Sera gazı salınımlarında tarımın rolü

Abstract

Atmosferdeki sera gazlarındaki (SG) artış ve neticesinde gerçekleşen iklim değişikliğinin 21.yy da önemli etkileri olacaktır. Tarımsal faaliyetler; üç ana sera gazı olan karbondioksit (CO ), metan (CH ) ve nitroz oksit 2 4 (N O) için bir kaynak konumundadır. Tarım toprakları ise tutulan C' un biyokütle ürünlerine ve toprak organik 2 maddesine dönüştürülmesiyle, CO açısından bir havuz durumunda bulunmaktadır. Bu çalışmada, tarım 2 topraklarından sera gazlarının salınımı ve C tutulumuyla ilgili bilimsel çalışmalar derlendi ve tarımın nasıl kendi SG yükünü azaltabileceği ile koruma tedbirleri aracılığıyla nasıl sera gazı salınımlarının azaltılabileceği üzerine bakış açısı oluşturmaya çalışıldı. Bunun yanında tarımsal uygulamaların ve sistemlerin sera gazları salınımı üzerine etkisi incelendi. Tarım alanlarının CO , N O ve CH salınımlarının azaltılması yönüyle potansiyelleri yeterince iyi 2 2 4 tanımlanamamıştır. Ayrıca, öne çıkarılması gereken birçok eksiklikler de bulunmaktadır. Bunlar arasında küresel iklimin gelecekte nasıl değişeceğine dair belirsizlikler, toprak kullanımı ve bitki örtüsü, kurak iklimlerde ve düşük kaliteli topraklarda yetişen tek ve çok yıllık bitkilerin verim düşüklükleri ile kimyasal gübre etkinliği sayılabilir. Bütün bunlara ek olarak, tarımın atmosfer üzerine olan net yararlarını saptayabilmek için, N2O ve CH4 gazlarının dengesi ile yaklaşık C stoğunu tahminleme metotlarının geliştirilmesi gereklidir.

The increase of greenhouse gases (GHG) in the atmosphere and the resulting climatic change will have important st effects in the 21 century. Agricultural activity is a source for three primary GHG: carbon dioxide (CO ), methane 2 (CH ) and nitrous oxide (N O). Agricultural soils can also be a sink for CO through C sequestration into biomass 4 2 2 products and soil organic matter. In this paper; it was summarized the literature on GHG emissions and C sequestration, provided a perspective on how agriculture can reduce its GHG burden and how it can help to mitigate GHG emissions through conservation measures. Impacts of agricultural practices and systems on GHG emission were reviewed. The potential of agricultural lands for CO , N O and CH mitigation is not well recognized. Besides, there are a 2 2 4 number of shortcomings that need to be emphasized. These include the uncertainties related to future shifts in global climate, land-use and plant cover, the poor yields of trees and crops on low fertile soils and under arid climate conditions, mineral fertilizers efficiency. In addition, more efforts are needed to improve methods for estimating C stocks and gas balances such as nitrous oxide (N O) and methane (CH ) to determine net benefits of 2 4 agriculture on the atmosphere.