RATLARDA EPİRUBİSİN ve SİKLOFOSFAMİD KOMBİNASYON SAĞALTIMINDA OLEUROPEİN UYGULAMASININ ETKİLERİ

Abstract

ÖZET

RATLARDA EPİRUBİSİN ve SİKLOFOSFAMİD KOMBİNASYON SAĞALTIMINDA OLEUROPEİN UYGULAMASININ ETKİLERİ

Karakoç MD. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmakoloji ve Toksikoloji (Veteriner) Programı, Doktora Tezi, Aydın, 2019.

Oleuropein, zeytin bitkisinin (Olea europaea L.) tüm kısımlarında farklı oranlarda yer alan; antioksidan, antiinflamatuar, antitümoral, antiviral ve antimikrobiyal etkinliğe sahip polifenolik yapılı bir bileşiktir. Çalışma kapsamında meme tümörlerinin sağaltımında kombine olarak kullanılan antineoplastik ajanlardan epirubisin ve siklofosfamide bağlı toksisiteye karşı oleuropeinin etkinliği dişi Sprague-Dawley ratlarda (n=56) araştırıldı. Çalışmada; kontrol, epirubisin, siklofosfamid, epirubisin+siklofosfamid, epirubisin+oleuropein, siklofosfamid+oleuropein ve epirubisin+siklofosfamid+oleuropein olmak üzere yedi grup (n=8) oluşturuldu. Ratlara dört kür 2.5 mg/kg/hafta epirubisin (i.p.), 16 mg/kg/hafta siklofosfamid (i.p.) ve 150 mg/kg/hafta dozunda oleuropein (p.o.) eş zamanlı olarak uygulandı. Oleuropeinin etkinliği Comet yöntemi, hemogram ve biyokimyasal analizler, ELİSA testi ile TNF-α ve IL-6 miktar tayinleri, ayrıca kalp, böbrek ve karaciğer dokularında antioksidan/oksidan parametrelerin seviyelerinin analizleri yoluyla araştırıldı. Çalışma sonucunda oleuropeinin antineoplastik ilaçlara bağlı kilo kaybını engellediği; ayrıca lenfosit DNA’ları üzerindeki hasarı önemli oranda azalttığı saptandı. Oleuropeinin dokulardaki SOD, CAT ve GSH seviyelerini arttırdığı ve oksidatif hasarın bir göstergesi olan MDA seviyelerini ise azalttığı belirlendi. Oleuropeinin nötropeni ve organ hasarları ile ilişkili olan çoğu kan parametresine ait değerleri iyileştirerek kontrol grubuna benzer seviyelerde dengelediği saptandı. ELİSA testi sonucunda antineoplastik ilaçlar nedeniyle artan TNF-α ve IL-6 seviyelerinde önemli oranda düşme sağlayarak bu değerleri sağlıklı kontrol grubu seviyelerine kadar indirebildiği belirlendi. Çalışmanın sonuçları oleuropeinin epirubisin ve siklofosfamid kombinasyon sağaltımında görülen toksisiteye karşı koruyucu olabileceğini göstermiştir.