Sosyal beceri ölçeğinin Türkçe formunun alternatif modellerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi dönem çocukları için hazırlanmış olan Sosyal Beceri Ölçeği'ni (SBÖ) Türkçe'ye uyarlayarak, ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Araştırmanın evreni 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Manisa İlinin Soma ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı bağımsız anaokulları, ilkokul ve ortaokulların bünyesinde bulunan anasınıfları, kız meslek lisesi bünyesindeki uygulama okulları ve özel kolejlerin anasınıflarına devam eden okul öncesi dönem çocuklarından oluşmuştur. Araştırmaya 508 çocuk katılmıştır. Yapı geçerliği analizinde ölçeğin evet – hayır şeklinde iki değerli (dichotomous) olmasından dolayı tetrachoric korelasyon matrisi oluşturularak Ağırlıklı En Küçük Kareler (Weighted Least Squares-WLS) kestirim yöntemi kullanılmıştır. Sonuçlara göre ölçek çok boyutlu yapıda daha güçlüdür. Ölçeğin Türkçe formunda İşbirliği alt boyutunda 8, Öz-kontrol boyutunda 7 ve Hakkını arama boyutunda 7 madde olmak üzere 22 madde bulunmaktadır. Sosyal Beceri Ölçeğinin iç tutarlık değerleri .72 ile .79 arasındadır. Madde toplam korelasyonları .30 ile .51 arasındadır. Daha önce kullanılan benzer ölçeklerle ölçeğin pozitif yönde ilişkilenildiğine ulaşılmıştır. Test tekrar test sonuçları iki uygulama arasında kararlılık olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak Sosyal Beceri Ölçeği okul öncesi eğitim alan çocukların ebeveynleri aracılığıyla onların sosyal becerileri olan işbirliği, öz-kontrol ve hakkını arama düzeylerini ölçebilecek düzeyde bir ölçme aracıdır.

The purpose of this study is to analyze the validity and the reliability of the Social Skills Scale, developed for preschool children, upon adapting it to Turkish language. The Universe of the study consists of the children attending to the independent kindergartens, the kindergartens within the primary or the middle schools, the kindergartens within the girls' vocational schools and the kindergartens within the private schools operating under the Ministry of National Education in Soma-Manisa. 508 childrens took part in the study. The scale applied for the analyzing of the construct validity was dichotomous yes / no questions, hence the Weighted Least Squares (WLS) estimation method was applied upon creating a tetrachoric correlation matrix. According to the results obtained, the scale is stronger in the multi-dimensional structure. The Turkish form of the scale consists of 22 articles; 8 cooperation dimension, 7 on self-control dimension and 7 on assertion dimension. The internal consistency values of the Social Skills Scale vary between .72 and .79. The total correlation of the articles varies between .30 and 51. Similar scales used previously revealed that the scale had a positive correlation. The retest results showed the consistency between the two applications. As a result it is seen that the Social Skills Scale is a qualified measuring vehicle as to measuring the cooperation, self-control and assertion of the preschool children via their parents.