OKÇULARIN DİKKAT VE PERFORMANS DÜZEYLERİNİN ZEKA TÜRLERİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 14-20 yaş arası okçularda dikkat ve performans düzeylerinin zeka türleri ile ilişkisini araştırmaktır. Bu çalışma iki veya daha fazla değişken arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlayan ilişkisel tarama modeli özelliklerini taşıyan nicel bir çalışmadır. Metodoloji olarak, çalışma kapsamında olası sebep sonuç ilişkileri ile ilgili yararlı çıkarımlar elde edilmesi amacıyla tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye okçuluk şampiyonasına katılan 3045 erkek ve kadın sporcudan 14-20 yaş aralığındaki yarışmacılar oluşturmaktadır. Çalışma örnekleminin belirlenmesinde gelişigüzel örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışmaya, Türkiye’de yarışmaya katılan 14-20 yaş aralığındaki yaklaşık 3045 okçudan gelişigüzel örnekleme yöntemiyle, kayıp veriler de dikkate alınarak seçilen 400 gönüllü sporcudan 347 okçu oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak çoklu zeka ölçeği ve dikkat testinden yararlanılmıştır. Ayrıca araştırmaya katılan sporcuların Türkiye şampiyonasındaki performansları da yarışma sonuçlarına göre değerlendirilmiştir. Yapılan araştırmada elde edilen sonuçlara göre okçuların zeka türleri ile dikkat ve performans düzeyleri arasında anlamlı ilişki bulunduğu görülmektedir. Okçuların zeka türleri ile dikkat düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelediğimizde; zeka türlerinden mantıksal zeka alt boyutu ile pozitif yönde düşük düzeyde ilişki görülürken doğacı zeka alt boyutu ile düşük düzeyde negatif ilişki görülmektedir. Okçuların zeka türleri ile performansları arasındaki ilişkiyi incelediğimizde ise; zeka türlerinin bedensel zeka ve varoluşçu zeka alt boyutlarında düşük düzeyde pozitif yönde ilişki görülürken, doğacı zeka alt boyutunda negatif yönde düşük düzeyde anlamlı ilişki olduğu gözlenmiştir.