Aydın ili çilek alanlarında görülen kurşuni küf hastalığı (Botrytis cinerea Pers.'nın kimyasal mücadelesi üzerine çalışmalar

Abstract

Bu çalışma, 2002-03 ve 2003-04 üretim sezonlarında Aydın ili Sultanhisar ilçesinde Çilekte Kurşuni Küf Hastalığı'na karşı bazı fungisidlerin ve bir biyopreparatm etkisini saptamak ve deneme alanından elde edilen Botrytis cinerea izolatlarının uygulanan fungisidlere karşı duyarlılık düzeylerini belirlemek amacıyla ele alınmıştır. 2002-03 yılı çilek üretim sezonunda en az hastalıklı bitki cyprodinil+fludioxonil, procymidone ve fenhexamide'in uygulandığı parsellerden elde edilmiştir. En az hastalıklı meyve sayısı da cyprodinil+fludioxonil, pyrimethanil ve procymidone'dan elde edilmiştir. Bu üretim sezonunda Trichoderma harzianum- 39, çaptan ve çiftçi koşulları ayrı bir grup oluşturmuş, iprodione ve pyrimethanil ise her iki gruba da girmiştir. Kontrol parselinde ise bitkilerin %20'si B. cinerea ile bulaşık olup bu karakter ayrı bir grup oluşturmuştur. 2003-04 üretim sezonunda ise fenhexamide, cyprodinil+fludioxonil, iprodione, çiftçi koşulları ve procymidone hastalıklı bitki sayılan açısından aynı gruba girerken Trichoderma harzianum-39 ve çaptan, kontrol ile aynı gruba girmiştir. Pyrimethanil ise her iki gruba da girmiştir. 2003-04 üretim sezonunda ise en az hastalıklı bitki ve meyve cyprodinil+fludioxonil ve fenhexamide'in uygulandığı parsellerde görülmüştür. Pyrimethanil, iprodione, procymidone, çaptan, Trichoderma harzianum-39 ve çiftçi koşullan hastalıklı meyve sayıları açısından kontrol ile aynı grupta yer almıştır. Yüzde etki değerlerine baktığımızda ise; cyprodinil+fludioxonil' in her iki üretim sezonunda en yüksek etkiye sahip olduğu görülmüştür. 2002-03 üretim sezonunda %82.75 etki ile pyrimethanil, cyprodinil+fludioxonil ile aynı gruba girerken, 2003-04 üretim sezonunda fenhexamide (%56.82) ve pyrimethanil (%44.61), cyprodinil+fludioxonil ile aynı gruba girmiştir. 2002-03 yılı çilek üretim sezonunda en yüksek pazarlanabilir verim fenhexamide, iprodione pyrimethanil, procymidone ve çiftçi koşullarından elde edilmiştir. 2003-04 üretim sezonunda ise cyprodinil+fludioxonil ve iprodione -55- uygulamalarının en yüksek pazarlanabilir çilek verimine sahip olduğu, çaptan, Trichoderma harzianum-39, pyrimethanil ve çiftçi koşullarının kontrol ile istatistikî olarak aynı gruba girdiği, fenhexamide ve procymidone'un her iki grupta da yer alabileceği görülmüştür. 2002-03 ve 2003-04 üretim sezonunda fungisidlerin uygulandığı parsellerden ve kontrol parselden hastalık başlangıcında ve son uygulama sonrası elde edilen B. cinerea izolatlarının bu fungisidlere ait ED50 değerleri kıyaslandığında; çaptan uygulanmış parselden hastalık başlangıcında elde edilen izolatlar (5 Cap, 6Cap) ve son uygulama sonrası elde edilen izolatların (7Cap, 8Cap) çaptan' a ait ED50 değerleri arasında her iki üretim sezonunda da farklılık görülmemiştir. Procymidone uygulanmış parselden son uygulama sonrası elde edilmiş (IIP ve 12P) izolatların çaptan' a ait ED50 değerleri procymidone uygulanmış parselden hastalık başlangıcında elde edilen izolatlara (9P ve 10P) göre her iki üretim sezonunda da yükselmiştir. Benzer şekilde 151 ve 161 izolatlarının (iprodione uygulanmış parselden son uygulama sonrası elde edilen izolatalar) captan'a ait ED50 değerleri, 131 ve 141 izolatlarına (iprodione uygulanmış parselden hastalık başlangıcında elde edilen izolatlar) göre her iki üretim sezonunda da yükselmiştir. 9P ve 10P izolatları 2002-03 üretim sezonunda procymidone'a duyarlı iken IIP ve 12P izolatları orta düzeyde dayanıklılığı göstermektedir. 2003-04 üretim sezonunda ise 10P, IIP ve 12P izolatlan procymidone'a düşük düzeyde dayanıklı bulunmuştur. 151 ve 161 izolatları procymidone'a 2002-03 üretim sezonunda düşük düzeyde dayanıklı iken 131 ve 141 izolatları duyarlıdır. 2003-04 üretim sezonunda ise 131, 141, 151 ve 161 izolatları procymidone'a duyarlı bulunmuştur. 9P ve 10P izolatlan iprodione'a duyarlı iken IIP ve 12P izolatları 2002-03 üretim sezonunda düşük seviyede dayanıklı bulunmuştur, iprodione uygulanmış parselden elde edilen 161 dışındaki bütün izolatlar (131, 141 ve 151) iprodione' a 2002-03 üretim sezonunda duyarlı bulunmuştur. 2003-04 üretim sezonunda ise bütün izolatlar duyarlı bulunmuştur. Yapılan bu değerlendirmeler sonucunda çaptan uygulanmış parselden son uygulama sonrası elde edilen izolatların ED50 değerleri hastalık başlangıcında elde -56 edilen izolatlara göre değişmemiştir. Dicarboximide grubu fungisidlerin uygulandığı parselden hastalık başlangıcanda elde edilen izolatlar procymidone ve iprodione' a duyarlı iken, son uygulama sonrası elde edilen izolatlar bu fungisidlere düşük veya orta düzeyde dayanıklı bulunmuştur. Fenhexamide uygulanmış parselden hastalık başlangıcında elde edilen izolatlar ile son uygulama sonrası elde edilen izolatların fenhexamide'e ait ED50 değerleri 0.01-0.17ug/ml arasında değişmiştir. Cyprodinil+fludioxonil uygulanmış parsellerden her iki üretim sezonunda elde edilen izolatların ED50 değerleri > 0.003 ug/ml'den büyük bulunmuştur. Pyrimethanil uygulanan parselden her iki üretim sezonunda elde edilen izolatların ED50 değerleri < 0.1 ng/ml bulunmuş ve duyarlı olarak değerlendirilmiştir. This study has been carried out to determine the effect of a biopreparate and some fungicides against gray mold and the sensivity levels of Botrytis cinerea isolates obtained from the trial plot against the applied fungicides on strawberries in Sultanhisar one of counties in Aydın, in the growing season of 2002-03 and 2003-04. In the 2002-03 strawberry growing season, the least diseased plant (5.50) was obtained from the plot where cypodinil+fludioxonil applied and procymidone and fenhexamide applied. The least diseased fruit was obtained from the cyprodinil+fludioxonil application, pyrimethanil and procymidone. In this growing season Trichoderma hanianum-39, çaptan and farmers' conditions formed a different group; however, iprodione and pyrimethanil were classified in both groups. In the control plot 20% of the plants were disease with B. cinerea and this character formed a different group. On the other hand, in the 2003-04 growing season, fenhexamide, cyprodinil+fludioxonil, iprodione, farmers/growers? Conditions and procymidone were classified in the same group according to the number of diseased plants while Trichoderma harzianum-39 and çaptan were in the same group with the control, pyrimethanil was classified in both groups. In the 2003-04 growing season, the least diseased plant and fruit were obtained from the plots where cyprodinil+fludioxonil and fenhexamide applied. Pyrimethanil, iprodione, procymidone, çaptan, Trichoderma harzianum-39 and farmers' conditions were also in the same group with the control according to the number of diseased fruit. In comparing with the percentage effect values it was seen that cyprodinil+fludioxonil had the highest effect in both growing seasons. While pyrimethanil with an 82.75% effect was classified in the same group with cyprodinil+fludioxonil, in the 2002-03 growing season, fenhexamide (56.82%) and pyrimethanil (44.61%) were classified in the same group in the 2003-04 growing season. -58- In the 2002-03 strawberry growing season, the highest marketable produce was obtained from fenhexamide, iprodione, pyrimethanil and in farmers conditions. Whereas Trichoderma harzianum-39, çaptan and cyprodinil+fludioxonil were classified in the same group with the control. In the 2003-04 growing season, it was seen that cyprodinil+fludioxonil and iprodione applications had the highest marketable strawberry produce, and çaptan, Trichoderma harzianum-39, pyrimethanil and farmers conditions were statistically classified in the same group with the control. It was also seen that fenhexamide and procymidone could be classified into both groups. The ED50 values for these fungicides of B. cinerea isolates obtained from the plots which fungicides were used and the control plot at the beginning of the disease and after the last application were obtained in the 2002-03 and 2003-04 growing seasons. According to obtained results; the ED50 values of the isolates obtained from çaptan treated plots (5Cap, 6Cap) and those that the applied after the last çaptan application (7Cap, 8Cap) did not differ in two growing seasons. The ED50 values of the isolates obtained from the last application of procymidone (IIP and 12P) for çaptan were higher than those of the isolates obtained from procymidone applied plots at the beginning of the disease (9P and 10P) in both of the growing seasons. The ED50 values of 151 and 161 (the isolates obtained from the last application of iprodione) for çaptan increased more than those of 131 and 141 (the isolates obtained from iprodione applied plots at the beginning of the disease) in both growing seasons. While 9P and 10P isolates were sensitive to procymidone in the 2002-03 growing season, IIP and 12P isolates were moderate resistant to it. However, in the 2003-04 growing season, 10P, IIP, 12P isolates were low resistant to procymidone. In the 2002-03 growing season, while 151 and 161 isolates were low resistant to procymidone, 131 and 141 isolates were sensitive. On the other hand, in the 2003-04 growing season, 131, 141, 151 and 161 isolates were found to be sensitive to procymidone. As 9P and 10P isolates were sensitive to iprodione, IIP and 12P isolates were low resistant in the 2002-03 growing season. All isolates (131, 141 and 151 except 59 161) obtained from iprodione-applied plots were found to be sensitive to iprodione in the first year. But in the 2003-04 growing season, all isolates were found sensitive without an exception. As the result of the evaluations, the ED50 values of the isolates obtained from the çaptan applied plot after the last application and those at the beginning of the disease were found unchanged. While the isolates obtained from the plot in which fungicides of dicarboximide group were applied at the beginning of the disease were sensitive to procymidone and iprodione, the isolates obtained after the last application were found low or moderate resistant to these fungicides. The ED50 values of isolates obtained from fenhexamide applied plots after the last application and isolates obtained from fenhexamide applied plots at the beginning of the disease changed between 0.01 and 0.17 ug/ml. In the both growing seasons, the ED50 values of the isolates obtained from the cyprodinil+fludioxonil applied plots were found bigger than 0.003 ug/ml. The ED50 values of the isolates obtained from the pyrimethanil applied plots in both growing seasons were found as <0.1 ug/ml and they were evaluated as sensitive.