AMELİYAT SONRASI EKSTÜBE EDİLEN HASTALARDA SOĞUK BUHAR UYGULAMASININ BOĞAZ AĞRISI ÜZERİNE ETKİSİ

Abstract

Bu çalışmada, genel anestezi uygulanan hastalarda ekstübasyon sonrası ilk altı saatlik dönemde verilen soğuk buharın boğaz ağrısı üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlandı. Araştırma, Aralık 2016-Ağustos 2017 tarihleri arasında Denizli Servergazi Devlet Hastanesi’ nde Ameliyathane, Genel Cerrahi I ve Genel Cerrahi II Kliniğinde kolesistektomi ameliyatı uygulanan 64 hasta ile deneysel olarak gerçekleştirildi. Araştırma verileri, ASA (American Society of Anesthesiologists) sınıflandırması, mallampati skorlaması, hasta tanıtım formu, ameliyat sırası hasta değerlendirme formu, Ramsey Sedasyon skalası, Sayısal Ağrı Skalası-Numerical Rating Scale, ağrının lokalizasyonu değerlendirme formu, ses kısıklığı, boğaz kuruluğu ve yutma güçlüğü değerlendirme formu ve kaf basınç ölçer ile toplandı. Çalışma grubundaki hastalar ekstübe olup uyanma ünitesine geldikten sonra uyanıklığı değerlendirmek için Ramsey sedasyon skalası kullanıldı. Bu skalaya göre skoru iki olan hastaların boğaz ağrısı, ağrının lokalizasyonu, ses kısıklığı, boğaz kuruluğu ve yutma güçlüğü değerlendirildi. Çalışma grubunda veriler toplandıktan sonra 15 dakika süre ile soğuk buhar uygulandı. Uygulama araştırmacı tarafından yapıldı. Soğuk buhar uygulaması bittikten sonra hastaların boğaz ağrısı, ağrının lokalizasyonu, ses kısıklığı, yutma güçlüğü ve boğaz kuruluğu tekrar değerlendirildi. İkinci ve altıncı saatlerde; aynı işlem basamakları tekrarlandı. Kontrol grubundaki hastalar klinik prosedürlerine göre izlendi. Klinik prosedürlerinde herhangi bir işlem veya girişim yapılmayıp sadece hasta izlemi yapıldı. Kontrol grubu da 0., 2. ve 6. saatlerde aynı formlarla verileri toplandı. Çalışma ve kontrol grubuna 24. saatte sadece aynı formlar ile değerlendirildi. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel yöntemler (yüzdelik hesaplamalar, ortalama, standart sapma, medyan), Parametrik (t testi), nonparametrik (Mann Whitney U testi, Wilcoxon) testler kullanıldı. Ameliyat sonrası çalışma grubu ve kontrol grubunda bulunan hastaların yaş ortalaması ile cinsiyet, eğitim düzeyi, beden kitle indeksi, sigara içme durumu, kronik hastalık varlığı ve ameliyat öyküsü dağılımları incelendiğinde, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı. Ameliyattan sonra 0.saatte, çalışma (.06±1.83) ve kontrol grubundaki hastaların (1.16±1.69) boğaz ağrısı puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı, 2.saatte, çalışma grubundaki hastaların boğaz ağrısı puan ortalamasının (1.47±1.74) kontrol grubundakilere (1.72±1.71) göre düşük olduğu, ancak puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı, 6.saatte, çalışma grubundaki hastaların boğaz ağrısı puan ortalamasının (1.13±1.43) kontrol grubundakilere (1.81±1.96) göre düşük olduğu, puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı, 24. saatte, çalışma ve kontrol grubundaki hastaların boğaz ağrısı puan ocrtalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadı. Bu çalışmada ilk altı saatlik dönemde verilen soğuk buharın, boğaz ağrısı üzerine etkisi bulunmadı.