DİYABETİK AYAK YARASI GELİŞEN HASTALARIN GELENEKSEL ve TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARINI KULLANMA DURUMLARININ İNCELENMESİ

Abstract

ÖZET

DİYABETİK AYAK YARASI GELİŞEN HASTALARIN GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP UYGULAMALARINI KULLANMA DURUMLARININ İNCELENMESİ

Coşkunırmak D. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü İç Hastalıkları Hemşireliği Programı Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2018.

Bu araştırma, diyabetik ayak yarası gelişen hastaların, yaralarının iyileşmesi için geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarını kullanma durumlarını belirlemek amacıyla 180 hastayla, tanımlayıcı ve kesitsel tipte yapılmıştır. Veriler, literatüre dayanarak hazırlanan, uzman görüşü ve ön uygulamayla son şekli verilen “Yapılandırılmış Soru Formu” ile toplanmıştır. Üç bölümden oluşan form, hastaların sözlü onamları alındıktan sonra hastalar tarafından doldurulmuştur. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Pearson Chi- Square, Fisher’s Exact test ve Student t-testi kullanılmış, p <0,05düzeyi anlamlı kabul edilmiştir. Katılımcıların yaş ortalamasının 61.54±10.6 olduğu, %73,3’ünün erkek, %85’inin evli, %59,4’ünün ilkokul mezunu olduğu saptanmıştır. Katılımcıların %35’inin ayak yaralarını tedavi etmek için geleneksel ve tamamlayıcı yöntemleri kullandıkları saptanmıştır. Ayrıca katılımcıların %65’inin diyabetik ayak yarasının tedavisinde geleneksel ve tamamlayıcı bazı yöntemlerin kullanıldığını duyduğu belirlenmiştir. Katılımcıların, bitkisel yöntemlerden en çok sarı kantaron otu, zeytinyağı ekstresi, aloe vera özü, çam özü ve soğan kullandığı; zihin-beden ve manipülatif yaklaşımlardan ise yaraya vazelin sürme, dua etme ve ayağa buz koymayı tercih ettikleri saptanmıştır. Katılımcıların %82,5’inin (n=52), geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamalarını kullandıklarını hekimlerine haber vermediği belirlenmiştir. Sonuç olarak; hekiminin haberi olmadan bu yöntemleri kullanan hastalar, yaranın infekte olma olasılığını arttırmakta ve yara iyileşmesini geciktirmektedir. Bu nedenle, yara bakım ekibine, hastayla ilk karşılaştığında ve yarayı değerlendirirken, hastanın geleneksel ve tamamlayıcı yöntemleri kullanma durumunu sorgulaması önerilmektedir.