İşletmelerde döviz futures sözleşmeleri ile kur riski yönetimi: Vob uygulaması

Abstract

Dünyamız 2000'li yıllara giderek hızlanan küresellesme olgusu ile birlikte girmistir. Küresellesmeyle birlikte firmaların maruz kalabilecekleri çok çesitli risklerle karsı karsıya kalmıslardır. Bunların basında da devalüasyon riski ve parite riski gelmektedir. Bu tezin amacı; firmaların malî yapılarının, devalüasyon ve yurt dısı piyasalardaki çapraz kurlar (pariteler) gibi piyasa degiskenlerine olan hassasiyetin ölçülerek, malî yapı içerisindeki döviz kuru riski ve parite riskinin tespit edilmesi, tespit edilen risklerin firmaya uygun türev ürünler kullanılarak riskten korunma (hedging) yapılmasıdır. Ticarî hareketlerden yola çıkılarak risk yönetimi aktif ve pasif nakit akısları modeli hazırlanmıstır. Daha sonra da döviz riski yönetimi modeli olusturulmustur. Stratejik döviz pozisyonu, net döviz pozisyonu incelenerek açık ya da kapalı pozisyon tanımı yapılmıs, firmaların ticari hareketlerinin olusumu ve degisimine duyarlı iki temel döviz riski olan devalüasyon riski ve parite riskinin izlenmesi saglanmıstır. Tezin son asamasında ise, bu modelin kullanılmasıyla ilgili olarak; MKB de islem gören 27 tekstil firmasına örnek uygulama yapılmıs ve sonuçlar incelenerek tekstil sektörünün döviz riski yönetimi ile ilgili genel bir sonuç ortaya konmustur. Döviz riskinden korunmaları amacıyla VOB'da (Vadeli slemler ve Opsiyon Borsası) islem gören gelecek (futures) sözlesmelerinden alım-satım yapmaları önerilmistir. Globalization has started to influence our world faster than ever in the beginning of 21st century. With globalization, corporations have faced with a lot of different risks. At top of these risks are devaluation and parity risks. The main goal of this study is to evaluate sensitiveness of corporations? financial structures against devaluation and parity, determine foreign exchange rate and parity risk, and hedge corporation by using appropriate derivative market products. In this paper, assets and liability cash flow model has been prepared for risk management, which was done by tracking trading movements. After that, foreign exchange risk management model has been made. Open and close position have been defined by examining strategic and net foreign exchange position. In addition, devaluation and parity risks- the two main exchange rate risks- have been observed, which sensitive to corporations? trading movements. In the final section of this paper, the model has been practiced on 27 textile companies, the results investigated, and brought up a general result about managing exchange rate risk in textile sector. Finally, we have suggested these corporations to hedge themselves against exchange rate risk by using futures agreements.