Aydınlı bir hekim : Tralles'li Aleksandr (Alexandros Trallianos)

Abstract

Bizans hekimlerinin en tanınmışlarından biri olan Aleksandr'ın doğduğu kent günümüz Aydın ilinde bulunan Tralles antik kentidir. Tralles'li Aleksandr olarak anılan bu hekimin eserlerinin ıngilizce ya da Türkçe çevirileri bulunmamaktadır. Bu çalışma, Tralles'li Aleksandr'ın yaşam öyküsünü ve eserlerini tanıtmak amacıyla yapılmıştır. Aleksandr'ın eserleri ile ilgili literatür taraması yapılmış ve ulaşılan kaynaklardaki bilgiler sunulmuştur. Tralles'li Aleksandr zamanın tıp kitaplarından öğrendikleri ile gezdiği yerlerden edindiği bilgileri kişisel tecrübeleri ile birleştirmiş, çok çeşitli tedavi yöntemleri uygulamıştır. Çalışamayacak kadar yaşlandığında, hekimlik hayatı boyunca en çok işe yaradığını saptadığı tedavi yöntemlerini yazılı olarak kaydetmiştir. Aleksandr'ın yazılarından günümüze ulaşanlar arasında "Ateşli Hastalıkların Tedavileri", "Barsak Kurtları Üzerine Bir Araştırma", çeşitli hastalıkları ve tedavilerini anlatan on iki kitaplık bir dizi "Oniki Kitap" bulunmaktadır. Aleksandr hastayı bir insan olarak düşünmüş, kişisel duygulara ve korkulara hep önem vermiştir. Aleksandr'ın büyü yöntemlerini, sihirli kolyeleri ve büyülü medikal muskaları uygun olduğunda faydalı kabul etmesi bununla ilişkilidir. Aleksandr'ın çalışmaları onun tıbbi ve cerrahi tedavi uygulamalardaki başarılarının yanı sıra, hastanın gereksinimlerinin ne olduğunu anlama konusunda da çok yetenekli olduğunu göstermektedir.

Alexander of Tralles, who was well known among early Byzantine physicians, was born in Tralles near the modern city of Aydýn. No English and Turkish translations of the writings of Alexander exist. The aim of the current study is to present the life and works ofAlexander ofTralles. Literature search was performed concerning Alexander's works and the results were presented in this study. Alexander of Tralles has combined his personal experience, which he gained from the places he had visited, with the classical methods that were described in medical text books and applied varying treatments to his patients. When he was too old to work as a doctor anymore, Alexander wrote down the cures and treatments which he had found to be most effective through his long years of experience. The “Treatise on Fevers”, the “Letter on IntestinalWorms” and the “Twelve Books”, concerning various diseases and their treatments are the surviving writings of Alexander. The patient was always the of primary importance for Alexander, who was known for being sympathetic to individual feelings and fears. This has lead to Alexander's acceptance of magical incantations, amulets, and magico-medical charms, as useful when appropriate. Alexander's works prove his great ability in the application of medical and surgical treatments, and understanding of the needs of the patient.