Kamu büyüklüğü ve dışa açıklık arasındaki ilişki : ampirik bir analiz

Abstract

II.Dünya Savaşı sonrasında uluslararası ticaret hacminde ve kamu büyüklüğünün bir göstergesi olarak kullanılan kamu harcamalarında artışlar gözlemlenmiştir. Bu iki değişkenin benzer eğilimlere sahip olmasına yönelik olarak aralarında bir ilişki aranmış ve birbirlerine ters iki hipotez geliştirilmiştir. Bu hipotezlerden biri olan telafi hipotezine göre artan dış ticaret ulusal ekonomiyi uluslararası ticaret şoklarına maruz bırakabilmekte ve bireylerde risk algısı yaratmaktadır. Artan risk algısı beraberinde toplumdan sosyal güvenliğe yönelik harcama talebine neden olmakta ve bu da kamu harcamalarının artışını beraberinde getirmektedir. İkinci hipotez ise etkinlik hipotezi olarak bilinmekte ve uluslararası ticarette yaşanan gelişmelerin kamu büyüklüğünü azaltacağını öne sürmektedir. Bu tezde Türkiye’de kamu büyüklüğünün dışa açıklık tarafından ne kadar ve nasıl etkilendiği araştırılmaktadır. Bu kapsamda 1974-2015 yılları aralığının kamu harcamaları ve dış ticaret verileri kullanılarak zaman serisi uygulanmıştır. Analiz sonucuna göre Türkiye’de dışa açıklığın artması ile beraber kamu büyüklüğünün yükseldiği ve telafi hipotezinin geçerli olduğu tespit edilmiştir.