Tralleis : Augustus Neokratı [ΝΕΩΚΟΡΟΣ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΤΟΥ]

Abstract

Antik kaynaklarda bazen Karia bazen Lydia sınırları içinde değerlendirilen ve antikçağ Küçük Asya’sının adı duyulan kentlerinden biri olan Tralleis, kabaca Aydın ilinin kuzeyinde, Kestane Dağları’nın (Messogis) hemen güney yamacındaki geniş ve yüksek plato üzerinde yer almaktadır. Antikçağ Küçük Asya’sı (Asia Minor) Roma İmparatorluk Dönemi’nde tümü Roma’dan gönderilen valiler tarafından yönetilen birkaç eyaletten oluşmaktaydı. Buna göre Tralleis de diğer birçok Batı Anadolu kenti gibi Pergamon Kralı III. Attalos Philometor’un (İÖ. 138-133) ölümünden sonra onun vasiyeti sonucu Pergamon Krallığı ile birlikte “Provincia Asia” adı altında Roma Cumhuriyeti’ne bağlanmıştır. Bu çalışmada biz, her ne kadar antik yazarlar sessiz kalmış olsalar da yerel sikke ve yazıtlardan yola çıkarak imparatorluk dönemi Tralleis kentindeki imparatorluk kültü konusunda, kentin “Augustus Neokratı” unvanı ile nasıl gurur duyduklarını göstermeye çalışacağız. Amacımız açısından iki tür kaynak can alıcıdır: Bunlar ilk olarak İmparator Caracalla, İmparator Elagabalus ve İmparator Severus Alexander dönemlerinde darbedilmiş sikkeler; ikinci olarak da elimizdeki çalışmayı mümkün kılan yazıtlardır. Bütün bu sessiz kalıntılar, imparatorluk kültünün site içindeki sözcülüğünü yaparlar. Kanımızca, İmparator Caracalla’nın saltanatı (İS. 198-217) Tralleis kenti için imparatorluk kültü açısından bir dönüm noktası olmuştur.

Tralleis, which was sometimes defined in Karian and sometimes in Lydian boundaries by ancient sources and was one of the most prominent cities of ancient Asia Minor, is roughly located in the north of modern day Aydin province, on a large and high plateu at the southern slopes of Kestane (Messogis) Mountains. In Roman Imperial Period, Ancient Asia Minor was composed of several provinces which were administered by prefects appointed from Rome. Tralleis, like many other cities in Western Anatolia, had been annexed to Roman Republic, following the death of Pergamonian King Attalos Philometor III (138 – 133 BC) and in accordance to his will, under the name of “Provincia Asia”. In this study, how the city of Tralleis was proud of her title as “the neokoria of Augustus” will be illustrated. Although ancient authors were silent about the imperial cult in Tralleis during the Roman Imperial Period, local inscriptions and coins can be used fort his objective. Two types of sources are crucial fort the objective of this study: First of all, coins minted during of Emperors Caracalla, Elagabalus and Severus Alexander’s reigns; and inscriptions that make a detailed study possible. All these silent remains are announcers of imperial cult within the site. In general opinion, reign of Emperor Caracalla (AD 198 – 217) became a turning point for Tralleis in respect to imperial cult.