Farklı dikim sistemleri ve sıklıklarının yaz karanfili üretiminde verim ve kalite üzerine etkileri

Abstract

2003-2004 yılları arasında Isparta'da yürütülen bu çalışmada, farklı dikim sistemleri ve sıklıklarının karanfilde verim ve kalite üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmada farklı dikim sıklığı (40-59 bitki/m2) ve sistemlerinden (4, 5, 6 sıralı ve üçgen) oluşturulan sekiz farklı uygulama ile bitkisel materyal olarak Dianthus caryophyllus L. türüne ait 16 karanfil çeşidi (8 standart, 8 sprey) kullanılmıştır. Dikim sıklıkları ve sistemleri verim ve kalite parametreleri açısından değerlendirildiğinde; düşük dikim sıklıkları ve sistemlerinin çiçek sapı kalınlığı, dal ağırlığı, kuru madde ve vazo ömrü bakımından yüksek dikim sıklıkları ve sistemlerine göre yüksek değerler, çiçek sapı uzunluğu bakımından ise düşük değerler gösterdiği saptanmıştır. Düşük dikim sıklığı ve sistemlerinde tomurcuklanma ve tam çiçeklenme süresinin yüksek dikim sıklığı ve sistemlerine göre daha erken olduğu saptanmıştır. Bitki başına verim değerlerinin, düşük dikim sıklığı ve sistemlerinde, metrekareye toplam verim değerlerinin ise yüksek dikim sıklığı ve sistemlerinde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Ancak, sprey karanfillerde en yüksek dikim sıklığı ve sisteminde (S-8) m2'ye toplam veriminin azaldığı belirlenmiştir. Çeşitler verim ve kalite parametreleri bakımından değerlendirildiğinde; standart karanfil çeşitleri arasında en uzun çiçek sapı, en büyük çiçek çapı ve en yüksek dal ağırlığına sahip çeşidin Vittorio olduğu belirlenmiştir. En kalın çiçek sapı Negev çeşidinde, en fazla kuru madde oranı Silkroad ve Negev çeşitlerinde, en fazla taç yaprak sayısı Negev ve Omaggio çeşitlerinde, en uzun vazo ömrü ise Polka çeşidinde saptanmıştır. Bitki başına ve m2'ye en yüksek toplam verim Judith ve Lia çeşitlerinde, bitki başına ve m2'ye en düşük toplam verim ise Silkroad çeşidinde belirlenmiştir. Standart karanfillerde en kısa çiçek sapı Malaga, en az boğum sayısı, en ince çiçek sapı, en düşük dal ağırlığı ve en küçük çiçek çapı Omaggio çeşidinde saptanmıştır. -ii- Sprey karanfil çeşitlerinde; en uzun ve en kalın çiçek sapı Optima çeşidinde belirlenmiştir. En fazla çiçek tomurcuğu sayısı Orange Isabelle çeşidinde, en yüksek dal ağırlığı Orange Isabelle ve Optima çeşitlerinde, en uzun vazo ömrü Isabelle ve Optima çeşitlerinde saptanmıştır. Bitki başına ve m2'ye en yüksek verim White Natila çeşidinde, bitki başına ve m2'ye en düşük verim Isabelle çeşidinde tespit edilmiştir. En kısa çiçek sapı White Natila, Scarlette ve Natila çeşitlerinde, en ince çiçek sapı Scarlette çeşidinde, en az çiçek tomurcuğu sayısı Natila çeşidinde, en düşük kuru madde oranı ve en düşük dal ağırlığı White Natila çeşidinde belirlenmiştir.

In this research the effects of different planting systems and densities on yield and quality of carnation was investigated and it was carried out in Isparta province between 2003 and 2004. In this research, eight different treatments were examined, those were consisted of different planting densities (40-59 plants/m2) and planting systems (4, 5, 6 rows and triangle shaped) were examined and 16 carnation cultivars (eight from each standard and spray cultivars) from Dianthus caryophyllus L. species were used as plant material. When planting densities and systems were evaluated for yield and quality parameters, it was observed that low planting densities and systems were produced higher scores for stem diameter, stem weight, dry matter and vase life than those of high planting densities; on the contrary, they resulted in lower stem length. It was also determined that an earlier budding and bud and full flowering time in low planting densities and systems were earlier than those of high planting densities. While higher yield scores per plant were observed in low planting densities and systems, it was observed that higher yield scores per m2 were in high planting densities. But in spray cultivars, it was determined that the total yield per m2 was decreased in the highest planting density and system (S-8). When the cultivars were evaluated for yield and quality parameters; in the standard carnation cultivars, the longest stem lenght, the biggest flower diameter and the heaviest stem weight were observed in Vittorio cultivar. It was also determined that the thickest stem was in Negev cultivar, the highest dry matter content was in Silkroad and Negev cultivars, the highest petal number was in Negev and Omaggio cultivars, and the longest vase life was in Polka cultivar. Both the highest total flower yields per plant and per m2 area were obtained from Judith and Lia cultivars, it was also observed that the lowest total flower yields per plant and per m2 area were in Silkroad cultivar. In standard carnation cultivars, while the shortest stem was -iv- observed in Malaga cultivar; the lowest node numbers, the thinnest stem, the lightest stem weight, and the lowest flower diameter were observed in Omaggio cultivar. In spray carnation cultivars, the longest stem length and the thickest stem diameter were observed in Optima cultivar. It was also determined that the highest flower bud number per flowering stem was in Isabelle cultivar, the heaviest stem weight was in Orange Isabelle and Optima cultivars, and the longest vase life was in Isabelle and Optima cultivars. The highest flower yields per plant and total flower yield per m2 area were determined in White Natila, and the lowest results were observed in Isabelle cultivar. The shortest stem was determined in White Natila, Scarlette and Natila cultivars. The thinnest stem was determined in Scarlette cultivar. The lowest flower bud number per flowering stem was observed in Natila, the lowest dry matter content and the lightest stem were observed in White Natila cultivar.