XIX. yüzyılın ilk yarısında Aydın'da yönetim

Abstract

XIX. Yüzyılın lk Yarısında Aydın'da Yönetim Bu çalışmada XIX. yüzyılın ilk yarısında Aydın'daki yönetim olgusu incelenmiştir. Ayrıca, Aydın eyaletinin kuruluş tarihiyle ilgili araştırmacılar arasındaki ikileme dikkat çekilerek eyaletin hangi tarihte kurulmuş olabileceği netliğe kavuşturulmaya çalışılmıştır. Tez; Giriş, Sonuç ve Özet dışında üç ana bölümden oluşmaktadır. I. Bölümde Aydın'da Âyanlık başlığı altında Cihanoğulları ve Karaosmanoğulları âyan ailelerinin bölgedeki yöneticilik fonksiyonları üzerinde durulmuştur. Ayrıca Aydın muhassıllığının sadrazam haslığına çevrilmesi ve 1811 yılı düzenlemesi bu bölümde ele alınan diğer önemli iki konudur. II. Bölümde Aydın'da mutasarrıflık başlığı altında Aydın'da mutasarrıf paşaların ilk yılları ve 1826 tarihinde Anadolu eyaletinde idari alanda yapılan düzenlemenin Aydın sancağındaki izleri sürülmeye çalışılmıştır. Bunun devamında merkezileşmeye tepki olarak algılanabilecek Atçalı Kel Mehmet olayının sebep ve sonuçları ortaya konulmuştur. III. Bölümde Tanzimat ve Aydın başlığı altında Tanzimat'ın hemen öncesinde oluşturulan müşirlik sistemi ve bu yapılanmayla beraber Aydın'ın sancaklıktan eyalete geçiş süreci üzerinde durulduktan sonra Aydın'ın eyalet merkezini zmir'e bırakmasıyla çalışma tamamlanmıştır. Administration in Aydın in the First Half of the XIXth Century In this research, administrative facts of Aydın in the first half of the XIXth century are studied. Attracting attention to the foundation date of Province (Eyalet) of Aydın about which there is a dilemma amongst the researches, the issue is also tried to become clear. Apart from Introduction, Conclusion and Summary; the Thesis consists of three main parts. In the first part, in the name of ?the Notables (Âyanlık) in Aydın?, it is dwelled upon the administrative functions of Cihanoğulları and Karaosmanoğulları as notable dynasties in the district. Moreover, conversion of Aydın tax-colecting region (muhassıllık) to grand vizier private property, and 1811 arrangement are other two important subjects to be examined. In the second part, in the name of ?Tax Regional Government (mutasarrıflık) in ?Aydın?, the first years of the tax collector governors (mutasarrıf) in Aydın; and, influences of 1826 administrative renovation for Anatolian provinces upon Sanjak of Aydın are studied. The reason and the results of the Atçalı Kel Mehmet Event as a reaction against the centralization policy are studied respectively. As for ın the third part, in the name of ?the Tanzimat (reorderings) Era and ?Aydın?, after the System of Commanders that was formed just before the Tanzimat Era, and the process of transformation of Aydın from a sanjak to a province being held, the study comes to an end with giving Aydın up being the center of the province for İzmir.