Histerektomiye ilişkin kadın ve eşlerinin bilgi ve düşünceleri

Abstract

Araştırmanın amacı histerektomiye ilişkin kadın ve eşlerinin bilgi ve düşüncelerini belirlemek, histerektomi ile ilgili danışmanlık yapan sağlık profesyonellerinin kullanacağı danışmanlık rehberlerine bilgi birikimi sağlamaktır. Araştırma Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi ile Adnan Menderes Üniversitesi Uygulama ve Araştırma Hastanesi’nde histerektomi ameliyatı olacak 215 kadın ve 179 eş ile kesitsel olarak Ekim 2016-Nisan 2017 tarihlerinde yapılmıştır. Araştırma verileri, araştırmacı tarafından literatüre göre hazırlanan soru formu ile toplanmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizi SPSS 18,0 programında analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, ki-kare testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Kadınların yaş ortalaması 49,31±7,33, eşlerinin yaş ortalaması ise 52,77±6,24’dir. Kadınların %63,3’ünün eğitim durumunun okuryazar/ilkokul olduğu , %73’ünün çalışmadığı, %39,1’nin en fazla ilçede yaşadığı, %69,3’nün geliri giderine eşit olduğu ve %62,8’nin menopozda olmadığı belirlenmiştir. Eşlerinin %43,6’sının eğitim durumunun okuryazar/ilkokul olduğu, %30,2’si işçi olduğu, %34,6’sının en fazla il ve %34,6’sının köyde yaşadığı saptanmıştır. Kadınların %86’sının, eşlerinin ise %93,3’ünün ameliyat sırasında hangi organların alınacağını, kadınların %66,5’i, eşlerinin %62’si uterusun görevini kısmen bildiği, kadınların %26’sı, eşlerinin %28,5’i ameliyat sonrası ağır işlerden kaçınma süresini bildiği, kadınların %26,5’inin, eşlerin %25,1’nin ameliyat sonrası cinsel ilişkiden kaçınma süresini bildiği görülmüştür. Kadınların %69,8’i, eşlerin %69,3’ü ameliyat hakkında bilgi aldığını, kadınların %76,4’ü, eşlerin %60,5’i alınan bilginin yeterli olduğunu ve kadınların %50,3’ü, eşlerinin %61’i doktordan bilgi aldıklarını ifade etmiştir. Kadınların çoğunluğu için (%30,4) en önemli kadınlık organı olarak uterus, eşlerinin çoğunluğu için ise (%27,5) vajina olduğu belirlenmiştir. Kadınların histerektomiye ilişkin olumlu ve olumsuz düşüncelerinin olduğu saptanmıştır. Yaş grubu daha düşük olan ve geliri giderine eşit/fazla olan kadınların histerektomiye ilişkin bilgilerinin daha iyi olduğu görülmüştür. Eğitim seviyesi yüksek olan, en uzun süre ilde yaşayan ve memur/işçi olan eşlerin histerektomiye ilişkin bilgilere daha çok doğru cevap verdikleri saptanmıştır. Yaş grubu daha küçük olan kadın ve eşleri için cinselliğin daha önemli olduğu fakat eşlerin cinsellik önem ortalamasının daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen veriler doğrultusunda histerektomi hakkında kadın ve eşlerinin bilgi ve düşüncelerinin değişiklik gösterdiği görülmüştür. Eşlerin bilgi durumlarının kadınlara oranla az da olsa daha iyi olduğu görülmektedir. Sağlık personellerinin özellikle hastayla daha fazla zaman geçiren hemşirelerin kadın ve eşlerine histerektomiye ilişkin bilgi vermesi, yanlış bilinen bilgilerin düzeltmesi açısından son derece önemlidir. Kadınların histerektomiye ilişkin olumlu düşünceleri daha fazla olsa da olumsuz düşünceleri de azımsanmayacak düzeyde olduğu görülmüştür. Kadın ve eşlerinin düşünceleri değerlendirilmeli ve olumsuz düşünceleri azaltılmalıdır. Histerektomiye ilişkin bilgi ve düşünceleri inceleyen daha fazla çalışma yapılmalıdır.