KANSERLİ HASTA VE BAKIM VERENLERİNİN ALGILADIKLARI SOSYAL DESTEK İLE UMUTSUZLUK DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN BELİRLENMESİ

Abstract

Bu araştırma kanser hastası ve bakım verenlerinin algıladıkları sosyal destek ile umutsuzluk düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla yapılmıştır. Kesitsel tipte bir araştırmadır. Araştırma; Aydın Atatürk Devlet Hastanesi kemoterapi ünitesine ve medikal onkoloji kliniğine ayaktan ve yatarak kemoterapi almak için Ocak 2017- Mayıs 2018 tarihleri arasında başvuran, dahil edilme kriterlerine uyan ve gönüllü olan 247 hasta ve bakım veren ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri hasta bilgi formu, bakım veren bilgi formu, çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği ve Beck umutsuzluk ölçeği ile toplanmıştır. Veriler tanımlayıcı istatistikler, Kruskal Wallis testi, Mann Whitney U testi ve korelasyon testi ile analiz edilmiştir. Araştırmada hastaların ve bakım verenlerin algılanan sosyal destek düzeyleri ile umutsuzluk düzeyleri arasında zayıf düzeyde, negatif yönde anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Hastaların gelir durumu ile algılanan sosyal destek düzeyi arasında; cinsiyet, gelir durumu ve yaşam şekli ile umutsuzluk düzeyi arasında anlamlı bir farklılık olduğu belirlenmiştir. Bakım verenlerin gelir durumu ve yardımcı birisinin bulunma durumu ile algılanan sosyal destek düzeyi arasında; eğitim durumu, gelir durumu, hastaya yakınlık durumu, bakım süresi ve bakımda yardımcı birisi bulunma durumu değişkenleri ile umutsuzluk düzeyleri arasında anlamlı bir fark olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak; hastalarda ve bakım verenlerde algılanan sosyal destek düzeyi arttıkça umutsuzluk düzeyi azalmaktadır.