Aydın merkez ilçesi pamuk üretiminde yetiştirme koşullarının verim, lif ve tohum özellikleri üzerine etkisi

Abstract

Bu çalışma, Aydın ilinde, farklı yetiştirme koşullarının pamukta verim, lif ve tohum özellikleri üzerine etkisini irdelemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla, Aydın’da pamuk yetiştiriciliği yapılan 30 farklı araziden toprak, yaprak ve kütlü pamuk örnekleri alınmıştır. Üretim sürecinde kullanılan girdiler ve yetiştirme koşulları belirlenmiştir. Toprak ve yaprak örneklerinin analiz sonuçları, sınır değerleri ile karşılaştırılarak arazilerin verimlik durumları saptanmıştır. Ayrıca, lif ve tohum özelliklerinin genel dağılımı ve bunların yetiştirme koşulları ve toprak özellikleriyle olan ilişkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre toprak ve bitki isteğine uygun gübre uygulamalarında sorunlar olduğu belirlenmiştir. Toprakların büyük bölümünde kireç ve pH değerlerinin yüksek düzeylerde olduğu, organik madde, potasyum ve bor içeriklerininise düşük seviyelerde bulunduğu tespit edilmiştir. Yaprak analiz sonuçlarına göre de arazilerin büyük bir bölümünde azot ve fosfor içeriklerinin düşük düzeylerdir. Çırçır randımanın düşük fakat kütlü verimin yüksek, lif kalite değerleri de iyi durumdadır. Ayrıca, pamuk tohumlarının yağ ve yem değerleri arzu edilen sınırlar içinde bulunmaktadır. Verim, verim komponentleri ve kalite parametreleri ile yetiştirme koşulları ve toprak özellikleri arasında istatistiki açıdan önemli korelasyon değerleri elde edilmiştir. Özellikle toprakların tuz, N, K, Ca ve Mg içerikleri, ekim zamanı, sulama sayısı ve gübre kullanım miktarları pamukta verim, lif ve tohum özellikleri üzerine en etkili parametreler olarak belirlenmiştir.

This study, has been performed to examine effect of growing conditions on yield, fıber and seed characreristics of cotton in Aydın. For this purpose, soil, leaf and lint samples were collected at 30 different fields of Aydın. The inputs used in the production process and growing conditions have been identified. The results of soil and leaf samples analysis were evaluated with critical values in order to determine the soil fertility level. In addition, the overall distribution of fiber and seed traits and their relations with soil properties and growing conditions have been determined. According to research results, there were some problems on appropriate fertilizer applications related with soil and plant requirements. Lime content and pH of soil samples were high level, while organic matter, potassium and boron contents were below the sufficiency levels in the great majority of the research aera. Similarly, when the leaf asample analysis evaluated, nitrogen and phosphorus contents were in low level in the large portion of the land. In addition, oil and feed values of cotton seed were found to be within the limits. Yield, yield components and quality parameters had statistically significanting correlations with the soil characteristics and growing conditions. Particullarly, soil salt, N, K, Ca and Mg contents, sowing date, irrigation number and amount of fertilizers used were the most effective parameters on the yield, fıber and seed characreristics of cotton.