HAFİF-ORTA ŞİDDETLİ İSHALLİ NEONATAL BUZAĞILARDA SODYUM BİKARBONAT TABLET (Bİ-PİLL) UYGULAMASININ KAN ASİT-BAZ DENGESİNE ETKİLERİ

Abstract

HAFİF-ORTA ŞİDDETLİ İSHALLİ NEONATAL BUZAĞILARDA SODYUM BİKARBONAT TABLET (Bİ-PİLL) UYGULAMASININ KAN ASİT-BAZ DENGESİNE ETKİLERİ Yurtseven T. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç Hastalıkları (Veteriner) Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2019. Bu çalışmada hafif-orta şiddette ishalli neonatal buzağılarda 95 mmol bikarbonat içeren ticari bir sodyum bikarbonat tabletin (Bi-Pill) kan asit-baz dengesine etkilerinin belirlenmesi amaçlandı. Çalışmada 15 sağlıklı, 20 ishalli neonatal ( 28 gün) buzağı değerlendirildi. İshalin şiddetine göre buzağılara bir veya iki tablet Bi-Pill özel sondası ile uygulandı. Kan örnekleri, Vena jugularis’den sağlıklı buzağılarda bir kez, ishalli buzağılardan ise uygulama öncesi (0. saat) ve sonrası 1., 3., ve 6. saatte alındı. Kan gazları analizi, hasta başı kan gazı cihazı (Epoc, Epocal Inc. Kanada) ile gerçekleştirildi. Sağlıklı buzağılara göre, ishalli buzağıların 0. saat ortanca kan pH (7,244) ve HCO3 (22,30 mmol/L) düşük, ortanca baz durumunun (BD: -5,70 mmol/L) ise yüksek olduğu belirlendi. İshalli buzağılarda uygulama öncesine göre, Bi-Pill tablet uygulama sonrası 3. ve 6. saat pH ve HCO3 değerlerinin anlamlı (p<0.001) düzeylerde arttığı, baz açığının ise azaldığı (p<0.001) belirlendi. Ancak uygulama sonrası 6. saat değerlerinin sağlıklı buzağılarda belirlenen değerlere ulaşmadığı görüldü. İshalli buzağılarda sodyum bikarbonat tablet (Bi-Pill) uygulaması kan Na+ konsantrasyonunda artış, K + konsantrasyonunda ise azalmaya yol açtı. Ancak hastalarda hipernatremi veya hipokalemiye ilgili klinik bulgulara rastlanmadı. Sonuç olarak, hafif-orta şiddette ishalli neonatal buzağılarda 95 mmol bikarbonat içeren ticari tabletin (Bi-Pill) metabolik asidoz sağaltımında güvenle kullanılabileceği kanısına varıldı.