Işınlanmış gıdaların elektron spin rezonans (esr) tekniği ile belirlenmesi

Abstract

Günümüzde, gıdaların raf ömrünü arttırmak, israfını önlemek, bozulmalarını geciktirmek ve haşerelere karşı savaşmak için, gıdalarda pek çok uygulama yapılır. Bu uygulamalardan birisi de gıda ışınlama yöntemidir. Işınlanmış gıdaların tespiti ve etiketlenmesi, gıdayı alacak olan tüketicileri bilgilendirmek için önemlidir. Işınlanmış gıdaların tespiti için pek çok fiziksel, kimyasal ve biyolojik metot vardır. Işınlanmış gıdaları tespit etmedeki yöntemlerden birisi de Elektron Spin Rezonans (ESR) tekniğidir. Bu teknik ile ışınlanmış gıdalarda, ışınlama sonucu oluşan serbest radikaller tespit edilir. Bu araştırmada, gıdalarda, ışınlamayla oluşmuş selüloz radikallerinin yardımı ile ışınlanmış gıdaların ışınlanmamış olanlardan ayırt edilmesi amaçlanmıştır. Aydın’dan yerel bir marketten alınan arapsaçı, armut, ayva, iğde, kantaron, melisa, muşmula, nane ve papatya araştırma için seçilmiştir. Bu gıdalar 0,5, 1, 3, 5 ve 10 kGy dozunda ışınlandı. Oda sıcaklığında ESR sinyalleri kaydedilip, ışınlanmış gıdaların uydu sinyallerinin tespiti yapılmıştır. Her bir örnek için doz cevap grafiği çizilip, fit edilmiştir. 5 ve 10 kGy dozunda ışınlanan örnekler 120 gün boyunca farklı zaman aralıklarında ölçülerek uydu ve merkezi sinyallerindeki azalma tespit edilmiştir.

Nowadays so many treatments are applied on food; to increase the shelf-life, prevent food waste, delay food decay and fight against pests. One of these treatments is food irradiation. Detection and labeling of these irradiated food is crucial to be acknowledged the consumers. There are so many physical, chemical and biological methods that detect irradiated food. One of these methods to detect the irradiated food is Electron Spin Resonance (ESR). Trough this technique, free radicals due to irradiation can be detected. In this research, the aim is to distinguish the irradiated food from non-irradiated food with the help of cellulose radicals caused by irradiation. For the reseach; samples of wild fennel, pear, quince, oleaster, centaury root, balm, medlar, mint and daisy were purchased from a local mall in Aydın. The samples were irradiated at 0,5, 1, 3, 5 and 10 kGy. Detection of the irradiated samples were made trough the satellite signals, and the samples irradiated at 5, 10 kGy measured in different time periods for 120 days and deterioration in these signals were detected.