KÖPEKLERDE YAŞLANMANIN ENZİMATİK VE NONENZİMATİK ANTİOKSİDAN SİSTEM ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

AKIN G. Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Biyokimya Programı Yüksek Lisans Tezi, Aydın, 2018. Bu çalışmada; antioksidan sistemde görev alan; plazma malondialdehit, eritrosit süperoksit dismutaz aktivitesi (SOD), serum seruloplazmin, eritrosit glutatyon (GSH) ve serum koenzim Q10 (Ubikuitin) düzeylerinin klinik olarak sağlıklı köpeklerde ölçülmesi amaçlandı. Adnan Menderes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Kliniklerine aşı amacıyla getirilen ve veteriner hekim kontrolündeki Aydın-Didim Belediyesi Köpek Barınağında bulunan, iç-dış parazit muayeneleri yapılmış 37 köpek çalışmamıza dahil edildi. Yaşları 0-3 yaş aralığında bulunan 13 adet dişi genç köpek ve 9 adet erkek genç köpek ile genç grup oluşturuldu. 6 yaş üstü köpeklerden ise 7 adet dişi yaşlı köpek ile 8 adet erkek yaşlı köpek seçildi. Analiz sonuçlarına göre lipid peroksidasyonunun göstergesi olan plazma MDA düzeylerinin dişi köpeklerde yaşa bağlı olarak arttığı (p<0,05) gözlenirken, eritrosit süperoksit dismutaz aktivitesi ile serum seruloplazmin düzeylerindeki artış ve eritrosit glutatyon düzeylerindeki azalış istatistiksel açıdan anlamlı bulunmadı (p>0,05). Analiz sonuçlarına göre yaşlı dişi köpeklerin serum koenzim Q10 seviyesi genç dişi köpeklerden p<0,05 düzeyinde önemli derecede daha düşüktü. Plazma MDA düzeyleri ve eritrosit süperoksit dismutaz aktivitesi yaşlı erkek köpeklerde gençlere göre daha yüksek ölçüldü (p<0,05). Serum seruloplazmin düzeyleri genç erkek köpeklerde yaşlı erkek köpeklere göre daha düşük ölçülmesine rağmen; sonuçlar arasında anlamlı bir farklılık bulunamadı (p>0,05). Eritrosit glutatyon düzeyleri ve serum koenzim Q10 düzeyi yaşa bağlı olarak azalış gösterdi (p<0,05). Elde edilen bulgular ile köpeklerin yaşlandıkça serbest radikallerin ve lipit peroksidasyonunun zararlı etkilerine maruz kaldıkları, buna bağlı olarak da antioksidan aktivitelerinin değişiklikler gösterdiği görüldü.