Prematüre yenidoğanlarda kanguru bakımının bebeğin büyümesi ve anne-bebek ilişkisine etkisi

Abstract

Araştırma YYBÜ'de yatan prematüre bebeklerde KB'nin bebeğin boy uzaması, baş çevresi büyümesi, ağırlık alımı, maternal bağlanma ve anne-bebek algısı üzerine etkisini değerlendirmek amacıyla ön test-son test kontrol gruplu düzende, yarı deneysel olarak yapılmıştır. Araştırmaya gelişigüzel örnekleme yöntemi ile 24 çalışma, 18 kontrol grubu olmak üzere toplam 42 bebek ve anneleri alınmıştır. Araştırma verileri Aralık 2012-Mart 2014 tarihleri arasında Aydın Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi'nde toplanmıştır. Verilerin toplanmasında aileyi ve bebeği tanıtıcı bilgi formu, bebek izlem formu, evde ve hastanede KB izlem formu, MBÖ ve YAÖ I-II kullanılmıştır. Çalışma grubundaki annelere KB uygulamasına yönelik eğitim materyali kullanılarak yapılandırılmış eğitim verilmiş ve bir ay süresince günde en az bir saat KB uygulamaları istenmiştir. Eğitimin etkinliği, çalışma ve kontrol grupları arasında yenidoğanların bir ay sonraki boy, baş çevresi ve ağırlık ölçümleri ile annelerinin MBÖ ve YAÖ puanları karşılaştırılarak değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, ki-kare testi, Mann-Whitney U testi kullanılmıştır. Grupların karşılaştırılması için yapılan analizlerde p<0,05 düzeyindeki değerler anlamlı kabul edilmiştir. Araştırmaya alınan bebeklerin anneleri çalışma hakkında bilgilendirilmiş, yazılı olurları alınmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için ilgili hastanenin başhekimliğinden ve etik kuruldan izin alınmıştır. Araştırmaya dâhil edilen çalışma ve kontrol grubundaki prematüre bebek annelerinin yaş, evlilik yaşı, babanın yaşı, obstetrik ve gebeliklerine ilişkin özellikler, yenidoğanların gestasyon yaşı, cinsiyeti, doğum şekli, çoğul gebelik, doğumda müdahale, doğumda sorun yaşama, hastanede yatış tanısı, doğum ağırlığı, doğumda baş çevresi ölçümü, 1 ve 5 dakika APGAR skoru ve beslenme şekli bakımından istatistiksel olarak benzer, aylık gelir ve araştırmaya alınma zamanı yönünden fark olduğu saptanmıştır. Araştırmadan elde edilen veriler doğrultusunda, araştırma kapsamındaki çalışma ve kontrol grubundaki yenidoğanların KB öncesi ve sonrasında boy uzunluğu, baş çevresi ve ağırlık ölçüm ortalamalarının istatistiksel olarak benzer özellikte olduğu saptanmıştır (p>0,05, p>0,05, p>0,05). Araştırmaya alınan çalışma ve kontrol grubundaki yenidoğanların annelerinin KB öncesi ve sonrasında MBÖ puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak fark olmadığı belirlenmiştir (p>0,05). Ayrıca, çalışma ve kontrol grubundaki annelerin yenidoğan bebeklerini aynı oranda olumsuz ve olumlu algıladıkları, algılama durumlarının istatistiksel olarak benzer olduğu saptanmıştır (p>0,05). Sonuç olarak; bu çalışma kapsamındaki prematüre bebeklere uygulanan KB bebeğin büyümesini (boy uzaması, baş çevresi büyümesi ve ağırlık alımını); annelerinin maternal bağlanma ve yenidoğanı algılama durumlarını etkilememiştir. Örneklem sayısının azlığı, randomizasyon yapılmaması ve evde kanguru bakımı uygulamalarının etkin şekilde yapılamaması gibi sınırlılıklar araştırmanın sonucunu etkilemiş olabilir. Bu araştırmanın sınırlılıklarının gözönüne alınarak yeni araştırmaların planlanması önerilir.

In this study, the effects of KC (Kangaroo Care) administered to newborn babies in NICU (Newborn Intensive Care Unit) on newborns growth and mother-infant relationship were evaluated by using semi-experimental method including, control group and pretest-post-test methods. Research employs a total of 42 participants (premature newborn babies and their mothers), 18 in control group and 24 in experimental group, utilizing convensive sampling method. Research data were collected Neonatal Intensive Care Unit in Aydın Women Health, Obstetric and Child Hospital from December 2012 to March 2014. Data were collected by using family and baby introduction form, KC screening form (for home and hospital care), Maternal Attachment Scale and Newborn Perception Scale I-II. In the experimental group, mothers were given configured training about administrating KC and least one hour a day during the first month KC applications. Effectiveness of training was evaluated by using pretests and post-tests of newborns height, weight and head circumference measurements, Newborn Perception Scale and Maternal Attachment Scale scores in experimental and control groups. Obtaining data were analyzed with descriptive statistics, Chi-square, Mann-Whitney U test. P<0,05 was consideres significant in analyses made to compare groups. The mothers of infants included in the study were informed about the study and their informed consent was obtained. Approval was also obtained from the head physicians of the hospitals and the ethical committee. The following characteristics have been statistically similar for experimental and control groups: Age of mother, age of marriage, age of father, obstetric and pregnancy related characteristics, gestational age, gender of newborn, delivery method, multiple birth, problems at birth, intervention at birth, diagnosis of hospitalization, birth weight, head circumference at birth, Apgar scores for 1 and 5 minutes, and nutrition. The following characteristics have been statistically different for experimental and control groups: Monthly income and duration of hospitalization. Average of height, weight and head circumference of newborns in both groups before and after KC are found to statistically similar (p>0,05). Regarding maternal attachment of mothers before and after KC, values are found to be statistically similar (p>0,05). When compared in terms of negative and positive perception it was found that the difference between groups isn't statistically significant (p>0,05). Study results show that KC applications for premature newborns in NICU don't have an effect on babies' growth (average of height, weight and head circumference), maternal attachment and mothers' perception of their babies. The small number of examples, inability to effectively randomization and at home kangaroo care practices may have affected the results of the research limitations. Taking into consideration the limitations of this research, it is recommended that the planning of new research.