ADNAN MENDERES ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİNDE TAKİPLİ PERİTON DİYALİZLİ HASTALARDA GELİŞEN PERİTON ENFEKSİYONLARININ ANALİZİ

Abstract

Periton diyalizi, etkin sıvı-solüt transportu ile birlikte hasta konforununda ön planda olduğu evde uygulanan bir renal replasman tedavi modalitesidir. Yaşam kalitesi ve yaşam süresindeki tüm bu avantajlara rağmen hastaların % 3,5-10,0'unda ciddi morbidite ve mortaliteye neden olan peritonit, çıkış yeri enfeksiyonu ve tünel enfeksiyonu dâhil olmak üzere periton diyalizi ile ilişkili enfeksiyonlar, periton diyalizinin yaygın bir komplikasyonu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışma, 2009-2019 yılları arasında hastanemizde takipli olan periton diyalizi tedavisi alan hastalarda gelişen peritonit etkenlerini, kolaylaştıran faktörleri ve merkezin peritonit atak hızını belirlemek amacıyla retrospektif ve tanımlayıcı olarak planlandı. Hastaların demografik bulguları, etken mikroorganizma, antibiyotik dirençleri, biyokimyasal parametreleri hasta dosyalarından elde edildi. 10 yıllık takipte 5 tanesi tekrarlayan peritonit olmak üzere toplam 85 peritonit atağı tespit edildi. Peritonit atak hızı 1 atak/41,1 ay (0,24 atak/hasta/yıl) saptandı. Çalışmamızda Gram pozitif etken oranı % 58,8 (n=47), Gram negatif oranı % 21,3 (n=17), üreme olmayan peritonit oranı %18,8 (n=15) tespit edildi. En sık peritonit etkeni %30 (n=24) oranı ile koagülaz negatif stafilokoktu ve bu etkenin metisiline direnç oranı % 37,5 (n=9) saptandı. Periton diyaliz sıvısı direk bakıda lökosit sayısının 2000 hücre /mm3 altında olması Gram pozitif suşu öngörme değerini 5,7 (%95 GA; 1,498 – 22,364) kat arttırdığı bulundu. Peritonit atağına sahip hastalarda; kateter çıkarılma oranı %24,7, exitus oranı da %5,88 saptandı. Kateter çıkarılması kadın cinsiyette anlamlı fazla idi (p=0,029). Periton sıvısı 3. gün direk bakı lökosit, nötrofil sayısı ve hemogram tüpü 3. gün lökosit sayısı, CRP düzeyleri kateteri çekilen grupta anlamlı yüksek, albumin, total protein düzeyi ise anlamlı düşük saptandı. Gram negatif peritonitlerde kateter çıkarılma oranı %47,1 bulundu (p=0,020). Kateterin çıkarılması logistik regresyon analizinde serum albumin değerinde 1 g/dL düşüklük kateterin çıkarılma olasılığını 21 kat artırdığı tespit edildi (%95 GA; 2,737 – 161,969). Sonuç olarak peritonit atak hızımız kılavuz önerilerine benzer düzeydedir. En sık etken koagülaz negatif stafilokoktu, buda dokunma kontaminasyonun en sık peritonit etkeni olduğunu düşündürmektedir. Hastaların 3. gün değerlendirilmesinde periton sıvısı hücre sayımlarının anlamlı düşmemesi kateter çekilmesini öngörmede yardımcı olabilir.