Kamu ihale sözleşmelerinin hukuki rejimi

Abstract

İdarenin en temel görevlerinden biri, vatandaşlarına kamu hizmeti sunmasıdır. İdare bu görevini kendisi yapabileceği gibi, kendi gözetimi ve denetimi altında özel kişilere de yaptırabilir. İdarenin kamu hizmetlerini özel kişilere yaptırması tek yanlı ve çift yanlı işlemleri ile olabilmektedir. İdarenin özel hukuk kişileriyle yaptığı sözleşmeler, onun çift yanlı işlemlerindendir. İdare, hem idari sözleşme hem de özel hukuk sözleşmesi yapabilmektedir. İdarenin her iki sözleşmeyi yaparken uyması gereken usul kuralları ihale kurallarıdır. Türkiye'de kamu ihale sözleşmeleri, yüksek yargı organlarının kararlarında kategorik olarak özel hukuk sözleşmesi kabul edilmektedir. Literatürdeki yazarların büyük bir kısmı tarafından da, yargı kararlarında belirtilen bu görüş benimsenmiştir. Yargı kararlarında idari sözleşmelerin kriterleri de belirlenmiştir. Bu kriterler, taraflarından biri idare olan bir sözleşmenin, kamu hizmetinin yürütülmesine ilişkin olması ve özel hukuku aşan şartlar içermesidir. 4735 sayılı "Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu"na göre akdedilen kamu ihale sözleşmelerinin, idari sözleşmelerin kriterleri bakımından incelendiğinde, bu kriterleri yerine getirme kabiliyetine sahip olduğu görülmüştür. Tez çalışmamızda, kamu ihale sözleşmelerinin bu kabiliyeti, idari sözleşmelerin kriterleri bakımından yapılan inceleme ile ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu incelemenin öncesinde, kamu ihale sözleşmelerinin teorik arka planı incelenmiştir. Kamu ihale sözleşmeleri, idare hukukunun konusunu oluşturmaktadır. İdare hukuku ile yakın ilişki içerisinde olan kamu yönetimi disiplininde yaşanan dönüşümler, kamu ihale sözleşmelerinin hukuki durumunda etkili olmuştur. Bu dönüşüm inceledikten sonra, kamu ihale sözleşmelerinin AB hukukundaki durumu incelenmiş ve son olarak bu sözleşmelerin Türkiye özelindeki durumu incelenerek çalışma tamamlanmıştır.

The most basic missions of goverment is submitting public service to citizens. Goverment can fullfill its mission as in itself, also it can lead natural person to do it in charge of itself. Leading natural person to submit public service could be with unilateral transactions or contracts of goverment. Contracting of goverment with natural person is principal to principal of goverment. Goverment can make contract governed by private law or administrative contract. When goverment make contract governed by private law or administrative contract, it must obey procurement rules. Public procurement contracts is accepted categorically as contract governed by private law in supreme court decisions in Turkey. This opinion in supreme courts decisions is adopted by writers in literature. Administrative contract's criterias is determined in supreme court's decisions. These criterias are contracts to which goverment is party. These contracts which are conducting of public service. These contracts must have conditions which are outside of private law. Public procurement contracts which are signed for the Law no 4735 "Public Procurement Contracts Law", have capacity to fulfill these criterias. In this thesis, this capacity of public procurement contracts are tried to reveal in terms of administrative contracts's criterias. Before this analysing, public procurement contracts's theoretical background is analysed. Public procurement contracts are subject of administrative law. Transitions in public administration discipline which is relevant to administrative law have influence on public procurement contracts's legal status. After this analysing, public procurement contracts's status in European Union Law is analysed. At last, status of these contracts in Turkey is analysed and thesis is completed.