D. fragilis görülmesi arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Dientamoeba fragilis’in direkt mikroskopik tanısı oldukça zor olup bu nedenle rutin tanıda sıklıkla boyama yöntemleri ve kültür tercih edilmektedir. Son yıllarda moleküler yöntemlerin gelişmesiyle parazitin tanısında kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın sonucunda Enterobius vermicularis saptanan olgularda D. fragilis’in sıklıkla eşlik edebileceği görülmüş olup E. vermicularis’li olgularda D. fragilis varlığının araştırılması akla getirilmelidir. Ayrıca D. fragilis tanısında yüksek duyarlılık ve özgüllük değerlerine sahip PZR gibi ikinci bir yöntemin kullanılmasının yanlış sonuçları önlemek için faydalı olabileceği düşünülmüştür. Klinik bulgular ve D. fragilis arasında anlamlı bir ilişkinin bulunamaması parazitin patojen ve apatojen alt tiplerinin olabileceği görüşünü desteklemekte olup bu konuda yapılacak yeni araştırmaların yapılması gerektiği vurgulanmıştır.